بسکتبال تنها رشته‌ای محسوب می‌شود که از درون دانشگاه برخواسته است و با این وجود قطعاً رعایت اخلاق و فرهنگ حرف اول را باید در آن بزند.
در رشته‌ای که دانشگاهی محسوب می‌شود، همه انتظار دارند بی احترامی و خشونت در آن دیده نشود، اما برخی رفتارها و بی حرمتی‌ها در این رشته باعث به وجود آمدن جوی شده که همه به این نکته رسیده‌اند که بسکتبال در راه فوتبال قدم گذاشته و اهالی آن از فوتبال چیزهایی را به ارث می‌برند که به هیچ وجه جایگاهی در ورزش توپ و تور ندارد.
*حاشیه‌هایی از همه جنس
از اعتراض‌های پیاپی به داور، بی احترامی مربیان به بازیکنان و بالعکس؛ ترک زمین توسط تیم‌ها و درگیری فیزیکی بازیکنان با یکدیگر رفتارهای زشت و زننده‌ای است که مسئولان این رشته باید توجه خاصی برای رفع آنها داشته باشند. هرچه قدم در راه پیشرفت می‌گذاریم و عناوینی را کسب می‌کنیم حاشیه‌ها و درگیری‌ها بیشتر می‌شود و اخلاق پنهان؛ شاید در گذشته نتیجه گیری آنقدر برای مربیان و مدیران باشگاه‌ها مهم نبوده که اخلاق بیشتر رعابت می‌شد.
عنایت‌الله آتشی، کارشناس بسکتبال در این زمینه می‌گوید: درست است که ما در چند سال گذشته دارای شرایط خوبی در بسکتبال شده‌ایم، اما این رشته به خاطر فرهنگش زنده است و همه آن را ورزشی با فرهنگ می‌شناسند و این موضوع باید از سوی مربیان، بازیکنان، داوران و مسئولین محترم شمرده شود و اگر این کار صورت نگیرد مسلماً آن جایگاهی که از سال 1326 به دست آمده است، از دست خواهد داد.
باید یک مقدار تعامل وجود داشته باشد و همه به قوانین و مقررات احترام گذارند. زمانی که این کار صورت گیرد هیچ گونه مسئله‌ای در این زمینه به وجود نخواهد آمد. مسائل فرهنگی باید در میان تمام دست اندرکاران ورزش بسکتبال رعایت شود.
*دیدار پتروشیمی و فولاد در آخرین مورد
بازی فولاد ماهان و پتروشیمی آخرین نمونه این زیر پا گذاشتن فرهنگ اخلاق در بسکتبال ایران بود. جایی که 2 تیم به خوبی از خجالت یکدیگر در آمدند. از بازیکن گرفته تا مربی بدترین الفاظ را علیه هم به کار بردند تا نشان دهند که اخلاق و فرهنگ که مهم‌ترین نکته در بسکتبال محسوب می‌شود زیر پا گذاشته شده است.
اتفاقات حاشیه‌ای این بازی تنها در داخل زمین نبود و درگیری‌ها پس از بازی این 2 تیم هم ادامه داشت و کار به جایی رسید که پای کلانتری هم به میان آمد.
در این میان نباید از قضاوت ضعیف داوران هم غافل شویم. در این فصل اعتراض‌ها به داوری از سوی تمام تیم‌ها زاید وجود داشته است و نکته جالب اینکه مسئولان کمیته داوران فدراسیون در اکثر مواقع از داوران خود حمایت کرده‌اند و شاید هم بیشتر اشتباهات از همان پشت گرمی که به آنها داده می‌شود صورت می‌گیرد. مدت زیادی از دیدار ذوب‌آهن و فولاد نگذشته است که یکی از داوران این دیدار به بازیکن فولاد توهین کرد و فدراسیون هم هیچ واکنشی در این زمینه نشان نداد.
در این فصل کم شاهد این اتفاقات نبودیم. دیدار ذوب‌آهن و شهرداری گرگان در گرگان، مهرام و ذوب‌آهن در اصفهان نمونه‌های دیگری از این دست بودند. هرچند برخوردهایی با متخلفان صورت گرفت، اما آیا کافی بود؟ آیا نباید برای بازیکنان و تماشاگرانی که بسکتبال را آغاز می‌کنندفرهنگ سازی وجود داشته باشد؟
* کمیته فرهنگی فدراسیون و باشگاه‌ها چه نقشی دارند؟
فدراسیون بسکتبال و در راس آن کمیته‌های فرهنگی و انضباطی‌اش نقش اساسی را برای پایان این رفتارهای ناشایست دارند، اما نکته مهم این است که کمیته فرهنگی که بیشترین تاثیر را می‌تواند داشته باشد، عملاً تعطیل است و کمیته انضباطی هم آنچنان که باید و شاید عکس‌العملی نشان نمی‌دهد.
بازی‌های متعددی در لیگ‌های برتر، دسته اول و دوم برگزار می‌شود، اما حتی یک شعار فرهنگی هم از سوی مسئولان عنوان نمی‌شود چه برسد به کاری که بخواهد اخلاق و فرهنگ را در بسکتبال زنده نگه دارد.
باشگاه‌هایی که نام فرهنگی ورزشی بر روی خود نام نهاده‌اند آیا مسئولان آن بر روی حرکات بازیکنان، مربیان و تماشاگران خود دارند؟ آیا در تیم‌های بسکتبال مرجعی به عنوان کانون هواداران وجود دارد. در شهری مانند گرگان که طرفداران بسکتبال زیاد است همیشه مسائل ضد فرهنگی دیده می‌شود و به تیم های میهمان توهین می‌شود.، اما چرا برای پایان دادن به این مسائل زشت کاری صورت نمی گیرد.
آتشی در این باره گفت: قطعاً با تخلفاتی که از سوی هرکسی صورت می‌گیرد باید برخورد جدی شود و گذشت وجود نداشته باشد. بسکتبال استثنا است و با دیگر رشته‌ها تفاوت زیادی دارد. این رشته در تمام دنیا به عنوان ورزش با فرهنگ و دانشگاهی محسوب می‌شود و نباید اجازه دهیم هرکسی هر رفتاری را دلش خواست انجام دهد.
*حاشیه‌های تیم‌ملی هم کم نیست
در رده ملی هم همین اتفاقات مشاهده شده؛ در جام ملت‌های آسیا شاهد اتفاقاتی در میان بازیکنان پس از باخت به اردن و عدم صعود به المپیک بودیم. آنها علیه یکدیگر موضع گرفتند و دیگری را متهم اصلی باخت دانستند.
موضوع جبهه گرفتن و مصاحبه علیه یکدیگر که در گذشته کمتر شاهد آن بودیم در حال حاضر رواج زیادی یافته است و بازیکنان هر طوری که دوست دارند در مورد هم صحبت می‌کنند.
حاشیه‌هایی که برخی مواقع به وجود می‌آید علتش این است که ما یا فرهنگ بسکتبال را فراموش یا به آن توجه نمی‌کنیم.
* با ادامه این رفتارها خانواده‌ها از بسکتبال دور می‌شوند
آتشی در این زمینه می‌گوید: روز به روز خانواده‌ها بیشتر به سمت بسکتبال روی می‌آورند و اگر این حواشی ادامه داشته باشد، دچار تنفر نسبت به این رشته می‌شوند. در عالم حرفه‌ای نتیجه گیری و پیروزی وجود دارد، اما باید بهتر فکر کنیم. همه ما وظیفه داریم که مراقب و رفتار خود باشیم و به سمت فرهنگ‌سازی بیشتر و پیشرفت حرکت کنیم.
منبع:فارس