صراط: سیدعباس عراقچی معاون امور حقوقی و بین‌المللی وزارت امور خارجه بعدازظهر امروز (یکشنبه) در مراسم روز بین‌المللی شدن دانشگاه خوارزمی با تشکر از مسئولان این دانشگاه به عوامل تشکیل‌دهنده قدرت یک کشور اشاره کرد و اظهار داشت: همانطور که مقام معظم رهبری چند روز پیش در دیدار با نمایندگان مجلس خبرگان مجددا تکرار کردند، آنچه که باعث دستاوردهای برجام و موفقیت مذاکرات شد عوامل درونی قدرت بود.
به گزارش فارس، وی با بیان اینکه ما نباید این را هرگز فراموش کنیم که آنچه که به یک کشور قدرت و اقتدار می‌دهد عوامل درونی آن کشور است، تصریح کرد: اقتصاد مقاومتی که در حال حاضر محور برنامه‌های اقتصادی کشور باید باشد، مشخصه آن همین درون‌زا بودن و البته برو‌گرا بودن است. درون‌زا بودن یعنی اینکه کشور برای اقتدار به عوامل درونی قدرت متکی است و البته برون‌گرا نیز هست و همکاری‌های خارجی را مد نظر قرار می‌دهد.
* دستاوردهای فوق‌العاده برجام درگیر برخی مسائل سیاسی
معاون وزیر خارجه ادامه داد: در بحث برجام (برنامه جامع اقدام مشترک) دستاوردهای ما فوق‌العاده بود، اما متاسفانه درگیر برخی از مسائل سیاسی داخلی شده که تاریخ در مورد آن قضاوت خواهد کرد.
وی عنوان کرد: ملت ایران در نتیجه مذاکرات و در پی یک مقاومت 12 ساله در موضوع حساس هسته‌ای به دستاوردهای خوبی رسید.
عراقچی مهم‌ترین این دستاوردها را به رسمیت شناخته شدن فعالیت‌های هسته‌ای ایران عنوان کرد و گفت: برنامه هسته‌ای که برنامه بسیار حساس و پیچیده‌ای است در جمهوری اسلامی ایران به‌دلیل قطعنامه‌های شورای امنیت از نظر جامعه بین‌المللی یک برنامه ممنوع شناخته می‌شد.
معاون امور حقوقی و بین‌المللی وزارت خارجه خاطرنشان کرد: در طول این چالش 12 ساله اگر ما در عرصه هسته‌ای پیشرفت می‌کردیم، دشمنان نیز در تحریم‌ها و قطعنامه‌ها پیشرفت می‌کرند.
عراقچی با بیان اینکه قطعنامه‌های فصل هفتم شورای امنیت در حقیقت برنامه هسته‌ای ایران را به عنوان یک تهدید علیه صلح و امنیت بین‌الملل معرفی کرده بودند، اظهار داشت: یک برنامه ممنوع که هیچ کشور مجاز نبود به آن کمک کند و از همه کشورها خواسته شده بود که هر کشتی و هواپیمایی که به سمت ایران می‌رود جستجو و تفتیش کنند که مبادا قطعه‌ای برای کمک به برنامه هسته‌ای ایران به کشورمان وارد شود.
وی با اشاره به اینکه پیش از برجام دانشجویان ایرانی برای تحصیل در رشته‌های مرتبط با هسته‌ای محدودیت داشتند، تصریح کرد: در پی مذاکرات هسته‌ای و بعد از برجام برنامه هسته‌ای ایران به برنامه‌ای مشروع، شناخته شه و تایید شده توسط شورای امنیت سازمان ملل تبدیل شد.
عراقچی ادامه داد: مذاکرات هسته‌ای شعار انرژی هسته‌ای حق مسلم ماست را محقق کرد و الان دنیا رسمیت می‌دهد به حق مسلم مردم ایران برای داشتن انرژی هسته‌ای از جمله حساس‌ترین بخش انرژی هسته‌ای که غنی‌سازی و آب سنگین است.
وی خاطرنشان کرد: برنامه هسته‌ای ایران با حفظ این دو مشخصه که از دید جهانیان می‌تواند منجر به ساخت سلاح هسته‌ای شود، مورد تایید شورای امنیت قرار گرفت و در حقیقت این تنها موردی است که شورای امنیت سازمان ملل بر حق غنی‌سازی یک کشور در حال توسعه از دید آنها، صحه می‌گذارد.
معاون وزیر خارجه دستاورد دوم را شکست پروژه ایران‌هراسی، خارج شدن ایران از تهدید جهانی و دور شدن سایه تهدید از ایران عنوان کرد و گفت: همانطور که مقام معظم رهبری هم در سخنان خود تاکید کردند الان دیگر خطر جنگ وجود ندارد.
وی افزود: رفع تهدید نظامی شکست پروژه ایران‌هراسی، شکست پروژه‌ای که سعی می‌کرد ایران را به عنوان تهدید علیه صلح و امنیت بین‌المللی معرفی کند و شکست آنهایی که تلاش داشتند اجماع جهانی را علیه ایران ایجاد بکنند، دستاورد دوم برجام بود.
عراقچی دستاورد سوم برجام را رفع تحریمهای مرتبط با هسته‌ای علیه ایران عنوان کرد و با بیان اینکه تحریمهای مرتبط با هسته‌ای لغو شدند، خاطرنشان کرد: تحریمهای شورای امنیت لغو شدند، اتحادیه اروپا مصوبات شورای وزیران خودش را لغو یا اصلاح کرد و تحریمهای مرتبط با هسته‌ای را لغو کرد. رئیس‌جمهور آمریکا نیز دستورات اجرایی گذشته خود را برای اجرا لغو و آن دسته از تحریمهای کنگره را متوقف کرد.
به گزارش فارس، رئیس ستاد پیگیری اجرای برجام گفت: آثار رفع این تحریم‌ها به تدریج خود را نشان می‌دهد و این موفقیت‌ها و دستاوردها ناشی از عوامل داخلی قدرت و اقتدار درونی نظام جمهوری اسلامی ایران است.
وی یکی دیگر از چهار مولفه قدرتی که باعث موفقیت مذاکرات شد را توانمندی‌های نظامی کشور برشمرد و افزود: ایران به چنان توانمندی دفاعی و نظامی رسیده که کسی جرات حمله به این کشور را نکند. مطمئن باشید اگر می‌توانستند برنامه هسته‌ای ایران را از طریق حمله نظامی از بین ببرند و نگران عواقب آن نبودند تردید نکنید که این کار را انجام می‌دادند.
*توانمندی موشکی مهم‌ترین مولفه قدرت ایران
عراقچی با تاکید بر توانمندی‌های دفاعی ایران به ویژه موشک‌های دفاعی، عنوان کرد: توانمندی‌های نظامی اران دشمنان ما را از حمله نظامی ناامید کرد. اگر ناامید نشده بودند قطعا راه مذاکره را انتخاب نمی‌کردند.
وی با اشاره به اینکه راه نظامی برای غربیها وجود نداشت، گفت: آنها به توانایی ایران برای دفاع از خود و عمل متقابل و عکس‌العمل در برابر هر تهدید نظامی یقین پیدا کرده بودند و اگر اینگونه نبود پای میز مذاکره نمی‌آمدند.
عضو ارشد تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای با اشاره به توانمندی مردم برای مقاومت در برابر تحریمهای اقتصادی به عنوان یکی دیگر از مولفه‌های قدرت جمهوری اسلامی خاطرنشان کرد: مقاومت مردم در برابر تحریم‌ها که دشمنان ما و صاحبان تحریم‌ها را ناامید کردند از اینکه به وسیله تحریم اقتصادی به اهداف خود برسند، از دیگر مولفه‌های قدرت ما بود.
وی با بیان اینکه نمی‌گویم تحریمهای اقتصادی هزینه‌ای نداشت، ادامه داد: اتفاقا این تحریم‌ها هزینه سنگینی نیز داشت، اما این فشارهای اقتصادی به مرحله‌ای نرسید که مردم را مجبور به بالا بردن دست‌ها و زانو زدن بکند.
عراقچی ادامه داد: تحریم‌کنندگان ما به این نتیجه رسیدند که هرچقدر تحریم‌ها را ادامه دهند این مردم دست‌های خود را بالا نخواهند برد، اگر امید داشتند که یک یا دو سال دیگر تحریم‌ها را ادامه دهند مردم و دولت تسلیم می‌شوند دلیلی نداشت مذاکره کنند و چند سال دیگر صبر می‌کردند.
وی با تاکید بر اینکه مردم در برابر فشارها، کاستی‌ها و کمبودها راه‌های مقابله با تحریم‌ها و دور زدن تحریم‌ها را پیدا کردند، اظهار داشت: مردم راه‌های اتکا به خود و تکیه به توانمندی‌های داخلی خود را پیدا کردند و اجازه ندادند که تحریم‌ها تاثیر خود را بگذارند.
به گزارش فارس، عراقچی توانمندی علمی، فناوری و تکنولوژی در عرصه هسته‌ای را مولفه سوم قدرت ایران برشمرد و افزود: وقتی غربیها پست میز مذاکره آمدند و امتیاز دادند و حقوق هسته‌ای ما را به رسمیت شناختند که دیدند در عرصه عمل یک سانتریفیوژ به 19 هزار سانتریفیوژ تبدیل شد و همینطور در حال پیش‌روی است و دیدند غنی‌سازی 3.5 درصد تا 20 درصد رسید و تکنولوژی چرخه سوخت در ایران کامل شد.
وی خاطرنشان کرد: دانشمندان ما از لحظه استخراج اورانیوم طبیعی از معدن تا زمانیکه این اورانیوم مراحل غنی‌سازی را طی و تبدیل به میله سوخت و تزریق شود به راکتور هسته‌ای، همه مسیر را بلد هستند.
عراقچی با تاکید بر اینکه همه چرخه سوخت از تکنولوژی، تجهیزات و تاسیسات در ایرن کامل شده است، اظهار داشت: وقتی غربیها پای میز مذاکره آمدند که دیدند تکنولوژی بسیار حساس آب سنگین در ایران تکمیل شده است و راکتوری که آنها فکر نمی‌کردند که ما بسازیم تا 90 درصد پیشرفت کرده است و در ظرف مدت کوتاهی کاملا عملیاتی می‌شود و این توانمندی‌های علمی بود که باعث شد دستاوردهای مذاکرات به ثمر بنشیند.
عضو تیم مذاکره کننده هسته‌ای مولفه چهارم را توانمندی‌های دیپلماتیک عنوان کرد و یادآور شد: قدرت دیپلماسی یک کشور قدرتی است که می‌تواند سایر مولفه‌های قدرت را در عرصه بین‌المللی نقد و تبدیل به منافع ملی کند. اگر یک دیپلماسی مقتدر و ماهر نباشد نمی‌تواند سایر مولفه‌های یک کشور را تبدیل کند به اهدافی که آن کشور به دنبال آن است.
عراقچی ادامه داد: ما توانایی‌هایی را در کشور داشتیم که توانستیم این‌ها را در عرصه مذاکرات به دستاورد تبدیل کنیم، این نشان‌دهنده اقتدار دیپلماتیک جمهوری اسلامی ایران است.
وی تاکید کرد: دیپلماسی بدون قدرت ناتوان است، ابزار دیپلمات حرف است و اگر این حرف پشتش قدرت نباشد، خریدار نخواهد داشت.
معاون وزیر خارجه با اشاره به اینکه دیپلماسی کشورهایی که موفق هستند متکی به قدرت علمی، اقتصادی، رسانه‌ای یا گفتمانی است، عنوان کرد: در یک دیپلماسی موفق یا یکی از این قدرت‌ها یا ترکیبی از آنها به عنوان پشتوانه عمل می‌کنند.
*دیپلماسی بدون قدرت ناتوان و قدرت بدون دیپلماسی، کور است
به گزارش فارس، عراقچی در ادامه سخنانش در دانشگاه خوارزمی اضافه کرد: دیپلماسی بدون قدرت ناتوان است و قدرت بدون دیپلماسی کور است و نمی‌داند کجا باید برود، مانند کارخانه‌ای که کلی جنس را تولید می‌کند، اما بازاریابی ندارد که جنس خود را بفروشد و تا وقتی که این اجناس به فروش نرود نمی‌توان گفت که این کارخانه ثروتی تولید کرده است.
وی با بیان اینکه اگر کشوری دیپلمات‌های کارآمد نداشته باشد مولفه‌های قدرت آن ناکارا و راکد می‌ماند، عنوان کرد: در کنار عوامل و مولفه‌های قدرت عامل دیپلماسی را باید اضافه کرد که بدون آن یک کشور نمی‌تواند داشته‌های خود را تبدیل به ثروت و دستاورد کند.
رئیس ستاد پیگیری اجرای برجام در ادامه خاطرنشان کرد: اعتقاد دارم این چهار مولفه از مولفه‌های قدرت هر کشوری خواهد بود و اگر باور داریم که توانمندی علمی و رشد و پیشرفت فناوری یکی از مولفه‌های قدرت ماست، باید این را هم باور داشته باشیم که توانمندی دیپلماسی و توانمندی بین‌المللی کار کردن و بین‌المللی شدن هم مکمل آن قدرت است.
معاون وزیر خارجه در ادامه با بیان اینکه در خیلی از عرصه‌ها دانشگاه‌های ما پیشرفت خوبی داشته‌اند، یادآور شد: اما تا زمانی که نتوانند بین‌المللی شوند و توانمندی‌های خود را در عرضه بین‌المللی استفاده بکنند یا یک تعاملی را در عرصه بین‌المللی برقرار بکنند، این توانمندی‌ها ابتر خواهد ماند.
عراقچی خاطرنشان کرد: تا زمانیکه دانشگاه‌های ما نتوانند توانمندی‌های علمی خود را بین‌المللی کنند و از یافته‌های علمی بین‌المللی استفاده و یافته‌های خود را در اختیار جامعه علمی بین‌المللی قرار دهد، این توانمندی‌ها کامل نمی‌شود.
وی با اشاره به ضمیمه شماره سه برجام تصریح کرد: ضمیمه شماره سه برجام لیست پروژه‌ها و زمینه‌هایی است که کشورها دیگر می‌توانند با ایران همکاری کنند و الان همان شورای امنیتی که علیه ما قطعنامه صادر می‌کرد اکنون به کشورها توصیه می‌کند با ایران همکاری کنند.
*دعوت فرانسه از ایران برای همکاری در پروژه گداخت هسته‌ای
عراقچی گفت: در حال حاضر فرانسه از ما دعوت کرده که در پروژه گداخت‌های هسته‌ای با آنها همکاری داشته باشیم.
رئیس ستاد پیگیری اجرای برجام با بیان اینکه برجام موانع را بر سر راه همکاری‌های بین‌المللی علمی برداشته است، افزود: شورای امنیت از همه دانشگاه‌های دنیا می‌خواست که در مقابل دانشجویان ما هوشیاری به خرج دهند و اجازه ورود دانشجویان ایرانی به رشته‌های مرتبط با هسته‌ای را نمی‌دادند.
وی با بیان اینکه در قطعنامه جدید شورای امنیت این بند از قطعنامه‌های قبلی به کلی لغو شده است، اظهار داشت: در قطعنامه جدید هیچ اشاره‌ای به ممانعت از ورود دانشجویان ایرانی به عرصه‌های علمی بین‌المللی نشده است.
معاون وزیر خارجه یکی از مواردی که تا آخرین لحظه 1+5 در مورد آن مقاومت می‌کرد را تحریم دانشجویی عنوان کرد و افزود: می‌گفتند تحریم دانشجویی باید 10 یا 15 سال آینده برداشته شود.
وی با بیان اینکه برخی از کشورها به دلیل تردیدهایی که دارند موانع خود ساخته‌ای ایجاد کرده‌اند، تاکید کرد: کشور ها خودشان باید خودشان اعتماد پیدا کنند و در زمینه شرکت‌ها و کمپانی‌ها هم همینطور است و تا زمانی که به یک جمع‌بندی نرسند که همکاری با ایران می‌تواند برایشان مفید باشد، همکاری با ایران را آغاز نخواهند کرد.
*برداشته شدن موانع به معنای این نیست که از فردا شکوفایی حاصل می‌شود
به گزارش خبرنگار فارس، عراقچی در ادامه خاطرنشان کرد: اینکه موانع برداشته شده به این معنا نیست که از فردا شکوفایی حاصل می‌شود، بلکه این خود ما هستیم که باید به دنبال برقراری ارتباط برویم، همانطور که در زمینه اقتصادی موانع برداشته شده اما یک شبه به شکوفایی نمی‌رسیم و این شرکت‌ها و کمپانی‌های خود ما هستند که باید به دنبال برقراری ارتباط بروند.
وی با تاکید براینکه همکاری‌های اقتصادی باید در یک فضای اطمینان‌بخش شکل بگیرد، اظهار داشت: در عرصه همکاری‌های علمی نیز به همین صورت است و باید آنقدر رفت و آمد داشت تا یک ارتباط شکل بگیرد، باید آنقدر رفت و آنقدر به درهای بسته خورد تا دری باز شود. وقتی یک در باز شود، درهای بعدی نیز به دنبال آن باز خواهد شد. دیپلماسی نیازمند صبر و تلاش بسیار است.
معاون وزیر خارجه خاطرنشان کرد: امیدواریم با توجه به فضای پسابرجام و فضای اطمینان‌بخشی که در حال شکل‌گیری است و با توجه به توانایی‌های داخلی و علمی جمهوری اسلامی ایران، شاهد گسترش همکاری‌های علمی بین‌المللی باشیم و قطعا دانشگاه‌ها باید نقش اصلی را در این زمینه ایفا بکنند.
وی با بیان اینکه بنگاه‌های علمی ما دانشگاه‌ها هستند، افزود: نباید دانشگاه‌ها منتظر باشند که وزرات علوم راه را برای آنها بازکند. راه‌ها باز شده است و بقیه راه را نیز خودشان باید بازکنند.
وی با اشاره به اینکه بعد از برجام سیلی از هیأت‌های علمی به سوی کشور سرازیر شده است، تصریح کرد: تعداد روسای دانشگاه‌ها، اساتید دانشگاه‌های خارجی و دانشجویان خارجی که به ایران آمده‌اند در این مدت از پرش فوق‌العاده‌ای نسبت به گذشته برخوردار است.
معاون ظریف با بیان اینکه ظرفیت‌های ما بسیار فراتر از آنچه است که فکر می‌کنیم، تصریح کرد: ما در وزارت خارجه در خدمت همه دانشگاه‌ها و مراکز علمی هستیم و وظیفه خود می‌دانیم و ماموریت سازمانی برای سفارتخانه‌ها و نمایندگی‌های خودمان در خارج از کشور تعریف کرده‌ایم که باید در خدمت دانشگاه‌ها و مراکز علمی کشور باشند و باید برای توسعه همکاری‌های علمی بین دو کشور چه در سطوح عالی و چه دانشجویی تلاش کنند و زمینه‌ها و فرصت‌ها را ایجاد و نیازهای جامعه علمی کشور را برآورده کنند.
عراقچی با بیان اینکه در بحث همکاری‌های اقتصادی انتقال تکنولوژی یک بحث جدی است، عنوان کرد: باید بحث انتقال فناوری در کنار همکاری‌های اقتصادی باشد و توجه شرکت‌های دانش‌بنیان به بحث اقتصاد مقاومتی یک اصل است و ما برای سفارتخانه‌ای خود به عنوان یک ماموریت این موضوع را تعریف کرده‌ایم و لذا در این عرصه هر کمکی که از دست وزارت خارجه بر بیاید انجام خواهیم داد.
وی در پایان با اشاره به اینکه اداره‌ای تحت عنوان همکاری‌های علمی بین‌المللی در وزارت خارجه وظیفه کمک به جامعه علمی برای همکاری‌های بین‌المللی را به عهده دارد، خاطرنشان کرد: اتفاقا مسئولیت این امر با معاونت حقوقی و بین‌المللی وزارت امور خارجه است.