سن شروع مصرف لوازم آرایشی در جهان بویژه کشورهای اروپایی از میانسالی به بعد است و در کشور ما از 14 سالگی. جامعه‌شناسان این پدیده را ناشی از مدگرایی، نبود فضایی برای تخلیه هیجان و نداشتن اعتماد به نفس در میان جوانان و نوجوانان ارزیابی می‌کنند.
چندی قبل دکتر رسول دیناروند رئیس سازمان غذا و داروی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی عنوان کرد بازار لوازم آرایشی ما بدترین وضع را از نظر قاچاق دارد و متأسفانه در مورد اقلامی که به فرآورده‌های آرایشی و بهداشتی معروف هستند، بیشتر بازار در اختیار مواد تقلبی و قاچاق است.
جمعه ساعت 10صبح کوچه مروی
سن شروع مصرف لوازم آرایشی در جهان بویژه کشورهای اروپایی از میانسالی به بعد است و در کشور ما از 14 سالگی.
وارد کوچه که می‌شوی در ازدحام جمعیت گم می‌شوی؛ زنان و دختران جوانی که به‌دنبال خریدی ارزان از این مغازه به آن مغازه سرک می‌کشند و دستفروشانی که لوازم آرایشی خود را روی زمین ولو کرده‌اند و با آواز نه چندان دلکشی درصدد فروش هستند و در این بازار از مواد خوراکی و شکلات گرفته تا انواع و اقسام لوازم آرایشی وبهداشتی تقلبی را می‌توانی پیدا کنی. دستفروش‌ها هم مواد آرایشی نازل و تقلبی را روی چرخ دستی ریخته‌اند و با قسم و آیه اجناسشان رابه اسم اصل می‌فروشند.
وارد مغازه عطر فروشی می‌شوم. بوی آزار دهنده اسانس‌های تقلبی تا مغز استخوان نفوذ می‌کند، اسانس‌ها در ظرف‌های استوانه‌ای آلومینیومی که روی هر کدام بر چسب فارسی به چشم می‌خورد نگهداری می‌شوند اسانس گیاهانی مانند بادیان رومی، گل سرخ، ترنج، هل، چوب سدار، اکالیپتوس، کندر، یاسمن، شمعدانی، زنبق، اسطوخودوس، لیمو، یاس بنفش، لی لی، ماگنولیا، خزه، بهارنارنج، زنبق زرد، نعنا، کاج، تمشک، رز، گل مریم و وانیل که جزو موارد بسیار محبوب و پرطرفدار هستند و هر گرم از این اسانس‌ها هزار تومان به فروش می‌رسد. پیرمردی که موهایش را رنگ کرده می‌گوید: «تمام عطریات مغازه من اصل است و آنها را از اسپانیا و فرانسه وارد می‌کنم و چون آدم خوش‌قلبی هستم با قیمت مناسب در اختیار مشتریان قرار می‌دهم.» زن جوانی وارد می‌شود و از فروشنده سراغ عطر درجه 2 ژیوانشی را می‌گیرد و فروشنده می‌رود که پیدایش کند.
با تعجب از شاگردش می‌پرسم «عطر درجه 2 چیه؟» لبخندی می‌زند و آرام می‌گوید: «اسانس‌اش نسبت به درجه 3 بیشتر است... تمامی عطرها در خود مغازه و انباری پر می‌شود شیشه عطرها هم از چین وارد می‌شود این اسانس‌ها هم از دوبی به‌دست ما می‌رسد و همه تقلبی هستند. در ضمن صاحب کارم خیلی بد ذات است و دروغ می‌گوید!»
برچسب «شبنم» وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی روی شیشه‌های عطر توجهم را جلب می‌کند. می‌گوید: «بر چسب شبنم هر تعداد که بخواهی اینجا هست و هر برچسب را هم 600 تا 700 تومان می‌فروشند. خیلی‌ها از این برچسب‌ها می‌فروشند. ما از... می‌خریم البته جمعه‌ها سر کار نمی‌آید.»
از فروشنده جوانی می‌پرسم چگونه می‌توانی جنس تقلبی را از اصل تشخیص دهی می‌گوید: «نوع جعبه و بسته‌بندی کاملاً مشخص است به عنوان مثال ریمل... اصل یک خط زیر نوشته‌اش دارد و رنگش هم کمرنگ‌تر از نوع تقلبی آن است.»
عوارض استفاده از مواد آرایشی تقلبی
دکتر علیرضا ریاحی متخصص پوست و مو در مورد عوارض استفاده از مواد آرایشی تقلبی به ایران می‌گوید: «حساسیت شایع‌ترین عارضه لوازم آرایشی تقلبی است که معمولاً با احساس سوزش و سوزن سوزن شدن در محلی که ماده آرایشی استفاده شده همراه است.
متأسفانه افرادی که از لوازم آرایشی تقلبی استفاده می‌کنند به متخصص پوست مراجعه نمی‌کنند و به مصرف آن ادامه می‌دهند که باعث قرمزی، تورم، خارش و تاول‌های آبدار می‌شود البته عوارض جانبی دیگری هم مانند کهیر،عفونت و تغییر رنگ پوست، آکنه و تغییر رنگ و صدمه به ناخن و مو می‌تواند در اثر استفاده از لوازم آرایش روی دهد.»
براساس ماده 11 قانون مواد خوردنی، آشامیدنی، آرایشی و بهداشتی باید روی تمام اقلام خارجی برچسب فارسی‌نویسی شامل نام محصول، نام تجاری، تاریخ تولید و انقضا، شماره مجوز ورود از وزارت بهداشت و نام شرکت واردکننده درج شده باشد.
وی با بیان این مطلب که بررسی‌های انجام شده نشان داده بیش از 800 ماده شیمیایی در لوازم آرایشی و عطرهای صنعتی وجود دارد می‌افزاید: «استفاده طولانی مدت از این مواد آرایشی تقلبی باعث می‌شود به مرور ترکیب‌های مضرشان جذب بدن شود که این مسأله می‌تواند در درازمدت عارضه‌های متعددی ایجاد کند. مهم‌ترین عارضه استفاده طولانی‌مدت از این ترکیب‌های سمی ابتلا به برخی از انواع سرطان است. علاوه بر سرطان، احتمال ابتلا به پیری زودرس پوست و آکنه و حتی برخی از بیماری‌های عفونتی مانند ایدز و هپاتیت وجود دارد. از این رو مردم باید از لوازم آرایشی استاندارد استفاده کنند.»
این متخصص پوست و مو می‌گوید: «بسیاری از مارک‌های معتبر لوازم آرایش در کشور نمایندگی دارند و مردم به خاطر حفظ سلامت خودشان هم که شده باید از خرید لوازم آرایشی تقلبی خودداری کنند. برای اینکه دچار چنین مشکلاتی نشوید اول لوازم آرایشی معتبر را انتخاب کنید و سپس از برچسب وزارت بهداشت و پلمب بودن آن محصول مطمئن شوید. براساس ماده 11 قانون مواد خوردنی، آشامیدنی، آرایشی و بهداشتی باید روی تمام اقلام خارجی برچسب فارسی‌نویسی شامل نام محصول، نام تجاری، تاریخ تولید و انقضا، شماره مجوز ورود از وزارت بهداشت و نام شرکت واردکننده درج شده باشد.
دقت کنید شماره ثبت، شماره
بهره‌برداری و بارکد به هیچ عنوان نشانه مجوز تولید بهداشتی نیست و مواد
آرایشی باید دارای پروانه ساخت یا مجوز رسمی ورود از وزارت بهداشت، درمان و
آموزش پزشکی باشد. بد نیست بدانید مندرجات وزارت بهداشت روی مواد وارداتی
به سه شکل برچسب، مهر (مانند درج تاریخ تولید و تاریخ انقضا) یا به صورت
فارسی‌نویس روی برچسب اصلی ظرف است که نوع آخر، بهترین نوع ممکن برای
غیرتقلبی بودن آن محصولات است.»