هفته‌نامه مثلث نوشت: «بین طرفداران روحانی و احمدی‌نژاد بر سر نتایج المپیک جدال درگرفته است. حالا عملکرد کاروان ورزش ایران در پکن، لندن و ریو باعث شده تا حامیان محمود احمدی‌نژاد و حامیان حسن روحانی مقابل یکدیگر قرار بگیرند. جنگ لفظی میان این دو دسته اما به خصوص بعد از پایان یافتن المپیک ریو شدت بیشتری هم به خود گرفته است. طرفداران احمدی‌نژاد در حالی حسن روحانی، رئیس‌جمهور و دولتش را به بهانه نتایج المپیک ۲۰۱۶ مورد انتقاد قرار می‌دهند که نگاهی به نتایج المپیک در پنج دوره اخیر نشان می‌دهد در ریو نتیجه‌ای بهتر از المپیک ۲۰۰۸ به دست آمد که در واقع اولین المپیک در زمان دولت احمدی‌نژاد بود. برای اثبات این ادعا فقط می‌توان مدال‌های کسب شده و همچنین کاروان المپیک ایران را در ۵ دوره اخیر یک مرور کلی کرد تا ذوق‌زدگی حامیان احمدی‌نژاد چندان هم قابل اعتنا نباشد.
در سوی مقابل اما حامیان دولت روحانی تاکید می‌کنند که موافقان دولت احمدی‌نژاد اجازه ندارند نتایج ریو را حاصل کار دولت دهم برشمرند.
رئیس اسبق سازمان تربیت‌بدنی در خصوص المپیک ۲۰۱۶ و بعضی حاشیه‌های آن صحبت‌هایی را مطرح کرد. محسن مهرعلیزاده ابتدا از پولادگر، رئیس فدراسیون تکواندو انتقاد کرد و در رابطه با اظهارات وی در خصوص میهماندوست گفت: «متاسفانه این تعبیر (مزدور) درست نبود. در عالم حرفه‌ای ورزش مسائل ملیتی، غیرت و همیت اهمیت زیادی دارد ولی این دلیل نمی‌شود که فردی که مطابق اصول حرفه‌ای و بین‌المللی اعم از این که ورزشکار یا مربی باشد به تیم دیگر رفته آن را مزدور خطاب کنیم. من فکر می‌کنم انتقال خبر اشتباه بوده چون بعید است رئیس فدراسیونی چنین حرفی را بزند؛ اگر هم چنین چیزی واقعیت داشته باشد این حرف درستی نیست.»
محسن مهرعلیزاده ادامه داد: «بر عکس ما باید افتخار کنیم که نه یک نفر بلکه ده‌ها و صدها مربی ایرانی در خارج از کشور فعالیت کنند و آموزش بدهند. این نشان‌دهنده اشراف و نفوذ ورزش ایران است و باید به آن ببالیم.»
وی در مورد نتایج کاروان اعزامی ایران به المپیک ریو گفت: «در نگاه اول نتایج بد نبود اما باید به صورت تحلیلی به این موضوع نگاه کرد. بیشتر افراد نتایج این المپیک را با گذشته مقایسه می‌کنند در صورتی که این قیاس اصلا درست نیست.»
مهرعلیزاده تصریح کرد: «المپیک حاصل کار یک سال، دو سال یا چهار سال نیست بلکه حاصل کار 8 تا ۱۰ سال قبل است. به طور مثال در کشتی فرنگی، همه محمد بنا را قبول دارند اما این انتقاد را مطرح می‌کنند که نباید تیم چهار سال پیش را برای المپیک می‌آورد. با این حال او تیمی را به ریو برد که در لندن موفق شده بود.»
مهرعلیزاده تصریح کرد: «در دورانی که من مسئول ورزش کشور بودم و آقای طالقانی رئیس فدراسیون کشتی بود محمد بنا از همان زمان کار خود را شروع کرد و بعد از ۸ سال در لندن نتیجه گرفت. جنس المپیک همین است که حاصل کار بلندمدت است. نتایج لندن حاصل کار ۸ تا ۱۰ سال پیش از آن بود اما ما در ۸ سال گذشته و در دولت نهم و دهم در زمینه سرمایه‌گذاری در رشته‌های مختلف ورزشی افت شدیدی داشتیم و آن افت الان دارد خودش را نشان می‌دهد.»
مهرعلیزاده در پاسخ به این سوال که در دولت احمدی‌نژاد کشور از لحاظ مالی کمترین مشکل را داشت، گفت: «آن زمان پول زیاد بود اما مدیریت نمی‌شد. این مطلب باعث شد که ما توقع زیادی از کاروان ایران نداشته باشیم. موفقیت لندن حاصل کار ۸ تا ۱۰ سال قبل بود اما امروز ما در این بازه زمانی کاری نکردیم که انتظار نتیجه داشته باشیم. الان باید خیلی دقیق و با نگاه بلندمدت شروع به کار کنیم تا بتوانیم در المپیک توکیو جایگاه خوبی داشته باشیم. المپیک حاصل کار درازمدت و پرمایه است و دیگر آن که مدیریت صحیح اعم از تشویق و یک سری ریزه‌کاری‌ها می‌تواند به ما کمک کند. در این سه سال انصافا کارهای خوبی انجام شده اما از لحاظ کار بلندمدت ما هنوز فعالیتی نداشته‌ایم.»
البته نقدی بر اظهارات مهرعلیزاده وارد است. او می‌گوید حامیان احمدی‌نژاد حق ندارند از ریو سهم‌خواهی کنند اما در همین مصاحبه تاکید می‌کند که اتفاقات مثبت ورزش ایران در المپیک لندن حاصل کار ۸ ساله بوده است! با همه اینها اما جنگ به شدت بالا گرفته و در این بین فرار از نتایج حداقلی ریو موضوعی است که در دستور کار کمیته ملی المپیک و وزارت ورزش قرار گرفته است. شاید بهتر است کمی به عقب برگردیم.
پیش‌بینی جنجالی
پیش‌بینی وزیر ورزش در آستانه بازی‌های المپیک حالا به موضوعی تبدیل شده که گودرزی به آن افتخار می‌کند: «دیدید من گفته بودم!» محمود گودرزی عقیده داشت نباید توقع مردم را نسبت به مدال‌آوری کاروان ایران بالا برد؛ مخالفانش اظهارات وی را پیش‌بینی بدبینانه از سرنوشت کاروان ایران برمی‌شمردند. با این حال اما وزیر ورزش همواره در گفت‌وگوهای خود تاکید می‌کرد که نتایج کاروان ایران در المپیک لندن نباید ملاک ارزیابی این دوره باشد؛ چرا که در لندن اتفاقی افتاده که ممکن است هرگز تکرار نشود. او اخیرا گفته است: «ما در مجموع ۱۵ دوره در المپیک شرکت کرده‌ایم که ۷ دوره قبل از انقلاب و ۸ دوره بعد از انقلاب بوده و در مجموع ۶۰ مدال کسب کردیم اما ظرفیت ما در دنیای ورزش و المپیک میانگین ۴ مدال بوده است. حالا این که در المپیک لندن رتبه ۱۷ را کسب کرده‌ایم، اتفاق خوبی است اما هم اینکه نباید شرایط را آرمانی تصور کنیم و هم نباید یأس را ایجاد کنیم.»
گودرزی درباره رسیدن به یک پایداری در کسب مدال در المپیک می‌گوید: «برای پایدار کردن روند کسب مدال اول باید شرایط مدال‌آوری فراهم شود، استعدادها را بشناسیم و این یعنی آمایش سرزمین در ورزش. الان کاملا مشخص است در کدام منطقه باید روی چه رشته‌هایی سرمایه‌گذاری کرد. در بعضی رشته‌ها هم مثل والیبال استعدادیابی‌ها صورت گرفته است.»
گودرزی در مورد این که آیا از عملکرد ورزشکاران راضی بود یا خیر، گفت: «من بارها در مورد این مسأله صحبت کردم خیلی‌ها گفتند که بدبینانه است یا توقع‌زدایی صورت می‌گیرد اما شما نگاه کنید که ما پیش از انقلاب ۷ دوره در المپیک شرکت کردیم و پس از انقلاب هم ۸ دوره شرکت کردیم که در مجموع ۶۰ مدال کسب کردیم که میانگین آن با احتساب ۱۲ مدالی که در دوره گذشته به دست آوردیم ۴ مدال می‌شود. دوره گذشته یک استثنا بود که برخی موارد به وجود می‌آید اگر آن دوره را حساب نکنیم میانگین ۵/۳ مدال کسب کرده‌ایم البته باید طرح‌های استعدادیابی برای رشد و توسعه ورزش داشته باشیم اما نباید توقعات را بالا ببریم. حد ما در ورزش جهان همین است و باید آن را بپذیریم.»
وزیر ورزش و جوانان تاکید کرد: «باید بر اساس علوم جدید پیش برویم. نه این که بر اساس تجربه بخواهیم کار را پیش ببریم باید مربیان ما یاد بگیرند که یک تیم متعلق به خود آنها نیست و دیواری آهنین به دور آن نکشند که کسی نتواند این تیم را نقد کند و شرایط را ببیند. همان اتفاقاتی که در کشتی فرنگی رخ داد و امیدواریم در کشتی آزاد بتوانیم نتایج خوبی کسب کنیم.»
اما بخشی از اظهارات گودرزی این روزها مورد قضاوت و واکنش افکار عمومی قرار گرفته است. آنجا که خیلی‌ها اعتقاد دارند او به همه آنهایی که در حق‌شان ناداوری شد، نگاهی عادلانه نداشته است. به این اظهار نظر وزیر که باعث این جنجال‌ها شده دقت کنید: «در مورد بهداد سلیمی باید بگویم که در حقش ناداوری شد. برای بهداد سلیمی آرزوی موفقیت می‌کنم. او نباید نگران باشد؛ چرا که همه مردم به سلیمی به عنوان یک قهرمان نگاه می‌کنند و امیدوارم سال‌ها بتواند عرصه مدال‌آوری و قهرمانی‌اش را حفظ کند. قرار است جایزه نفر اول به سلیمی اهدا شود. برای مجتبی عابدینی ملی‌پوش شمشیربازی هم به فراخور شرایطی که وجود دارد، جایزه‌ای در نظر گرفته خواهد شد. فدراسیون جهانی اشتباهی کرد و به ما پیشنهاد داد که در انتخاب خود دخالت کنیم و یک نفر خاص را از درون صندوق بیرون بیاوریم اما ما آن را نپذیرفتیم که البته پس از آن فدراسیون جهانی صحبت خود را به گونه‌ای دیگر مطرح کرد. من آن چه در رقابت سلیمی دیدم ناداوری بود و قضاوت منطقی رخ نداد.»
وزیر ورزش تاکید کرده است: «موفقیت‌هایی که به دست آمده باعث شادی مردم و جامعه شده است. البته حق‌کشی‌هایی هم صورت گرفت که سابقه تاریخی دارد. ما در اینچئون شاهد این مساله بودیم و انتظار هم داشتیم که چنین شرایطی در ریو هم اتفاق بیفتد اما نه به این صراحت و وضوح. آرزو می‌کنم ورزشکاران بتوانند نتایج خوبی بگیرند. آنها تا این لحظه قهرمان اخلاق شده‌اند و امیدواریم به همین‌گونه ادامه بدهند.»
مرور کارنامه ورزشی دولت احمدی‌نژاد و دولت روحانی
با پایان یافتن المپیک ریو ۲۰۱۶ و کسب هشت مدال رنگارنگ بسیاری این دوره را با دوره‌های قبل ایران در المپیک مقایسه می‌کنند. درحالی که نقدهای جدی به عملکرد وزارت ورزش در خصوص اداره امور ورزشی وارد است اما تلاش برخی جریان‌ها برای بهره‌برداری‌های سیاسی از نتایج المپیک ریو کمی تند به نظر می‌رسد. چه اگر قرار به مقایسه باشد و همچنین اگر بخواهیم نتایج یک المپیک را به بد یا خوب بودن یک دولت منتسب کنیم، آن وقت خودتان قضاوت کنید که درباره المپیک پکن چه قضاوت‌های منفی می‌توان داشت. بهتر است به مقایسه المپیک ریو با المپیک‌های لندن و پکن بپردازیم.
المپیک تابستانی پکن ۲۰۰۸
در این دوره ایران ۵۵ ورزشکار به المپیک اعزام کرد که فقط و فقط موفق شد دو مدال کسب کند. یک مدال برای رشته تکواندو و دیگری هم برای رشته کشتی بود. یعنی ۵۳ ورزشکار ایران بدون کسب مدال به کشور بازگشتند. این ۵۵ نفر برای ۱۴ رشته بود که از این تعداد تنها دو رشته موفق به کسب مدال شدند. ایران در این دوره از المپیک به رتبه پنجاه‌ویکم رسید.
المپیک تابستانی لندن ۲۰۱۲
در این المپیک نیز کشورمان ۵۳ سهمیه کسب کرد که از المپیک پکن تعداد به نسبت کمتری بود. از این تعداد ۴۵ سهمیه برای آقایان و ۸ سهمیه برای بانوان کشور بود. ۱۴ رشته از کشور نیز به این مسابقات اعزام شدند. این تعداد توانستند ۱۲ مدال به دست بیاورند که سهم کشتی با کسب سه مدال طلا و یک نقره و دو برنز بیش از دیگر رشته‌ها بود. البته لازم به ذکر است که سه مدال طلای این رشته از کشتی‌فرنگی بود که تحت سرمربیگری محمد بنا دریافت شد.
المپیک تابستانی ریو ۲۰۱۶
در المپیک امسال که در برزیل برگزار شد ایران رکورد کسب سهمیه را شکست و ۶۴ ورزشکار را به المپیک اعزام کرد. رکورد کسب سهمیه برای بانوان نیز شکسته شد و ایران ۹ بانوی ورزشکار را به این مسابقات فرستاد. در برخی رشته‌ها مثل تیراندازی نیز رکورد کسب سهمیه شکسته شد.
این ۶۴ سهمیه از ۱۴ رشته به دست آمد. رشته والیبال هم برای اولین بار در تاریخ المپیک ایران به المپیک راه یافت. ایران در ریو هشت مدال کسب کرد و در رده بیست‌وپنجم جای گرفت. رشته وزنه‌برداری در این میان توانست با کسب دو طلا از حیث کیفی بهترین عملکرد را داشته باشد و کشتی با کسب یک طلا و یک نقره و سه برنز از حیث کمی بهترین عملکرد را در رشته‌های ایرانی داشت. یکی دیگر از مهم‌ترین اتفاقات این دوره نیز کسب مدال برنز توسط کیمیا علیزاده بود که به عنوان اولین و تنها بانوی مدال‌آور تاریخ المپیک ایران در این دوره و در رشته تکواندو بود.
مقایسه آماری سه دوره اخیر
در سه دوره اخیر المپیک به ترتیب، المپیک ریو با ۶۴ سهمیه، المپیک پکن با ۵۵ سهمیه و المپیک لندن با ۵۳ سهمیه کمترین و بیشترین سهمیه‌ها را داشته‌اند. در المپیک پکن و لندن که در دولت نهم و دهم بود، به‌طور میانگین یک دهم از سهمیه‌ها منجر به کسب مدال شد. در دولت جدید و المپیک ریو نیز رقمی در همین حدود، یعنی یک دهم از تعداد سهمیه‌ها تبدیل به مدال شد و از نظر درصدی تفاوت چندانی وجود ندارد. این نشان می‌دهد که کسب مدال‌ها ارتباطی با دولت‌ها نداشته است و این روند برمی‌گردد به عدم برنامه‌ریزی مناسب برای ورزش‌های قهرمانی کشور.
این که کشوری مثل کنیا با ۵ میلیون نفر جمعیت یا کشور جامائیکا و نیوزلند و... در المپیک از ایران رتبه بالاتری کسب می‌کنند نشان می‌دهد که برای رسیدن به موفقیت باید راه دیگری پیش بگیریم.
این که ورزشکاران ایرانی بدون مربی‌هایشان به المپیک می‌روند و افتخارآفرینی می‌کنند؛ این که بدون داشتن استانداردهای جهانی توانسته‌اند مدال‌آور باشند؛ این که بدون برنامه‌ریزی مناسب به المپیک راه پیدا می‌کنند و... نشان می‌دهد پتانسیل بالایی در بین ورزشکاران ایرانی است که اگر مکمل آن، یک برنامه‌ریزی استاندارد و جامع باشد، می‌توانند بهترین‌ها را رقم بزنند. اما نکته جالب این جاست که برخی مسئولان چنین نظری ندارند! وزیر ورزش پس از المپیک ریو طی مصاحبه‌ای گفته است: «در شرایط خوش‌بینانه ممکن است تعداد مدال‌های ورزشکاران ایران بیش از چهار مدال شود و در حالت بدبینانه کمتر از چهار مدال بگیریم، به هر حال جایگاه ورزش ایران در دنیا همین است.»
واضح است که چنین رویکردی نه تنها موجب پیشرفت ورزش نمی‌شود بلکه ورزش را در موضع انفعال قرار می‌دهد و سقف خواسته‌های ورزش را پایین می‌آورد. اظهارات اخیر وزیر ورزش باعث شده تا حامیان دولت در مقام انتقاد از وی برآیند و تاکید کنند این گونه اظهارنظرها باعث می‌شود تا مخالفان دولت کنونی میدان تازه‌ای برای مانورهای سیاسی خود پیدا کنند.
آیا محمود گودرزی با ادامه این روند به مخالفان دولت پاس گل می‌دهد؟ اگر مسئولان به ورزش نگاه ملی داشته باشند و تصمیم‌های ورزشی با مشورت پیشکسوت‌ها انجام شود ورزش را رو به پیشرفت می‌برد و رسیدن به رده‌های بالای المپیک را از رویا به واقعیت می‌کشاند.»