صراط: حجت‌الاسلام دعایی در اختتامیه دومین جایزه ادبی علمی ظاهره صفارزاده به روایت دیدار این بانوی شاعر با امام خمینی(ره) پرداخت و گفت: وقتی تلفنی به ایشان گفتم که به دیدار امام خواهید رفت، از شدت شوق پشت تلفن می‌گریست.
اختتامیه دومین جایزه ادبی ـ علمی طاهره صفارزاده عصر امروز با حضور سیدنظام‌الدین موسوی ، حجت‌الاسلام سیدمحمود دعایی مدیرمسئول روزنامه اطلاعات، مجتبی رحماندوست، علیرضا قزوه، سیمین‌دخت وحیدی، دختر شهید نواب صفوی، راضیه تجار و جمعی از اهالی فرهنگ و ادب در حوزه هنری برگزار شد.
* قزوه: نصب تندیس بزرگ‌بانوی ایران زمین در موزه مشاهیر برج میلاد
در ابتدای این مراسم، علیرضا قزوه مدیر مرکز آفرینش‌های ادبی حوزه هنری بیان داشت: بنده به نیابت از آقای محسن مؤمنی شریف مدیر حوزه هنری در این مراسم سخنرانی می‌کنم چرا که وی برای مجلس ترحیم آیت‌الله مهدوی کنی نتوانست در این مراسم حضور به عمل آورد.
وی اضافه کرد: مرحوم طاهره صفارزاده در سال‌های پایانی عمر خود به ادعیه توجه بسیاری داشته است به گونه‌ای که در فاصله سال‌های 81 تا 86 کارهای بسیار خوبی را در حوزه ادعیه انجام داد، به گونه‌ای که حتی این موضوع فضای زندگی‌اش را با آن گره زده بود، در حالی که همه می‌دانیم اهالی دعا و ادعیه اهل نجات هستند.
قزوه ادامه داد: امیدواریم جایزه ادبی علمی طاهره صفارزاده سال آینده نیز برگزار شود همچنین تندیس این بزرگ‌بانوی سرزمین ما نیز به زودی در موزه مشاهیر برج میلاد نصب خواهد شد.
* روایت جالبی از دیدار طاهره صفارزاده با رهبر انقلاب
در ادامه این مراسم، حجت‌الاسلام سیدمحمود دعایی مدیرمسئول روزنامه اطلاعات بیان داشت: بهرام قاسمی یکی از سردبیران روزنامه اطلاعات در دوره‌های گذشته بود که امروز یکی از دیپلمات‌های برجسته کشور به شمار می‌رود که او باعث آشنایی من با مرحوم صفارزاده شد.
وی اضافه کرد: در اوایل انقلاب مسئولیت مؤسسه اطلاعات را به من داده بودند، اما چون سال‌ها از فضای ایران دور بودم احساس می‌کردم که به تنهایی نمی‌توانم از عهده این مسئولیت برآیم، به همین منظور به مرحوم شهید آیت‌الله بهشتی مراجعه کردم و از او خواستم نیروهایی را به من معرفی کند که یکی از آنها همین آقای قاسمی بود.
حجت‌الاسلام دعایی ادامه داد: در آن زمان قرارمان این بود که برای جذب نیرو در روزنامه اطلاعات به سراغ افراد شاخص برویم که آقای بهرام قاسمی که یکی از یاران مرحوم طاهره صفارزاده بود پیشنهاد داد تا برای نظارت صفحات ادبی این روزنامه خانم صفارزاده را بپذیریم به ویژه اینکه مرحوم صفارزاده هم به رهبر کبیر انقلاب علاقه ویژه‌ای داشت.
به گفته این مقام مسئول، مرحوم طاهره صفارزاده در آن زمان در آپارتمانی در اطراف میدان فلسطین زندگی می‌کرد آن هم در منزلی مصادره‌ای که توسط بنیاد مستضعفان در اختیار وی قرار گرفته بود، اما این شاعر بزرگوار علاوه بر اینکه اجاره بنیاد را هر ماهه پرداخت می‌کرد، اجاره دیگری را به صاحب اصلی منزل که در خارج از ایران زندگی می‌کرد پرداخت و به نوعی واریز می‌کرد تا به قول خودش حق‌الناس را در کنار مالکیت اسلامی رعایت کند. در آن زمان، تازه متوجه شدم با چه کسی برخورد و همکاری خواهم داشت، حتی این شاعر اگر اثری برای انتشار داشت اول از همه به روزنامه اطلاعات می‌داد و ما هم آن را با کمال میل منتشر می‌کردیم.
وی اضافه کرد: طاهره صفارزاده دائم‌الفکر، دائم‌الوضو، عابد و زاهد بود. او حتی به دلیل پایبندی به شیوه زندگی و انس با قرآن به حالتی شبیه مکاشفه دست پیدا کرده بود و همیشه از این موضوع ناراحت بود که باید آن را تداوم دهد یا اینکه رؤیایی بیش نیست و باید به آن بی‌توجه باشد. به همین منظور همیشه دوست داشت با یک کارشناس برجسته درباره این موضوع مشورت کند که در آن زمان هیچ کس مانند امام خمینی(ره) سرآمدتر از همه نبود. در این راستا بنده بر خود واجب دانستم که قرار ملاقاتی را برای دیدار این شاعر با رهبر انقلاب تدارک ببینم، به همین منظور با مرحوم احمد آقا تماس گرفته و از او درخواست دیدار داشتم.
وی اضافه کرد: وقتی تلفنی ماجرا را به مرحوم طاهره صفارزاده گفتم که شما به دیدار رهبر انقلاب خواهید رفت از شدت شوق پشت تلفن می‌گریست و وقتی زمان دیدار با امام رسید، به درب منزل او رفتم و این شاعر از من پرسید حجاب من شرعی است ولی چادر به سر نمی‌کنم، برای این دیدار با چادر بیایم؟ که من هم پاسخ دادم، من هم مثل شما را زیاد دیده‌ام که به دیدار امام رفتند و امام نیز در دیدارها به آنها احترام می‌گذارد، شما هم نیازی به چادر ندارید، البته در ذهنم این بود که ما برای نخستین‌بار یک روشنفکر مذهبی را به دیدار امام می‌بریم و نباید کاری کنیم که بعدها بگویند که چادر بر سرمان کرده و ما را به دیدار امام بردند، اما زمانی که به حسینیه جماران نزدیک شدیم دیدم که مرحوم صفارزاده زیپ کیفش را باز کرد و با چادر نمازش به دیدار امام رفت و گفت می‌خواهم چادرم را متبرک کنم.
حجت‌الاسلام دعایی بیان کرد: زمانی که به دیدار امام رفتیم، در محضر ایشان خانم صفارزاده را معرفی کردند و شعری که این شاعر در وصف امام(ره) آن هم در زمان تبعیدشان به پاریس سروده بود قرائت کردم، هر چه من شعر را ادامه می‌دادم، گریه‌های مرحوم صفارزاده بلندتر می‌شد تا جایی که به هق هق رسید و اشک می‌ریخت، در آن زمان به حضرت امام خمینی(رة) گفتم که مرحوم صفارزاده با شما صحبتی دارند و خودم جلسه را ترک کردم و نیم‌ساعت بعد دیدم که مرحوم صفارزاده از اتاق بیرون آمده و با طمأنینه گفت که دیگر سبک شده‌ام و راهم را پیدا کرده‌ام.
* درخواست یک مجری تلویزیون از امام خمینی (ره)
وی درباره دیدار «مریم ریاضی»، بیان داشت: در زمان حیات امام خمینی (ره)، خانم ریاضی، مجری سرشناس تلویزیون بود. او نیز همانند خانم صفارزاده به دیدار امام (ره) رفت و وقتی دیدار به پایان رسید، کنجکاو بودیم که از امام چه خواسته است، او چیزی گفت که برایم بسیار جالب بود، خانم ریاضی از رهبر کبیر انقلاب خواسته بود که در قیامت او را شفاعت کند.
حجت‌الاسلام دعایی ادامه داد: مرحوم طاهره صفارزاده در زمانی برای معالجه به کشور آلمان سفر کرده بود و در آنجا مسئول پذیرش بیمارستان که از اهالی فرهنگ و ادب نیز بوده است، مجله ادبی را مشاهده می‌کند که در آن شعری از صفارزاده بر روی جلد آن منتشر شده است به همین منظور در زمان بستری این شاعر همیشه با او با کمال حُسن و ادب با او رفتار می‌کند.
وی درباره ازدواج مرحوم صفارزاده آن هم بعد از شکست در ازدواج اولش، گفت: همسر دوم مرحوم صفارزاده برای نخستین بار در دوران جوانی و زمانی که این شاعر، استاد دانشگاه بود، از او خواستگاری می‌کند اما به دلیل اینکه خواستگار او فردی ثروتمند بوده است به او پاسخ منفی می‌دهد، اما آن فرد سال‌ها به خانم صفارزاده وفادار و به پای او صبر می‌کند و می گوید که ثروت خود را در مسیر اهداف او خرج خواهد کرد و در نهایت خانم صفارزاده بعد از اولین شکست زندگی‌اش با او ازدواج می‌کند.
حجت‌الاسلام دعایی بیان کرد: مرحوم طاهره صفارزاده، بعد از فوت همسرش، خانه‌اش را وقف «بنیاد قرآنی» می‌کند که امیدواریم ثروتی که به صورت قانونی به این فرد رسیده است، به نحو شایسته مورد استفاده قرار گیرد، هر چند که تاکنون این مسئله محقق نشده است.
* اسماعیلی: نسبت به معرفی شاعران پیشکسوت کشورمان، غفلت کرده‌ایم
در ادامه این مراسم رضا اسماعیلی دبیر دومین جایزه ادبی علمی طاهره صفارزاده، بیان داشت: برخی از دوستان برای ارائه کلیپی از مرحوم صفارزاده در این مراسم، به دنبال عکس، فیلم، مستند و صدای این بانوی شاعر بودند، اما متأسفانه هیچ چیزی از این فرد وجود نداشت که این مسایل مایه خسران است.
وی اضافه کرد: ناگفته نماند که ما نسبت به دیگران شاعران هم بی‌توجه بوده و غفلت کرده‌ایم یعنی به طور مثال از مرحوم قیصر امین‌پور، سیدحسن حسینی و سلمان هراتی هم غفلت کردیم به گونه‌ای که امروز برای معرفی این شاعران به نسل جوان و آینده، با کمبود موارد فوق دچار هستیم که امیدواریم این غفلت‌ها را کنار زده و از فرصت‌ها برای ساخت مستندهایی درباره شاعران و نویسندگان این مرز و بوم کمال استفاده را ببریم.
* طاهره صفارزاده یکی از بهترین و برترین الگو برای شاعران آئینی است
به گفته اسماعیلی، طاهره صفارزاده یکی از بهترین و برترین الگو برای شاعران کشور به ویژه شاعران آئینی به شمار می‌رود، آن هم در شرایطی که شعر آئینی ما آکنده از مدح و منقبت شده است به گونه‌ای که اندیشه و بیدارگری در آن کاهش یافته است اما بعد از مرحوم صفارزاده اکنون دلمان به حضور اساتیدی همچون سیدعلی موسوی گرمارودی گرم است.
وی درباره آرزویش برای جایزه ادبی علمی طاهره صفارزاده، گفت: یکی از آرزوهایم برای این جایزه این است که ستاد و شورای سیاستگذاری ملی در ارتباط با چهره‌هایی همانند مرحوم صفارزاده تشکیل دهیم که در آن همه نهادهای فرهنگی نیز حضوری فعال و پویا داشته باشند تا در نهایت یک همایش بین‌المللی برای معرفی این اندوخته‌ها و ارزش‌های انقلاب اسلامی برپا شود.
اسماعیلی با اشاره به علیرضا قزوه، ادامه داد: مرحوم صفارزاده، پسری به نام «علیرضا» داشت که در دوران کودکی فوت کرد اما خداوند یک علیرضای دیگری را به او داد که رابطه عاطفی مادری و فرزندی بر آن دو حاکم بود و آن کسی نبود به جز علیرضا قزوه.
بر اساس این گزارش، در این مراسم سیدعلی موسوی گرمارودی، پونه نیکویی،محمدشریف حمیدی و آزاده سالمی به شعرخوانی پرداختند و موسوی گرمارودی، افزود: مرحوم طاهره صفارزاده در حوزه کارهای دانشگاهی، کارهای بزرگی انجام داده‌اند که هنوز شکافته نشده است به گونه‌ای که اشعار این بانوی بزرگوار در حوزه نظریه شعر راهگشا است.
اختتامیه دومین جایزه ادبی ـ علمی طاهره صفارزاده عصر امروز با حضور سیدنظام‌الدین موسوی ، حجت‌الاسلام سیدمحمود دعایی مدیرمسئول روزنامه اطلاعات، مجتبی رحماندوست، علیرضا قزوه، سیمین‌دخت وحیدی، دختر شهید نواب صفوی، راضیه تجار و جمعی از اهالی فرهنگ و ادب در حوزه هنری برگزار شد.
* قزوه: نصب تندیس بزرگ‌بانوی ایران زمین در موزه مشاهیر برج میلاد
در ابتدای این مراسم، علیرضا قزوه مدیر مرکز آفرینش‌های ادبی حوزه هنری بیان داشت: بنده به نیابت از آقای محسن مؤمنی شریف مدیر حوزه هنری در این مراسم سخنرانی می‌کنم چرا که وی برای مجلس ترحیم آیت‌الله مهدوی کنی نتوانست در این مراسم حضور به عمل آورد.
وی اضافه کرد: مرحوم طاهره صفارزاده در سال‌های پایانی عمر خود به ادعیه توجه بسیاری داشته است به گونه‌ای که در فاصله سال‌های 81 تا 86 کارهای بسیار خوبی را در حوزه ادعیه انجام داد، به گونه‌ای که حتی این موضوع فضای زندگی‌اش را با آن گره زده بود، در حالی که همه می‌دانیم اهالی دعا و ادعیه اهل نجات هستند.
قزوه ادامه داد: امیدواریم جایزه ادبی علمی طاهره صفارزاده سال آینده نیز برگزار شود همچنین تندیس این بزرگ‌بانوی سرزمین ما نیز به زودی در موزه مشاهیر برج میلاد نصب خواهد شد.
* روایت جالبی از دیدار طاهره صفارزاده با رهبر انقلاب
در ادامه این مراسم، حجت‌الاسلام سیدمحمود دعایی مدیرمسئول روزنامه اطلاعات بیان داشت: بهرام قاسمی یکی از سردبیران روزنامه اطلاعات در دوره‌های گذشته بود که امروز یکی از دیپلمات‌های برجسته کشور به شمار می‌رود که او باعث آشنایی من با مرحوم صفارزاده شد.
وی اضافه کرد: در اوایل انقلاب مسئولیت مؤسسه اطلاعات را به من داده بودند، اما چون سال‌ها از فضای ایران دور بودم احساس می‌کردم که به تنهایی نمی‌توانم از عهده این مسئولیت برآیم، به همین منظور به مرحوم شهید آیت‌الله بهشتی مراجعه کردم و از او خواستم نیروهایی را به من معرفی کند که یکی از آنها همین آقای قاسمی بود.
حجت‌الاسلام دعایی ادامه داد: در آن زمان قرارمان این بود که برای جذب نیرو در روزنامه اطلاعات به سراغ افراد شاخص برویم که آقای بهرام قاسمی که یکی از یاران مرحوم طاهره صفارزاده بود پیشنهاد داد تا برای نظارت صفحات ادبی این روزنامه خانم صفارزاده را بپذیریم به ویژه اینکه مرحوم صفارزاده هم به رهبر کبیر انقلاب علاقه ویژه‌ای داشت.
به گفته این مقام مسئول، مرحوم طاهره صفارزاده در آن زمان در آپارتمانی در اطراف میدان فلسطین زندگی می‌کرد آن هم در منزلی مصادره‌ای که توسط بنیاد مستضعفان در اختیار وی قرار گرفته بود، اما این شاعر بزرگوار علاوه بر اینکه اجاره بنیاد را هر ماهه پرداخت می‌کرد، اجاره دیگری را به صاحب اصلی منزل که در خارج از ایران زندگی می‌کرد پرداخت و به نوعی واریز می‌کرد تا به قول خودش حق‌الناس را در کنار مالکیت اسلامی رعایت کند. در آن زمان، تازه متوجه شدم با چه کسی برخورد و همکاری خواهم داشت، حتی این شاعر اگر اثری برای انتشار داشت اول از همه به روزنامه اطلاعات می‌داد و ما هم آن را با کمال میل منتشر می‌کردیم.
وی اضافه کرد: طاهره صفارزاده دائم‌الفکر، دائم‌الوضو، عابد و زاهد بود. او حتی به دلیل پایبندی به شیوه زندگی و انس با قرآن به حالتی شبیه مکاشفه دست پیدا کرده بود و همیشه از این موضوع ناراحت بود که باید آن را تداوم دهد یا اینکه رؤیایی بیش نیست و باید به آن بی‌توجه باشد. به همین منظور همیشه دوست داشت با یک کارشناس برجسته درباره این موضوع مشورت کند که در آن زمان هیچ کس مانند امام خمینی(ره) سرآمدتر از همه نبود. در این راستا بنده بر خود واجب دانستم که قرار ملاقاتی را برای دیدار این شاعر با رهبر انقلاب تدارک ببینم، به همین منظور با مرحوم احمد آقا تماس گرفته و از او درخواست دیدار داشتم.
وی اضافه کرد: وقتی تلفنی ماجرا را به مرحوم طاهره صفارزاده گفتم که شما به دیدار رهبر انقلاب خواهید رفت از شدت شوق پشت تلفن می‌گریست و وقتی زمان دیدار با امام رسید، به درب منزل او رفتم و این شاعر از من پرسید حجاب من شرعی است ولی چادر به سر نمی‌کنم، برای این دیدار با چادر بیایم؟ که من هم پاسخ دادم، من هم مثل شما را زیاد دیده‌ام که به دیدار امام رفتند و امام نیز در دیدارها به آنها احترام می‌گذارد، شما هم نیازی به چادر ندارید، البته در ذهنم این بود که ما برای نخستین‌بار یک روشنفکر مذهبی را به دیدار امام می‌بریم و نباید کاری کنیم که بعدها بگویند که چادر بر سرمان کرده و ما را به دیدار امام بردند، اما زمانی که به حسینیه جماران نزدیک شدیم دیدم که مرحوم صفارزاده زیپ کیفش را باز کرد و با چادر نمازش به دیدار امام رفت و گفت می‌خواهم چادرم را متبرک کنم.
حجت‌الاسلام دعایی بیان کرد: زمانی که به دیدار امام رفتیم، در محضر ایشان خانم صفارزاده را معرفی کردند و شعری که این شاعر در وصف امام(ره) آن هم در زمان تبعیدشان به پاریس سروده بود قرائت کردم، هر چه من شعر را ادامه می‌دادم، گریه‌های مرحوم صفارزاده بلندتر می‌شد تا جایی که به هق هق رسید و اشک می‌ریخت، در آن زمان به حضرت امام خمینی(رة) گفتم که مرحوم صفارزاده با شما صحبتی دارند و خودم جلسه را ترک کردم و نیم‌ساعت بعد دیدم که مرحوم صفارزاده از اتاق بیرون آمده و با طمأنینه گفت که دیگر سبک شده‌ام و راهم را پیدا کرده‌ام.
* درخواست یک مجری تلویزیون از امام خمینی (ره)
وی درباره دیدار «مریم ریاضی»، بیان داشت: در زمان حیات امام خمینی (ره)، خانم ریاضی، مجری سرشناس تلویزیون بود. او نیز همانند خانم صفارزاده به دیدار امام (ره) رفت و وقتی دیدار به پایان رسید، کنجکاو بودیم که از امام چه خواسته است، او چیزی گفت که برایم بسیار جالب بود، خانم ریاضی از رهبر کبیر انقلاب خواسته بود که در قیامت او را شفاعت کند.
حجت‌الاسلام دعایی ادامه داد: مرحوم طاهره صفارزاده در زمانی برای معالجه به کشور آلمان سفر کرده بود و در آنجا مسئول پذیرش بیمارستان که از اهالی فرهنگ و ادب نیز بوده است، مجله ادبی را مشاهده می‌کند که در آن شعری از صفارزاده بر روی جلد آن منتشر شده است به همین منظور در زمان بستری این شاعر همیشه با او با کمال حُسن و ادب با او رفتار می‌کند.
وی درباره ازدواج مرحوم صفارزاده آن هم بعد از شکست در ازدواج اولش، گفت: همسر دوم مرحوم صفارزاده برای نخستین بار در دوران جوانی و زمانی که این شاعر، استاد دانشگاه بود، از او خواستگاری می‌کند اما به دلیل اینکه خواستگار او فردی ثروتمند بوده است به او پاسخ منفی می‌دهد، اما آن فرد سال‌ها به خانم صفارزاده وفادار و به پای او صبر می‌کند و می گوید که ثروت خود را در مسیر اهداف او خرج خواهد کرد و در نهایت خانم صفارزاده بعد از اولین شکست زندگی‌اش با او ازدواج می‌کند.
حجت‌الاسلام دعایی بیان کرد: مرحوم طاهره صفارزاده، بعد از فوت همسرش، خانه‌اش را وقف «بنیاد قرآنی» می‌کند که امیدواریم ثروتی که به صورت قانونی به این فرد رسیده است، به نحو شایسته مورد استفاده قرار گیرد، هر چند که تاکنون این مسئله محقق نشده است.
* اسماعیلی: نسبت به معرفی شاعران پیشکسوت کشورمان، غفلت کرده‌ایم
در ادامه این مراسم رضا اسماعیلی دبیر دومین جایزه ادبی علمی طاهره صفارزاده، بیان داشت: برخی از دوستان برای ارائه کلیپی از مرحوم صفارزاده در این مراسم، به دنبال عکس، فیلم، مستند و صدای این بانوی شاعر بودند، اما متأسفانه هیچ چیزی از این فرد وجود نداشت که این مسایل مایه خسران است.
وی اضافه کرد: ناگفته نماند که ما نسبت به دیگران شاعران هم بی‌توجه بوده و غفلت کرده‌ایم یعنی به طور مثال از مرحوم قیصر امین‌پور، سیدحسن حسینی و سلمان هراتی هم غفلت کردیم به گونه‌ای که امروز برای معرفی این شاعران به نسل جوان و آینده، با کمبود موارد فوق دچار هستیم که امیدواریم این غفلت‌ها را کنار زده و از فرصت‌ها برای ساخت مستندهایی درباره شاعران و نویسندگان این مرز و بوم کمال استفاده را ببریم.
* طاهره صفارزاده یکی از بهترین و برترین الگو برای شاعران آئینی است
به گفته اسماعیلی، طاهره صفارزاده یکی از بهترین و برترین الگو برای شاعران کشور به ویژه شاعران آئینی به شمار می‌رود، آن هم در شرایطی که شعر آئینی ما آکنده از مدح و منقبت شده است به گونه‌ای که اندیشه و بیدارگری در آن کاهش یافته است اما بعد از مرحوم صفارزاده اکنون دلمان به حضور اساتیدی همچون سیدعلی موسوی گرمارودی گرم است.
وی درباره آرزویش برای جایزه ادبی علمی طاهره صفارزاده، گفت: یکی از آرزوهایم برای این جایزه این است که ستاد و شورای سیاستگذاری ملی در ارتباط با چهره‌هایی همانند مرحوم صفارزاده تشکیل دهیم که در آن همه نهادهای فرهنگی نیز حضوری فعال و پویا داشته باشند تا در نهایت یک همایش بین‌المللی برای معرفی این اندوخته‌ها و ارزش‌های انقلاب اسلامی برپا شود.
اسماعیلی با اشاره به علیرضا قزوه، ادامه داد: مرحوم صفارزاده، پسری به نام «علیرضا» داشت که در دوران کودکی فوت کرد اما خداوند یک علیرضای دیگری را به او داد که رابطه عاطفی مادری و فرزندی بر آن دو حاکم بود و آن کسی نبود به جز علیرضا قزوه.
بر اساس این گزارش، در این مراسم سیدعلی موسوی گرمارودی، پونه نیکویی،محمدشریف حمیدی و آزاده سالمی به شعرخوانی پرداختند و موسوی گرمارودی، افزود: مرحوم طاهره صفارزاده در حوزه کارهای دانشگاهی، کارهای بزرگی انجام داده‌اند که هنوز شکافته نشده است به گونه‌ای که اشعار این بانوی بزرگوار در حوزه نظریه شعر راهگشا است.