۱۰ شهريور ۱۳۹۴ - ۱۷:۰۲

جلیلی: در زمان ما غربی ها وادار شدند از خط قرمز های خود عبور کنند

سعید جلیلی رییس تیم سابق مذاکره کننده هسته ای در جلسه صبح سه شنبه کمیسیون برجام در مجلس گفت که در زمان او غربی ها وادار شدند از خط قرمز های خود عبور کنند و رویکرد مقابله ای آنها به تعاملی و مبادله ای تبدیل شد.
کد خبر : ۲۵۶۳۲۷
صراط: حسین نقوی حسینی سخنگوی کمیسیون ویژه بررسی برجام ظهر سه شنبه به خبرنگاران گفت: جلیلی در این جلسه تاریخچه مذاکرات را ارائه کرد و بعد از آن وارد مباحث فنی و تخصصی شدیم. او گفت موضوع هسته ای ایران یک موضوع راهبردی و اساسی و متعلق به منابع ملی کشو راست بنابر این برای موفقیت آن هم باید اجماع ملی باشد. کمیته هسته ای دبیرخانه از ابتدای مسئولیت اینجانب با حضور رییس کمیسیون امنیت ملی وسیاست خارجی مجلس تشکیل می شد. البته اینجانب بارها درخواست داشتم که در مجلس حضور پیدا کنم و مباحث را با نمایندگان محترم در میان بگذارم که البته در برخی از موارد توفیق حضور در مجلس را پیدا کردیم و در طول مذاکرات مجلس را یک ظرفیت مهم می دانستیم و بویژه بیانیه هایی که صادر می شد به ما امکان چانه زنی بیشتر می داد.

گام اول جدید مذاکرات حضور سه کشور اروپایی در مذاکرات بود که نتیجه آن مذاکرات تعلیق فعالیت هسته ای بود و نظام به این جمع بندی رسید که به علت عدم انجام تعهدات از سوی غربی ها، فعالیت های هسته ای مجددا آغاز شود.

در سال 84 که اقای لاریجانی مسئولیت دبیرخانه را به عهده داشتند کشورهای غربی پس از دو سال و نیم تعلیق، درخواست تخریب و نابودی فعالیت های هسته ای را داشتند. به همین جهت نظام سه هدف راهبردی را در دستو رکار خود قرار داد: تثبت ایران هسته ای، حق هسته ای، لغو تحریم های ظالمانه علیه ایران.

برای دستیابی به اهداف مذکور، باید راهکارهای خود را دنبال می کردیم از جمله اینکه باید اتهامات بی اساس و ارده به ایران مرتفع و پاسخ داده شود به همین جهت آژانس اعلام کرد که شش ابهام و مساله داریم که باید ایران پاسخ دهد ایران طی سال 86 به کلیه سوالات و ابهامات آژانس پاسخ داد و آژانس رسما اعلام کرد که پاسخ ها قانع کننده بوده و حل شده است. یعنی آژانس برای تک تک ابهامات نامه نوشت و اعلام کرد که ابهام رفع شده است.

جالب اینکه همزمان با حل مشکلات و عمل به مدالیته؛ شوای امنیت علیه ما قطعنامه صادر کرد. سه قطعنامه قبل از مسئولیت اینجانب صادرشده بود و قطعنامه چهارم همزمان با اعلام رسمی آژانس بین المللی و گزارش کتبی البرادعی در حل ابهامات از سوی ایران صادر شد.

نقوی حسینی افزود: جلیلی در ادامه توضیح داد که در حالی که ما مسائل خود با آژانس را حل کرده بودیم ، اروپایی ها همچنان بحث داشتند و لذا ما اقدام به ارائه بسته پیشنهاد کردیم و موضوعات مختلف هسته ای را در یک بسته پیشنهادی ارائه کردیم تا مسائل همه جانبه دیده شود. بنابر این از حالت انفعال به حالت فعال در آمدیم و از چارچوب تعیین شده غربی ها خارج شدیم تا اینکه ژنو یک شکل گرفت و در نهایت آنجاهم یک بسته پیشنهادی غرب ها ارائه کردند ود ر نهایت بنا بر این شد مشترکات هر دو بسته پیشنهادی مورد توجه قرار گیرد.

بااین اقدام ، غربی ها مجبور شدند رویکرد مقابله ای،تعلیقی ، تعطیلی و تخرببی فعالیت های هسته ای ایران را کنار بگذارند و از آن عبور کنند.

بنابر این بحث ایران رفت رویغنی ساز با درصد بالا و بیست درصد را مطرح کردیم و فردو را هم تاسیس کردیم تحت نظارت آژانس ولی کاملا امن. به همین جهت غربی ا ایده تبادل سوخت هسته ای را مطرح کردند و به این ترتیب رویکرد مقابله ی غربی ها به رویکرد تعاملی و مبادله ای تغییر کرد.

پس از تغییر رویکرد مذکور، وساطت برزیل و ترکیه مطرح شد چون این دو کشور عضو غیردائم شورای امنیت بودند.بالاخره تلاش های مذکور منجر به صدور بیانیه تهران شد که در آن تمام حقوق هسته ای ملت ایران دیده شده بود ولی امریکایی ها نه تنها به عهد خود عمل نکردند و نظرات فرستادگان خود را هم زیرپا گذاشتند و قعطنامه پنجم را دنبال کردند که موجب اعتراض برزیل وترکیه شد و این دو کشور در شورای امنیت به قعطنامه پنجم رای ندادند ولی ایران با ارائه منطقه دقیق خود همراه با رشد و توسعه سریع صنعت هسته ای کشور، غربی ها را وادار کرد ژنو دو و ژنو سه و نشست استانبول را با شش کشور به مذاکره نشسته و در چارچوب گفت و گو حول محورهای مشترک گفت و گو کنند و ابزار تقابلی خود را کنار بگذارند. شش کشور مقابل مدعی شدند که ایران برای مذاکرات پیش شرط می گذارد اما این یک منطق بود. نمی شود که از یک طرف تهدید و مقابله صورت گیرد و ازسوی دیگر درخواست گفت و گو کنیم. اما باز هم خود غربی ها رسما درخواست ادامه گفت و گو ها را ارائه کردند و استانبول دو شکل گرفت در فروردین 91. در استانبول دو بد که امریکایی ها از خط قرمز غنی سازی و حقوق هسته ای جمهوری اسلامی عبور کرد و عقب نشینی نمود و شرمن نماینده امریکا در مذاکرات، پیام رییس جمهور امریکا را در آن جلسه قرائت کرد که حق هسته ای و حق غنی سازی ایران را به رسمیت یم شناید و ایران در این زمینه استثنا نیست. اینکه باید وارد تعامل گفت و گو شویم و همکاری متقابل داشته باشیم و بالاخره طرف مقابل( 1+5) پذیرفت که باید با ایران تعامل و گفت و گو کند.

منبع: ایرنا