۱۵ اسفند ۱۳۹۰ - ۱۸:۳۵
این مطلب علمی است/ تویی که نمی شناختمت

سیب زمینی از کاشت تا برداشت

چنانچه غذای شما اندکی شور شد، تکه های سیب زمینی را درآن بریزید تا نمک اضافی را به خود جذب کند.
کد خبر : ۵۵۳۰۷
"صراط" - نام علمی‌سیب زمینی solanum tubersum می باشد (solanum برگرفته از كلمه لاتین به معنی "آرام بخش"است). سیب زمینی یک گیاه یک ساله از خانواده (solanacea) میباشد. گوجه فرنگی، بادمجان و فلفل ها نیز جزو همین خانواده محسوب میگردند.
به گزارش سرویس اجتماعی صراط هندی ها در حدود هـزار سـال پـیـش نخـستـیـن مـــردمانی بودند که سیب زمـیـنــی را در آمریکای جنوبی در پرو کشت دادند. این توبرکولها از زمانی که اسپانیولیها به کشورهای آمریکای جنوبی مانند پرو ، بولیوی و شیلی قدم نهادند شناخته شدند و در قرن شانزدهم کشورهای انگلستان ، هلند ، اسپانیا ، ایتالیا و فرانسه از توبرکولهایی که از آمریکا آورده شده بود سیب زمینی را بدست آوردند. در آن زمان به علت عقاید و نظرات خاصی که علیه کشت سیب زمینی وجود داشت کشت آن رونق چندانی نیافت ولی پس از تبلیغات و فعالیتهایی که از طرف شخصی به نام Parmentier صورت گرفت کشت آن رونق و توسعه یافت تا امروز که به پایه کنونی رسیده است.



آنتوان آگوستین پارمنتیر (Montdidier آگوست 12، 1737 - دسامبر 13، 1813)


بیش از هـزار گـونه سیـــب زمینی در سراسر جهان وجود دارد. نام نخست سیب زمینی (batata) بوده است که اسپانیایی ها آن را در قرن 16 به (potato) تغییر دادند. سیب زمینی خوراکی در واقع قسمت غده مانند(tuber) ساقه زیرزمینی گیاه سیب زمینی میباشد. 2نقش غده سیب زمینی ذخیره غذایی گیاه و خاستگاه نسل بعدی سیب زمینی ها میباشد.


انواع سیب زمینی
سیب زمینی ها بر اساس طعم، اندازه، شکل، رنگ و میزان محتوای نشاسته ای به انواع گوناگونی تقسیم بندی میگرند. پوست سیب زمینی به رنگهای زرد، قهوه ای، صورتی، قرمز و ارغوانی (آبی) موجود میباشد. خود سیب زمینی نیز یا سفید است و یا همرنگ پوست خود.



1- سیب زمینی پوست قهوه ای (russet): پوست قهوه ای و درون سفید دارد. شکل آن کشیده است و سطح آن زبر و ناهموار است. میزان نشاسته آن زیاد و آب کمتری دارد. بهترین سیب زمینی برای سرخ کردن و پختن میباشد.



32_2


2- سیب زمینی با پوست زرد (yu con): پوست زرد رنگ دارد و طعم کره میدهد.برای پختن و تهیه پوره مناسب است.


33_3


3- سیب زمینی شیرین (sweet): دارای مغز زرد، سفید و یا نارنجی رنگ است. ارزش تغذیه ای بالایی دارد.

34_1


4- سیب زمینی های انگشتی (finger):کوچک و باریک هستند.

35_3


5- سیب زمینی قرمز:پوست قرمز و درون سفید دارد. برای آب پز کردن، بخار پز کردن و تنوری کردن مناسب است.

36_3



ترکیبات سیب زمینی


80 درصد سیب زمینی را آب، 20 درصد آن را مواد جامد (عمدتا نشاسته) و 0.5 درصد آن را سلولز تشکیل میدهد.

ترکیب شیمیایی

توبرکول تازه سیب زمینی در حدود 60 درصد وزن خود آمیدن دارد و با این آمیدن مقداری مواد پروتئیک وجود دارد که میزان آن متغیر بوده و معمولا کم است. سولانین به مقدار خیلی کم و بی‌ضرر در سیب زمینی وجود دارد ولی در سیب زمینیهای سبز شده مقدار آن زیاد می‌شود و مصرف این قبیل سیب زمینیها را خطرناک بسازد. کمی کولین نیز در سیب زمینی یافت می‌شود. نسبت مواد پروتئیک و نشاسته در سیب زمینی حائز اهمیت زیادی است.

چون بطوری که می‌دانیم در میان انواع متعدد سیب زمینیهایی که شناخته شده‌اند. بعضی از آنها هنگام پختن از هم باز و متلاشی می‌شوند. علت متلاشی نشدن سیب زمینیهای دسته دوم همان وجود مقدار زیادتری مواد پروتئین در آنها است که بر اثر پختن منعقد و سفت شده موجب مقاومت بیشتر سیب زمینی در مقابل گرما می‌گردند در چنینی حالتی نسبت مواد ازته تام موجود در سیب زمینی به نشاسته حداقل 0.12 است. اگر نسبت مواد ازته کمتر از این مقدار باشد سیب زمینی در اثر حرارت متلاشی می‌شود.


دستورات غذایی جدید و خوشمزه با سیب زمینی
با توجه به خواص سیب زمینی و اینکه این ماده غذایی برای حفاظت در برابر بیماریهای قلبی و عروقی و ساختن سلولهای عصبی بسیار مفید است غذاهایی حاوی این ماده را به شما توصیه می‌کنیم.



ارزش تغذیه ای 100 گرم سیب زمینی خام:


آب 82 گرم

کالری 70 کیلو کاری

پروتئین 2 گرم

کربوهیدرات 19 گرم

چربی 0.1 گرم

تیامین 0.11 میلی گرم

ریبوفلاوین 0.04 میلی گرم

ویتامین B6 0.25 میلی گرم

ویتامین C 19 میلی گرم

نیاسین 1.2 میلی گرم

آهن 1.8 میلی گرم

کلسیم 9 میلی گزم

منیزیوم 10 میلی گرم

منگنز 0.25 میلی گرم

مس 0.35 میلی گرم

فسفر 26 میلی گرم

پتاسیم 500 میلی گرم

سدیم 204 میلی گرم

فیبر 3 گرم

کلسترول 0 گرم

نکته: سیب زمینی شیرین منبع بسیار خوب ویتامین A و C میباشد. در سیب زمینی های دیگر میزان ویتامین A بسیار ناچیز است. سیب زمینی شیرین حاوی ترکیب اکسالات است بنابراین افرادی که دچار ناراحتی های کلیه و کیسه صفرا میباشند باید از مصرف آن خودداری کنند. همچنین اکسالات در جذب کلسیم تداخل ایجاد میکند. بنابراین افرادی که دچار فقر کلسیم هستند، باید حداقل 2 ساعت پس از مصرف مکمل های کلسیم سیب زمینی شرینی مصرف کنند.

نکته: سیب زمینی دارای شاخص گلیسمیک بالایی میباشد.بدین معنی که سطح قند خون را به سرعت بالا میبرد.بنابراین بیماران دیابتی بایستی تحت نظر پزشک خود از سیب زمینی استفاده کنند.

نکته: سیب زمینی منبع خوبی از ویتامین C، ویتامین B6، پتاسیم، منگنز، مس و فیبر است.

نکته: سیب زمینی یک ماده غذایی مغذی و کم چرب است. سیب زمینی آب پز، بخار پز، تنوری و کباب شده بهترین شکل مصرف سیب زمینی می باشند.

نکته: سیب زمینی حاوی مواد آنتی اکسیدان بوده و خاصیت ضد سرطانی و محافظت از قلب و عروق را دارا است.

نکته: سیب زمینی حاوی ترکیباتی موسوم به KUKOAMINES میباشد که باعث کاهش فشار خون میگردد.



سیب زمینی تنوری

هضم سیب زمینی


نشاسته(starch) یک کربوهیدارت کمپلکس و نامحلول در آب است. نشاسته از ترکیب دو پلی ساکارید به نامهای آمیلوز(AMYLOSE) و آمیلو پکتین(AMYLOPECTIN) تشکیل یافته است. هر دو این آنها پلی مرهای گلوکز میباشند. یک زنجیره پلیمر نشاسته نمونه از 2500 مولکول گلوکز تشکیل یافته است. نشاسته در بدن انسان قابل هضم میباشد. ابتدا نشاسته در دوازدهه توسط آنزیم آمیلاز(AMYLASES) به مالتوز تبدیل میشود. سپس مالتوز در روده باریک توسط آنزیم مالتاز به گلولکز تبدیل میگردد.

سیب زمینی از دانه های نشاسته محصور در یک پوشش سلولزی تشکیل شده است. از آنجایی که بدن انسان قادر به هضم سلولز نمیباشد. از این رو مصرف سیب زمینی خام، حتی اگر بطور کامل هم جویده شود از سراسر لوله گوارش بدون آنکه هضم گردد، خواهد گذشت. بنابراین مصرف سیب زمینی خام هیچگونه ارزش غذایی نخواهد داشت. اما اگر سیب زمینی پخته شود پوشش سلولزی آن پاره شده و محتویات آن(نشاسته و مواد مغذی) میتواند هضم گردد. همچنین با پختن سیب زمینی دانه های نشاسته با جذب آب حجیم تر میگردند.

سموم موجود در سیب زمینی


دو گلیکو آلکالوئید تلخ مزه و سمی بنامهای سولانین(SOLANINE) وچاکونین(CHACONINE) در برگها ، میوه ها، گلها، و ساقه های سیب زمینی وجود دارد. سولانین به عنوان سیستم دفاعی گیاه عمل کرده و گیاه سیب زمینی را از شر آفات و بیماریها مصون میدارد. میزان بسیار اندکی سولانین در پوست و زیر پوست سیب زمینی وجود دارد، که میزان مجاز آن 0.2mg/g میباشد. اما هنگامی که سیب زمینی در معرض نور قرار میگیرد، این میزان میتواند تا 1mg/g افزایش یافته و ایجاد مسمومیت کند. سولانین اغلب در پوست و حداکثر تا 3 میلی متر زیر پوست تجمع می یابد.

نکته: سیب زمینی تلخ مزه به معنای افزایش سطح سولانین در آن است. (البته میتواند به علت افزایش قند نیز باشد)

نکته: برگ و میوه سیب زمینی حاوی سولانین میباشد که خاصیت مخدری و آرام بخشی دارد. اما مشروط بر اینکه به عنوان ضماد استفاده گردد.

نکته: سرخ کردن سیب زمینی تا دمای 170 درجه سانتی گراد سولانین را تا حد زیادی نابود میسازد. (اما پختن در مایکروویو و آب پز کردن تاثیری ندارد)

نکته: علایم مسمومیت با سولانین: سردرد، سرگیجه، تهوع، استفراغ، تب، زردی، کاهش حرارت بدن، فلج، اسهال، دل پیچه، کما و حتی مرگ.

نکته: مصرف سیب زمینی خام بشرطی که پوست کنده باشد سمی نیست اما ایجاد نفخ میکند.

علت سبز شدن رنگ پوست سیب زمینی:

هنگامی که سیب زمینی در معرض نور قرار میگرد، رنگدانه های سبزی روی پوست آن تشکیل میشود، که همان کلروفیل است. اما این سبز شدن افزایش سطح سولانین را نیز در پی دارد. بنابراین لکه های سبز رنگ پوست سیب زمینی را حتما قبل از مصرف جدا کنید.

آیا پوست سیب زمینی مغذی است؟

بله. بیشترین میزان فیبر سیب زمینی و بیشتر ویتامینهای آن در مجاورت پوست سیب زمینی قرار دارد. بنابراین مصرف سیب زمینی با پوست توصیه میگردد. (مشروط بر اینکه قسمت های سبز آن را گرفته و پوست را کاملا شسته باشید)

علت قهوه ای شدن سیب زمینی پوست کنده چیست؟

سیب زمینی پوست کنده و قطعه قطعه شده در معرض هوا قهوه ای رنگ میشود. علت تغییر رنگ وجود آنزیم تیروزیناز tyrosinase در سیب زمینی است که با اکسیژن هوا و همچنین فنولهای حاوی آهن موجود در خود سیب زمینی واکنش نشان میدهد. بریدن سیب زمینی باعث آسیب دیواره سلولی و آزاد شدن این آنزیم میگردد. این واکنش اکسیداسیون را میتوان با غیر فعال کردن آنزیم تیروزیناز با حرارت، کاهش ph سطح سیب زمینی (آب لیمو ترش، سرکه و دیگر اسیدها) و یا کاهش اکسیژن هوا (با قرار دادن سیب زمینی در ظرف آب) به حداقل رساند.


نحوه انتخاب و خرید سیب زمینی

1-سیب زمینی های سفت را انتخاب کنید.

2-از خرید سیب زمینی های با پوست چروکیده، جوانه زده، نقاط نرم و شل، دارای لک های سبز و تیره خودداری کنید.

3-سطح سیب زمینی نباید دارای شکاف وبریدگی باشد.


نحوه نگهداری سیب زمینی

1-سیب زمینی ها را در مکانهای خنک، خشک و تاریک نگهداری کنید.

2-بهترین دمای نگهداری سیب زمینی 7-10 درجه سانتی گراد است. دمای بیش از این باعث جوانه زدن و چروکیده شدن سیب زمینی میشود.

3-سیب زمینی را در دمای اتاق میتوان تا 2 هفته نگهداری کرد.

4-سیب زمینی را در کنار پیاز نگهداری نکنید. چراکه گاز متصاعد شده از پیاز فساد سیب زمینی را سرعت می بخشد.

5-سیب زمینی را درون کیسه پلاستیکی نگهداری نکنید. سیب زمینی ها را در سبد و یا ظروفی که گردش هوا در اطراف آن بخوبی صورت میگیرد نگهداری کنید.

6-از نگه داری سیب زمینی در درون یخچال خودداری ورزید. چراکه در دماهای پایین نشاسته موجود در سیب زمینی به قند تبدیل میگردد. این امر باعث شیرین شدن سیب زمینی و تیره و قهوه ای رنگ شدن زود هنگام سیب زمینی ها هنگام پخت و سرخ کردن میشود.


نشاسته سیب زمینی
برای تهیه نشاسته سیب زمینی از انواع دیر رس آن استفاده می‌کنند، این سیب زمینیها را پس از شستن و رنده کردن به صورت پولپ درمی‌آورند و پولپ را وارد ظروفی می‌کنند که در آنجا از مواد خارجی سنگین که با آن مخلوط است جدا می‌شود و در جریان آب قرار می‌دهند. نشاسته سیب زمینی بدین ترتیب بوسیله آب گرفته شده و ایجاد نشاسته سبز Fecule Vetre می‌کند که بین 40 تا 50 درصد رطوبت دارد. آنگاه این نشاسته را به وسایل مکانیکی تحت فشار می‌گذارند و در اتو و با هوای گرم خشک می‌کنند. در این مورد نشاسته ای بدست می‌آید که بین 16 تا 18 درصد رطوبت دارد. دانه‌های آمیدن سیب زمینی ، بیضی شکل و ناف آن دارای دوائر متحدالمرکز است. بعضی از انواع آمیدنها نیز کوچکتر ، گرد و گاه بهم چسبیده هستند. قطر این دانه‌ها 15 تا 110 میکرون است.


نشاسته سیب زمینی


کشت سیب زمینی

سولانوم توبروزوم گیاهی است پایا با برگهای متناوب ، مرکب و تکثیر آن از طریق کاشتن توبرکولها و یا قسمتهایی از توبرکول که دارای جوانه است صورت می‌گیرد. کشت این گیاه بیشتر در زمینهای شنی انجام می‌شود. توبرکولها را باید بدون آنکه روی یکدیگر انبار شوند در محل خشک و تاریک نگهداری کرد. خیساندن توبر کول در آب جوشان و بعد پاشیدن مقداری گرد آهک روی آنها و همچنین خیساندن آنها در آب نمک‌دار از جوانه زدن سیب زمینی جلوگیری می‌کند و یا آن را به تاخیر می‌اندازد. همچنین خیساندن توبر کولها در یک محلول دو درصد نفتالن- استات دو پتاسیم یا گذاشتن آنها در مجاورت بخارهای نفتالن- استات دو متیل موجب جلوگیری از جوانه زدن می‌شود.

سیب زمینی در مقابل سرما و یخ زدگی حساس است و یخ زدگی موجب می‌شود که ذخایر نشاسته‌های سیب زمینی قندی شده و به سیب زمینی یک مزه قندی و شیرین بدهد. آغاز جوانه زدن سیب زمینی توام با پیدا شدن رنگ سبز و افزایش مقدار سولانین در توبرکول است. شکل ظاهری سیب زمینی را ، توسعه زیاد و قابل توجه پارانشیم پوستی و مخصوصا ناحیه مغز که پر از آمیدن است بوجود آورده است. پوسته خاکستری رنگ خارجی سیب زمینی همان سوبر و حفره های موجود در روی سطح سیب زمینی یا چشمهای سیب زمینی محل جوانه ها است.

کشت سیب زمینی مورد تهدید آفتهای متعددی قرار می‌گیرد که از آنجمله می‌توان Phytophora Infestana ، Dorylore ، مواد پوسیدنی خشک یا مرطوب و ویروسهای فیلتران ، بیماریهای Mosaique و پیچ خوردگی را نام برد و بنابراین نکته مهم در کشت سیب زمینی پیدا کردن و کشت نژادهایی است که بتوانند در مقابل این آفتها مقاومت کنند. کشت مکرر توبرکول سیب زمینی موجب فساد گیاه می‌شود و باید گاهگاه از گیاهان تازه‌تر و نسلهای جدیدتری استفاده کرد. از طرف دیگر استفاده از سیب زمینیهای دست چین و انتخاب شده نیز کافی نیست برای رفع این اشکال دو راه حل پیشنهاد شده است.

راه حل اول کشت گیاه از دانه های هیبرید است. انواع سیب زمینیهایی که تاکنون شناخته شده‌اند از نظر Genotypique باهم اختلاف زیاد دارند و بر حسب شرایط متعدد ، دی ، تری ، تتراپلوئید و پلوئیدهای دیگر می‌باشند، در این میان فقط جنسهای Tetraploide بارور هستند. در سال 1925 تا 1935 هیئتهایی از کشورهای روسیه و آلمان در آمریکای جنوبی به مطالعه جنسها و گونه‌های مختلفی که در این سرزمین وجود داشت پرداختند و هیبریداسیونهای متعددی به منظور تهیه دانه‌هایی که برای کشت گیاه مورد استفاده واقع شود صورت گرفت. Magrou راه دیگری برای اجرای این منظور انتخاب کرد و طبق آزمایشهایی که قبلا انجام داده بود در بعضی از نواحی پیرنه گونه‌هایی را که توبرکول تولید نمی‌کردند کاشت و ملاحظه نمود که وقتی این گونه‌ها در کنار تاجریزی کاشته شده باشند ایجاد توبرکول می‌کنند.

همین حالت در گونه‌هایی که در نواحی کوهستانی و نقاطی که گیاهان آن مقدار زیادی Mycorhizes دارند مشاهده شده است. از طرف دیگر Magrou توانسته است از ریشه گونه‌های جوان گیاه در محیطی که بطور مصنوعی مقداری گلوکز یا گلیسیرین به آن اضافه شده (مخصوصا در تاریکی) توبرکولهای کوچکی بدست آورد. این توبرکولها ، توبرکولهای اولیه هستند که اگر آنها را به نقطه دیگری که زمین آن دارای مقدار زیادی میکوریز باشد انتقال و کشت دهیم توبرکولهای ثانویه ایجاد می‌کنند که درشت هستند.










نظرات بینندگان
ممل
|
Iran, Islamic Republic of
|
۱۸:۴۱ - ۱۵ اسفند ۱۳۹۰
۳۶
۴
جریان عدالت محور خیلی با سیب زمینی مانوس هست !
نورا
|
Iran, Islamic Republic of
سیب زمینی !!!!!!
قاه قاه قاه قاه!!!
یه چیزایی یادم میاد خنده م میگیره!!!!
ممل
|
Iran, Islamic Republic of
نخند گریه کن
نورا
|
Iran, Islamic Republic of
خنده ی تلخ من از گریه غم انگیزتر است
کارم از گریه گذشته ست به آن میخندم!
فتنه سبز
|
Netherlands
|
۲۱:۵۴ - ۱۵ اسفند ۱۳۹۰
۲۸
۴
برای رای گیری هم گزینه مناسبیه.
علی
|
Iran, Islamic Republic of
|
۲۲:۳۹ - ۱۵ اسفند ۱۳۹۰
۱۳
۲
ای بابا ؛ صراط جان نکنه باز اشتباه کردی ؛ این خواص که نوشتی متغلق به میوه ای دیگر باشد ؛ یعنی می خواهی بگویی سیب زمینی بی رگ هم این همه خواص دارد .
البته در زمان های نه چندان دور سیب زمینی توانست نقش سیب هوایی که چه عرض کنم نقش سیب طلایی را بازی کند
ناشناس
|
Iran, Islamic Republic of
سیب زمینیهای اسفند .... را که نمیگی ؟!!
ناشناس
|
Iran, Islamic Republic of
صراط جان از حذف عدد دو رقمی از کامنت من معلوم شد که در ایّام فیلتر شدن سایت حسابی ترسوندنت و کاملا مطمئن شدم که در ایران از آزادی بیان حقیقت؛ خبری نیست و فقط باید به نفع عده خاصّی حرف بزنی تا آزادی در بیان داشته باشی ؛ آنوقت است که هرچه میخواهد دل تنگت بگوی؛(حق یا باطل)مثل بعضی از پیامک های خباثت آلود ازطرف عده ای معلوم الحال علیه دکتر علی مطهّری با سانسور کردن کلام خود وی ؛ که البتّه بنده کاملا مطمئنّم که آن عده معلوم الحال چه گروهی است .
ناشناس
|
Iran, Islamic Republic of
|
۲۳:۳۰ - ۱۵ اسفند ۱۳۹۰
۸
۰
indian را به هندی نباید ترجمه می‌کردید. ترجمه درست آن سرخپوست است. این اشتباه البته از کریستف کلمب شروع شد که تصور می کرد سرخپوست‌ها همان هندیهای هستند.
ناشناس
|
Iran, Islamic Republic of
ضمن تایید حرف ناشناس عزیز باید اضافه کنم متاسفانه غلط ترجمه شدن این کلمه در موارد دیگه هم دیده شده .
مهدی59
|
Iran, Islamic Republic of
|
۰۹:۵۲ - ۱۶ اسفند ۱۳۹۰
۳
۴
چه ربطی به اصلاحات داشت؟
ناشناس
|
Iran, Islamic Republic of
|
۱۲:۳۴ - ۱۶ اسفند ۱۳۹۰
۱۷
۱
شاید جدی نگیرید ولی طبق تحقیقات سیب زمینی بزرگترین امید دنیا برای رفع گرسنگیه .
مهدیه
|
Iran, Islamic Republic of
|
۱۴:۳۸ - ۱۶ اسفند ۱۳۹۰
۴
۰
میدونستید مزه سیب و پیاز و سیب زمینی یکی هست اما بوی اون ها با هم فرق میکنه؟
ناشناس
|
Iran, Islamic Republic of
|
۱۵:۰۵ - ۱۶ اسفند ۱۳۹۰
۶
۲
اين سيب زميني ها مرده براي انتخابات رياست جمهوري !!
حسین سوری
|
Iran, Islamic Republic of
|
۰۴:۵۷ - ۱۷ اسفند ۱۳۹۰
۳
۰
مطالب علمی هم تنوعه ... به شرط اینکه مطالب سیاسی تبدیل به تنوع نشه و صراط واقعا مستقیم ادامه بده...
سعید
|
Iran, Islamic Republic of
|
۰۰:۲۸ - ۱۸ اسفند ۱۳۹۰
۴
۲
در1000سال پیش سرخپوستان نه هندی ها انراپرورش میدادند.indianبه معنی سرخپوست می باشد.
YES
|
Iran, Islamic Republic of
|
۲۱:۵۳ - ۱۴ ارديبهشت ۱۳۹۳
۱
۱
YES زمان کاشت مو وقت می دی
ناشناس
|
Iran, Islamic Republic of
|
۰۱:۰۵ - ۰۶ ارديبهشت ۱۳۹۸
۰
۰
کسی فکرشو نمیکرد که یه دوره سیب زمینی مجانی به مردم میدادن ویه دوره که اصلاحات رو کار امد قیمت سیب زمینی به 8000تومن وپیاز به18000تومن برسه !!!!!!!!