صراط: یکی از موضوعاتی که در خاطرات آقای هاشمی در کتب مختلف وی از زبان خودش بدان اذعان شده است، دور خوردن‌های هاشمی در موارد مختلف است. هرچند در این خاطرات بر فریب‌کاری غربی‌ها تأکید شده اما هاشمی خود اعتراف می‌کند که از طرف غربی رودست‌خورده است.
هاشمی در گفتگو با "روزنامه آبزرور" -The Observer- به فریب خوردن از غربی‌ها اعتراف کرده و می‌گوید: «از زمانی که آمریکاییان دریافتند که نمی‌توانند انقلاب اسلامی را در هم بشکنند، با پیام‌ها و حقه‌ها کوشیده‌اند، جای پایی در ایران پیدا کنند ... آن‌ها می‌کوشیدند با ما رابطه برقرار کنند، دست از شیطنت‌ها و کلک‌های خود برنداشته بودند، حتی در رابطه با قراردادها نیز آن‌ها ما را فریب دادند. گران‌فروشی کردند و کوشیدند اسرائیل را هم در این قضیه وارد کنند.»[1]
هاشمی رفسنجانی بر وعده‌های مکرر طرف غربی اذعان کرده و آورده است: «آمریکا، علی‌رغم وعده‌هایی که به‌وسیله ژاپن، دبیر کل سازمان ملل و ترکیه، برای کمک ایران به نجات گروگان‌ها در لبنان داده بود، به وعده‌ها وفا نکرد... گرچه پیام‌های دوستانه‌ای ارسال می‌داشت؛ و خواستار همکاری بیشتر بود».[2]
هاشمی رفسنجانی درباره خلف وعده آلمان‌ها نیز برای تحویل رآکتور اتمی به ایران می‌نویسد: «آقای رضا امراللهی رئیس سازمان انرژی اتمی آمد. از خرید بعضی از نیازها و از عدم تحویل رآکتور اتمی از طرف آلمان گفت».[3]
رو دست خوردن هاشمی تنها به آمریکایی‌ها و آلمان‌ها محدود نمی‌شود. بلکه فرانسوی‌ها هم خلاف وعده‌های خود به هاشمی عمل کردند: «آقای محسن کنگرلو آمد. گزارش آخرین مذاکره با فرانسویان را داد؛ پیشرفتی ندارد. آن‌ها نمی‌توانند یا نمی‌خواهند به تعهدات خود عمل کنند.[4]؛ فرانسوی‌ها آماده‌اند که برای شفاعت در آزادی سه گروگان، فوراً چند لامپ موشک هاگ رایگان تحویل دهند.[5]
حاضر شده‌اند چند لامپ هاگ فوری تحویل دهند و تعهد اجرای سایر موارد را بنماید که برای آزادی گروگان‌های فرانسوی شفاعت کنیم.[6]
هاشمی در کتاب خاطرات سال 65 خود می‌نویسد: «کنگرلو پیشنهاد جدید آمریکایی‌ها را در رابطه با گروگان‌های لبنان آورد. معلوم است که دارند بازی می‌کنند و به فکر فریبند. گفتم بگوید قبل از هر چیز باید قطعات هاگ را بفرستند و سپس وارد صحبت شویم».[7]
بعد از چندی «آقای رفیق‌دوست آمد ... گفت پانصد موشک تاو- آخرین محموله آمریکایی‌هاست- از نوع قدیمی و عمدتاً معیوب است؛ برخلاف قرار که بایستی از آخر محصول کارخانه باشد. این سند شیطنت و پستی آمریکایی‌هاست»[8]
[1] - کتاب خاطرات هاشمی رفسنجانی، سال 1366، دفاع و سياست، ص 92
[2] - کتاب خاطرات هاشمی رفسنجانی، سال 1371، رونق سازندگی، ص 13
[3] - کتاب خاطرات هاشمی رفسنجانی، سال 1365، اوج دفاع، ص 99
[4] - کتاب خاطرات هاشمی رفسنجانی، سال 1366، دفاع و سياست، ص 488
[5] - همان؛ ص 513
[6] - کتاب خاطرات هاشمی رفسنجانی، سال 1366، دفاع و سياست، ص 515
[7] - کتاب خاطرات هاشمی رفسنجانی، سال 1365، اوج دفاع، ص 58-59
[8] - همان، ص 462
هاشمی در گفتگو با "روزنامه آبزرور" -The Observer- به فریب خوردن از غربی‌ها اعتراف کرده و می‌گوید: «از زمانی که آمریکاییان دریافتند که نمی‌توانند انقلاب اسلامی را در هم بشکنند، با پیام‌ها و حقه‌ها کوشیده‌اند، جای پایی در ایران پیدا کنند ... آن‌ها می‌کوشیدند با ما رابطه برقرار کنند، دست از شیطنت‌ها و کلک‌های خود برنداشته بودند، حتی در رابطه با قراردادها نیز آن‌ها ما را فریب دادند. گران‌فروشی کردند و کوشیدند اسرائیل را هم در این قضیه وارد کنند.»[1]
هاشمی رفسنجانی بر وعده‌های مکرر طرف غربی اذعان کرده و آورده است: «آمریکا، علی‌رغم وعده‌هایی که به‌وسیله ژاپن، دبیر کل سازمان ملل و ترکیه، برای کمک ایران به نجات گروگان‌ها در لبنان داده بود، به وعده‌ها وفا نکرد... گرچه پیام‌های دوستانه‌ای ارسال می‌داشت؛ و خواستار همکاری بیشتر بود».[2]
هاشمی رفسنجانی درباره خلف وعده آلمان‌ها نیز برای تحویل رآکتور اتمی به ایران می‌نویسد: «آقای رضا امراللهی رئیس سازمان انرژی اتمی آمد. از خرید بعضی از نیازها و از عدم تحویل رآکتور اتمی از طرف آلمان گفت».[3]
رو دست خوردن هاشمی تنها به آمریکایی‌ها و آلمان‌ها محدود نمی‌شود. بلکه فرانسوی‌ها هم خلاف وعده‌های خود به هاشمی عمل کردند: «آقای محسن کنگرلو آمد. گزارش آخرین مذاکره با فرانسویان را داد؛ پیشرفتی ندارد. آن‌ها نمی‌توانند یا نمی‌خواهند به تعهدات خود عمل کنند.[4]؛ فرانسوی‌ها آماده‌اند که برای شفاعت در آزادی سه گروگان، فوراً چند لامپ موشک هاگ رایگان تحویل دهند.[5]
حاضر شده‌اند چند لامپ هاگ فوری تحویل دهند و تعهد اجرای سایر موارد را بنماید که برای آزادی گروگان‌های فرانسوی شفاعت کنیم.[6]
هاشمی در کتاب خاطرات سال 65 خود می‌نویسد: «کنگرلو پیشنهاد جدید آمریکایی‌ها را در رابطه با گروگان‌های لبنان آورد. معلوم است که دارند بازی می‌کنند و به فکر فریبند. گفتم بگوید قبل از هر چیز باید قطعات هاگ را بفرستند و سپس وارد صحبت شویم».[7]
بعد از چندی «آقای رفیق‌دوست آمد ... گفت پانصد موشک تاو- آخرین محموله آمریکایی‌هاست- از نوع قدیمی و عمدتاً معیوب است؛ برخلاف قرار که بایستی از آخر محصول کارخانه باشد. این سند شیطنت و پستی آمریکایی‌هاست»[8]
[1] - کتاب خاطرات هاشمی رفسنجانی، سال 1366، دفاع و سياست، ص 92
[2] - کتاب خاطرات هاشمی رفسنجانی، سال 1371، رونق سازندگی، ص 13
[3] - کتاب خاطرات هاشمی رفسنجانی، سال 1365، اوج دفاع، ص 99
[4] - کتاب خاطرات هاشمی رفسنجانی، سال 1366، دفاع و سياست، ص 488
[5] - همان؛ ص 513
[6] - کتاب خاطرات هاشمی رفسنجانی، سال 1366، دفاع و سياست، ص 515
[7] - کتاب خاطرات هاشمی رفسنجانی، سال 1365، اوج دفاع، ص 58-59
[8] - همان، ص 462