صراط: به نقل از سایت فیفا، این روزها روی پیراهنی که تیم‌های ملی در بازی‌های
جام جهانی می‌پوشند زیاد فکر شده و تمام جزئیات لباس‌ها در نظر گرفته
می‌شود اما بر اساس اسناد فیفا زمانی بود که انتخاب لباس برای بازیکنان
چندان برنامه‌ریزی شده نبود و داستان‌های جالبی هم در این مورد وجود دارد.
*فضا برای نفس کشیدن
مکزیک در سالهای 1970-1986 میزبان بازی‌های جام جهانی بود و در هر دو تورنمنت تیم‌های شرکت‌کننده نگران تأثیرات گرما و رطوبت روی بازیکنان خود بودند.
در شروع آن مسابقات و به درخواست نیل فیلیپس پزشک تیم انگلستان مدافع قهرمانی آن دوره، لباس‌هایی از جنس آئرتکس، پارچه‌ای سبک وزن طراحی شد که سوراخ‌هایی برای ورود و خروج هوا روی آن تعبیه شده بود.
رنگ سفید را برای پیراهن اول و آبی آسمانی غیرمعمولی را برای لباسهای دوم خود انتخاب کردند. ایده استفاده از این رنگ‌ها نیز این بود که رنگ‌های روشنتر آفتاب سوزان مکزیک رابازتاب می‌دهند و بازکنان را خنک نگه می‌دارند. لباسهای قرمز هم به عنوان انتخاب سوم آماده بودند.
در آخرین بازی مرحله مقدماتی مقابل چکسلواکی بازیکنان با لباس آبی آسمانی وارد زمین شدند اما در آفتاب روز تشخیص بازیکنان انگلیسی از حریف با لباس سفید بسیار سخت بود.
الف رمزی مربی انگلستان توضیح داد: انتخاب رنگ آبی روشن برای لباس دوم اشتباه بود چون از سایه بیرون زمین تشخیص بازیکنان در آفتاب ممکن نبود. این انتخاب که از سوی رمزی هم بود، برای بینندگان تلویزیونی در سراسر دنیا مشکل ایجاد کرد، به خصوص که بیشتر آنها از طریق تلویزیون‌های سیاه وسفید بازی‌ها را تماشا می‌‌کردند و به زحمت می‌توانستد بازیکنان دو طرف را تشخیص دهند. انگلیسی‌ها در جریان بازی‌های یک‌چهارم نهایی مقابل آلمان به رنگ قرمز همیشگی خود بازگشتند اما در گرمای هوا دچار مشکل شده و بازی را در وقت اضافه واگذار کردند.
تیم آرژانتین هم در سال 1986 به سراغ این جنس لباس رفت البته تنها برای لباسهای معروف آبی با نوار سفید اول تیم. زمانی که آرژانتینی‌ها در مرحله یک شانزدهم بانتیجه یک بر صفر اروگوئه را شکست دادند، لباسهای کتان آبی تیم باعث نگرانی کارلوس بیلاردو سرمربی تیم شد چرا که این جنس از نظر وی برای نمایش یک چهارم مقابل انگلستان در دمای بعدازظهر مکزیکوسیتی مناسب و راحت نبود. بیلاردو از تولیدکنندگان لباس آرژانتین خواست که لباسهای سبک‌تری را تهیه کنند اما در زمان کم باقیمانده این کار امکان پذیر نبود.
آرژانتینی‌ها تنها 3 روز تا بازی فرصت داشتند و بیلاردو، روبن موشلا یکی از اعضای کادر فنی را به فروشگاه های پایتخت مکزیک فرستاد تا لباس مناسبی برای تیم پیدا کند، موشلا با دو لباس آبی رنگ متفاوت بازگشت را نمی توانست از بین آنها انتخاب کند. در این زمان بود که دیه‌گو مارادونا سررسید و به یکی از لباس‌ها اشاره کرد و گفت: این پیراهن خوبی است، ما انگلستان را در این لباس شکست می‌دهیم. موشلا به فروشگاه بازگشت و 38 دست لباس را که مارادونا انتخاب کرده بود را سفارش داد. فروشنده‌ها آرم فدراسیون فوتبال آرژانتین را به آن اضافه کردند که در آن زمان روی هر لباس دوخته می‌شد و شماره‌های نقره‌ای فوتبال آمریکا که پشت لباس با بخار چسبانده می‌شد. چند ساعت بعد مارادونا گل معروف به "دست خدا" در یکی از بهترین بازی‌های تاریخ جام‌جهانی به ثمر رساند در حالی که لباس از فروشگاه های کوچه و پس کوچه های مکزیکوسیتی رابه تن داشت.
آبی پوشان فرانسوی، سبز و سفید می‌شوند
فرانسه و مجارستان در عصر روز دهم ژوئن 1987 برای آخرین بازی گروهی جام جهانی آرژانتین آماده می‌شدند، در حالی که حذف هر دو تیم هم پیش از این بازی قطعی شده بود. نیم ساعت تا شروع بازی مانده بود که توجه هنری میشل بازیکن فرانسه به لباسهای زیر گرمکن مجارستانی جلب شد.
کاپیتان نانس سراغ آندراس توروسیک مهاجم حریف رفت و پرسید: لباس سفید؟
توروسیک هم پاسخ داد: "لباس سفید" میشل تأکید کرد که فرانسوی‌های لباس سفید می‌پوشند بازیکن مجارستان هم اصرار داشت که قرار بوده که تیم آنها رنگ سفید بپوشد.
میشل موضوع را به مسئولان تیم اطلاع داد و بعد از بررسی مشخص شد که فیفا لباس سفید هر دو تیم را تأیید کرده است.
بحث ادامه داشت تا جایی‌که هنری پترل سرپرست فرانسه به یادآورد که اشتباه از او بوده، چون نامه اصلاحیه‌ای از سوی فیفا به وی رسیده اما آن را نخوانده است. مشکل فرانسوی‌ها این بود که لباسهای آبی اول آنها نیز 400 کیلومتر دورتر در بوینس آیرس قرار داشت و لباس دیگری برای تعویض نبود.
چاره‌ای به جز تعویض بازی وجود نداشت. در نهایت باشگاه آرژانتینی"مار دل پلاتا" که بازی در استادیوم آنها برگزار می‌شد لباسهای سبز و سفید خود را در اختیار فرانسوی‌ها گذاشت، هرچند تنها 16 دست لباس در اختیار داشت و "دوهینیگ"، یکی از زنندگان گل فرانسه در پیروزی 3 بر یک هم پیراهن شماره 7 با شورت شماره 18 را پوشید. البته فرانسوی ها تنها تیم جام جهانی نبوده‌اند که با لباس اهدایی از یک باشگاه به خاطر تشابه رنگ وارد زمین شدند. تیم مکزیک هم در جام جهانی 1950 برزیل با لباس های آبی و سفید تیم کروزیرو مقابل آلمان غربی به میدان رفت که آن تیم هم لباسهای زرد تبم مالمو IFK را پوشیده بود، درست مانند تماشای یووه
کاستاریکا
جام جهانی 1990 ایتالیا تجربه‌ای به یاد ماندنی برای کاستاریکا است که تمام تیم ها را تا مرحله یک شانزدهم نهایی شگفت زده کرد. تورنمنتی که از جهت تغییرات لباس تیم هم به یاد ماندنی است.
بعد از شکست یک بر صفر اسکاتلند با پیراهن های قرمز و سفید، برزیل حریف دوم تیم بود. با وجود اینکه دلیل خاصی برای تغییر رنگ لباس وجود نداشت، کاستاریکایی ها با لباس هایی به سبک سیاه و سفید یوونتوس به استادیوم تورین رفتند. دلیل این انتخاب یادواره یکی از قدیمی ترین تیم های این کشور به نام سی اس لیبرتاد عنوان شد، هر چند دلیل پنهان دیگری هم برای این انتخاب رنگ مقابل برزیل وجود داشت.
الکساندر کیمارس به سایت فیفا توضیح می دهد: بورا امیلوتینویچ سرمربی کاستاریکا در جام جهانی 90 ایتالیا پیشنهاد داد که به خاطر یوونتوس این زنگ را بپوشیم. به این ترتیب مردم تورین هم به طرفداری از کاستاریکا می پرداختند اما تنها یک مشکل وجود داشت. اینکه استادیوم با هواداران برزیل پر شده بود!
کاستاریکا این بازی را یک بر صفر واگذار کرد و چهار روز بعد مقابل سوئد هم به رنگ اصلی لباس خود بازگشت و با پیروزی 2 بر یک به مرحله حذفی صعود کرد.
ویوا اروگوئه !
تیم بولیوی در جام جهانی 1930 اروگوئه یکی از عجیب ترین موارد مربوط به لباس تیم ها را داشت. بازیکنان بولیوی در شرایطی برای اولین بازی مقابل یوگسلاوی پا به زمین گذاشتند که روی لباس هر کدام از آنها یک حرف بزرگ دوخته شده بود. دلیل این کار وقتی معلوم شد که بازیکنان برای گرفتن عکس ردیف شدند و در کنار هم کلمات ویوا اروگوئه ( زنده با اروگوئه ) را تشکیل دادند.
بازیکنان بولیوی این بازی را 4 بر صفر واگذار کردند و در دیدار بعدی مقابل برزیل موفق به تکرار حرکت خود نشدند، چون تیم حریف یعنی برزیل در آن بازی پیراهن سفید رنگ را انتخاب کرده بود. اروگوئه میزبان بازی ها به کمک بولیوی آمده و لباسهای آبی آسمانی خود را به بازیکنان آن قرض داد.
سمفونی زرد و آبی
رنگ لباس برزیل در سالهای 1914 تا 1950 سفید بود اما بعد از شکست سخت مقابل اروگوئه در فینال، روزنامه " کوریودا مانها " نوشت که نوار آبی کنار لباس بازیکنان نفرین شده است. روزنامه مزبور از خوانندگان خود درخواست کرد که لباس تیم ملی را با الهام از رنگ پرچم برزیل طراحی کنند.
طرح برنده از نویسنده و طراحی 18 ساله به نام آلدیر گارسیا شله بود که به یکی از معروفترین لباس های ورزشی دنیا تبدیل شد. پیراهن زرد با نوار سبز رنگ، شورت ورزشی آبی و جوراب های سفید.
لباس های افسانه ای برزیلی ها برای اولین بار در جام جهانی 1954 سوئیس رونمایی شد و برزیلی ها در این بازی با نتیجه 5 بر یک مکزیک را شکست دادند. آن نتیجه شروع اتفاقات بزرگ برای برزیلی ها بود که از آن تاریخ 5 قهرمانی جام جهانی را با طرح اصلی گارسیا شله به دست آورد. هرچند اولین قهرمانی آنها در جام جهانی 1958 سوئد هم داستانهایی را به همراه دارد. برزیلی ها در فینال با میزبان روبرو شدند که لباس زرد می پوشید. قرعه کشی برای تیمی که لباس اصلی خود را می پوشید، تعیین کننده بود. برزیلی ها قرعه را باختند و مجبور به پوشیدن پیراهن های سفید نفرین شده بودند، اما دو روز قبل از مسابقه برای حل این مشکل به فروشگاههای استکهلم سرزده و لباس هایی آبی، به رنگ پاترون قدیس برزیلی پیدا کردند.
برزیلی ها آرم خود را روی لباس دوختند و با جادوی پله و کارینشا 5 بر 2 سوئد را شکست دادند. علاوه بر کسب اولین قهرمانی رسم جدیدی پیدا شد و لباس های آبی رنگ به عنوان لباس دوم تیم جا افتاد.
*فضا برای نفس کشیدن
مکزیک در سالهای 1970-1986 میزبان بازی‌های جام جهانی بود و در هر دو تورنمنت تیم‌های شرکت‌کننده نگران تأثیرات گرما و رطوبت روی بازیکنان خود بودند.
در شروع آن مسابقات و به درخواست نیل فیلیپس پزشک تیم انگلستان مدافع قهرمانی آن دوره، لباس‌هایی از جنس آئرتکس، پارچه‌ای سبک وزن طراحی شد که سوراخ‌هایی برای ورود و خروج هوا روی آن تعبیه شده بود.
رنگ سفید را برای پیراهن اول و آبی آسمانی غیرمعمولی را برای لباسهای دوم خود انتخاب کردند. ایده استفاده از این رنگ‌ها نیز این بود که رنگ‌های روشنتر آفتاب سوزان مکزیک رابازتاب می‌دهند و بازکنان را خنک نگه می‌دارند. لباسهای قرمز هم به عنوان انتخاب سوم آماده بودند.
در آخرین بازی مرحله مقدماتی مقابل چکسلواکی بازیکنان با لباس آبی آسمانی وارد زمین شدند اما در آفتاب روز تشخیص بازیکنان انگلیسی از حریف با لباس سفید بسیار سخت بود.
الف رمزی مربی انگلستان توضیح داد: انتخاب رنگ آبی روشن برای لباس دوم اشتباه بود چون از سایه بیرون زمین تشخیص بازیکنان در آفتاب ممکن نبود. این انتخاب که از سوی رمزی هم بود، برای بینندگان تلویزیونی در سراسر دنیا مشکل ایجاد کرد، به خصوص که بیشتر آنها از طریق تلویزیون‌های سیاه وسفید بازی‌ها را تماشا می‌‌کردند و به زحمت می‌توانستد بازیکنان دو طرف را تشخیص دهند. انگلیسی‌ها در جریان بازی‌های یک‌چهارم نهایی مقابل آلمان به رنگ قرمز همیشگی خود بازگشتند اما در گرمای هوا دچار مشکل شده و بازی را در وقت اضافه واگذار کردند.
تیم آرژانتین هم در سال 1986 به سراغ این جنس لباس رفت البته تنها برای لباسهای معروف آبی با نوار سفید اول تیم. زمانی که آرژانتینی‌ها در مرحله یک شانزدهم بانتیجه یک بر صفر اروگوئه را شکست دادند، لباسهای کتان آبی تیم باعث نگرانی کارلوس بیلاردو سرمربی تیم شد چرا که این جنس از نظر وی برای نمایش یک چهارم مقابل انگلستان در دمای بعدازظهر مکزیکوسیتی مناسب و راحت نبود. بیلاردو از تولیدکنندگان لباس آرژانتین خواست که لباسهای سبک‌تری را تهیه کنند اما در زمان کم باقیمانده این کار امکان پذیر نبود.
آرژانتینی‌ها تنها 3 روز تا بازی فرصت داشتند و بیلاردو، روبن موشلا یکی از اعضای کادر فنی را به فروشگاه های پایتخت مکزیک فرستاد تا لباس مناسبی برای تیم پیدا کند، موشلا با دو لباس آبی رنگ متفاوت بازگشت را نمی توانست از بین آنها انتخاب کند. در این زمان بود که دیه‌گو مارادونا سررسید و به یکی از لباس‌ها اشاره کرد و گفت: این پیراهن خوبی است، ما انگلستان را در این لباس شکست می‌دهیم. موشلا به فروشگاه بازگشت و 38 دست لباس را که مارادونا انتخاب کرده بود را سفارش داد. فروشنده‌ها آرم فدراسیون فوتبال آرژانتین را به آن اضافه کردند که در آن زمان روی هر لباس دوخته می‌شد و شماره‌های نقره‌ای فوتبال آمریکا که پشت لباس با بخار چسبانده می‌شد. چند ساعت بعد مارادونا گل معروف به "دست خدا" در یکی از بهترین بازی‌های تاریخ جام‌جهانی به ثمر رساند در حالی که لباس از فروشگاه های کوچه و پس کوچه های مکزیکوسیتی رابه تن داشت.
آبی پوشان فرانسوی، سبز و سفید می‌شوند
فرانسه و مجارستان در عصر روز دهم ژوئن 1987 برای آخرین بازی گروهی جام جهانی آرژانتین آماده می‌شدند، در حالی که حذف هر دو تیم هم پیش از این بازی قطعی شده بود. نیم ساعت تا شروع بازی مانده بود که توجه هنری میشل بازیکن فرانسه به لباسهای زیر گرمکن مجارستانی جلب شد.
کاپیتان نانس سراغ آندراس توروسیک مهاجم حریف رفت و پرسید: لباس سفید؟
توروسیک هم پاسخ داد: "لباس سفید" میشل تأکید کرد که فرانسوی‌های لباس سفید می‌پوشند بازیکن مجارستان هم اصرار داشت که قرار بوده که تیم آنها رنگ سفید بپوشد.
میشل موضوع را به مسئولان تیم اطلاع داد و بعد از بررسی مشخص شد که فیفا لباس سفید هر دو تیم را تأیید کرده است.
بحث ادامه داشت تا جایی‌که هنری پترل سرپرست فرانسه به یادآورد که اشتباه از او بوده، چون نامه اصلاحیه‌ای از سوی فیفا به وی رسیده اما آن را نخوانده است. مشکل فرانسوی‌ها این بود که لباسهای آبی اول آنها نیز 400 کیلومتر دورتر در بوینس آیرس قرار داشت و لباس دیگری برای تعویض نبود.
چاره‌ای به جز تعویض بازی وجود نداشت. در نهایت باشگاه آرژانتینی"مار دل پلاتا" که بازی در استادیوم آنها برگزار می‌شد لباسهای سبز و سفید خود را در اختیار فرانسوی‌ها گذاشت، هرچند تنها 16 دست لباس در اختیار داشت و "دوهینیگ"، یکی از زنندگان گل فرانسه در پیروزی 3 بر یک هم پیراهن شماره 7 با شورت شماره 18 را پوشید. البته فرانسوی ها تنها تیم جام جهانی نبوده‌اند که با لباس اهدایی از یک باشگاه به خاطر تشابه رنگ وارد زمین شدند. تیم مکزیک هم در جام جهانی 1950 برزیل با لباس های آبی و سفید تیم کروزیرو مقابل آلمان غربی به میدان رفت که آن تیم هم لباسهای زرد تبم مالمو IFK را پوشیده بود، درست مانند تماشای یووه
کاستاریکا
جام جهانی 1990 ایتالیا تجربه‌ای به یاد ماندنی برای کاستاریکا است که تمام تیم ها را تا مرحله یک شانزدهم نهایی شگفت زده کرد. تورنمنتی که از جهت تغییرات لباس تیم هم به یاد ماندنی است.
بعد از شکست یک بر صفر اسکاتلند با پیراهن های قرمز و سفید، برزیل حریف دوم تیم بود. با وجود اینکه دلیل خاصی برای تغییر رنگ لباس وجود نداشت، کاستاریکایی ها با لباس هایی به سبک سیاه و سفید یوونتوس به استادیوم تورین رفتند. دلیل این انتخاب یادواره یکی از قدیمی ترین تیم های این کشور به نام سی اس لیبرتاد عنوان شد، هر چند دلیل پنهان دیگری هم برای این انتخاب رنگ مقابل برزیل وجود داشت.
الکساندر کیمارس به سایت فیفا توضیح می دهد: بورا امیلوتینویچ سرمربی کاستاریکا در جام جهانی 90 ایتالیا پیشنهاد داد که به خاطر یوونتوس این زنگ را بپوشیم. به این ترتیب مردم تورین هم به طرفداری از کاستاریکا می پرداختند اما تنها یک مشکل وجود داشت. اینکه استادیوم با هواداران برزیل پر شده بود!
کاستاریکا این بازی را یک بر صفر واگذار کرد و چهار روز بعد مقابل سوئد هم به رنگ اصلی لباس خود بازگشت و با پیروزی 2 بر یک به مرحله حذفی صعود کرد.
ویوا اروگوئه !
تیم بولیوی در جام جهانی 1930 اروگوئه یکی از عجیب ترین موارد مربوط به لباس تیم ها را داشت. بازیکنان بولیوی در شرایطی برای اولین بازی مقابل یوگسلاوی پا به زمین گذاشتند که روی لباس هر کدام از آنها یک حرف بزرگ دوخته شده بود. دلیل این کار وقتی معلوم شد که بازیکنان برای گرفتن عکس ردیف شدند و در کنار هم کلمات ویوا اروگوئه ( زنده با اروگوئه ) را تشکیل دادند.
بازیکنان بولیوی این بازی را 4 بر صفر واگذار کردند و در دیدار بعدی مقابل برزیل موفق به تکرار حرکت خود نشدند، چون تیم حریف یعنی برزیل در آن بازی پیراهن سفید رنگ را انتخاب کرده بود. اروگوئه میزبان بازی ها به کمک بولیوی آمده و لباسهای آبی آسمانی خود را به بازیکنان آن قرض داد.
سمفونی زرد و آبی
رنگ لباس برزیل در سالهای 1914 تا 1950 سفید بود اما بعد از شکست سخت مقابل اروگوئه در فینال، روزنامه " کوریودا مانها " نوشت که نوار آبی کنار لباس بازیکنان نفرین شده است. روزنامه مزبور از خوانندگان خود درخواست کرد که لباس تیم ملی را با الهام از رنگ پرچم برزیل طراحی کنند.
طرح برنده از نویسنده و طراحی 18 ساله به نام آلدیر گارسیا شله بود که به یکی از معروفترین لباس های ورزشی دنیا تبدیل شد. پیراهن زرد با نوار سبز رنگ، شورت ورزشی آبی و جوراب های سفید.
لباس های افسانه ای برزیلی ها برای اولین بار در جام جهانی 1954 سوئیس رونمایی شد و برزیلی ها در این بازی با نتیجه 5 بر یک مکزیک را شکست دادند. آن نتیجه شروع اتفاقات بزرگ برای برزیلی ها بود که از آن تاریخ 5 قهرمانی جام جهانی را با طرح اصلی گارسیا شله به دست آورد. هرچند اولین قهرمانی آنها در جام جهانی 1958 سوئد هم داستانهایی را به همراه دارد. برزیلی ها در فینال با میزبان روبرو شدند که لباس زرد می پوشید. قرعه کشی برای تیمی که لباس اصلی خود را می پوشید، تعیین کننده بود. برزیلی ها قرعه را باختند و مجبور به پوشیدن پیراهن های سفید نفرین شده بودند، اما دو روز قبل از مسابقه برای حل این مشکل به فروشگاههای استکهلم سرزده و لباس هایی آبی، به رنگ پاترون قدیس برزیلی پیدا کردند.
برزیلی ها آرم خود را روی لباس دوختند و با جادوی پله و کارینشا 5 بر 2 سوئد را شکست دادند. علاوه بر کسب اولین قهرمانی رسم جدیدی پیدا شد و لباس های آبی رنگ به عنوان لباس دوم تیم جا افتاد.