چنین سخنانی اهمیت ریاست جمهوری اوباما را برای امپریالیسم ایالات متحده روشن میکند: تا چهره جدیدی از آمریکا به جهان نشان داده شود، و این درحالی است که همچنان سیاستهای جنایتکارانه و غارتگرانه جورج بوش رئیس جمهور پیشین که خشم و نفرت بین المللی را برانگیخته، دنبال میشود.
این روزها تازگیِ نخستین رئیس جمهور آفریقایی-آمریکایی ایالات متحده به طور قابل ملاحظه ای کمرنگ شده، و بر اساس گزارشهای رسانه ای رسیده از آفریقا، نسبت به تلاشهای اوباما در استفاده از پیشینه خانوادگی اش برای نزدیکی به این قاره، بدبینی گسترده ای وجود دارد. حقیقت امر این است که کمک ایالات متحده به آفریقا در دوره اوباما کاهش یافته و از 8.24 میلیارد دلار در آخرین سال ریاست جمهوری بوش به کمتر از 7 میلیارد دلار در حال حاضر رسیده است.
خبرهای منتشر شده از کاخ سفید درخصوص تور آفریقایی اوباما میگوید: «رئیس جمهور در این سفر بر اهمیت این مسئله تأکید خواهد کرد که ایالات متحده روابط رو به رشد و عمیق خود را با کشورهای حوزه ساحارای آفریقا از طریق توسعه رشد اقتصادی، سرمایه گذاری و داد و ستد؛ تقویت بنگاههای مبتنی بر دموکراسی، و سرمایهگذاری بر روی نسل آینده رهبران آفریقا گسترش میدهد.»
مایکل فرومن، نماینده تجاری ایالات متحده که اوباما را در این تور همراهی کرده است، قبل از سفر گفت: «آفریقا به سرمایه گذاران به ویژه سرمایه گذاران آمریکایی نیاز دارد». او و دیگر مقامات ایالات متحده تأکید کردند که تکیه این سفر به جای کمک رسانی، بر روی گسترش معاملات شرکت های آمریکایی است.
سفر اوباما به دنبال سفر سه ماه پیش رئیس جمهور جدید چین به سنگال، آفریقای جنوبی و تانزانیا صورت گرفت. شی جینپینگ در نخستین سفرش به خارج از کشور بعد از به قدرت رسیدن از جمهوری کنگو نیز دیدن کرد.
چین در زمینه تجارت و سرمایه گذاری در افریقا بر ایالات متحده سایه افکنده است. این کشور بزرگترین شریک تجاری آفریقا است به طوری که این معاملات دو طرفه در پنج سال گذشته تقریبا دو برابر شده و به حدود دویست میلیارد دلار رسیده، یعنی دو برابر معاملاتی که ایالات متحده با این قاره دارد. بیشتر سرمایه گذاری چینیها شامل استخراج معادن و زیرسازی برای تسهیل در استخراج مواد خام و حمل آنها با کشتی به چین است.
عصر روزی که اوباما از سنگال دیدن کرد، نشریه آمریکایی فارن افیرز در گفتگو با ماکی سال رئیس جمهور سنگال گفت افزایش سرمایهگذاری چین برای چشم انداز دموکراسی در آفریقا مناسب نیست. آقای سال اینگونه پاسخ داد: « نمیدانم چرا توسعه سرمایه گذاری چینیها برای برقراری دموکراسی خطر و تهدید به حساب میآید. همکاری با چین سریعتر و مستقیم تر از همکاری هایی است که با کشورهای غربی، ایالات متحده، و کشورهای اروپایی داریم. شرایط و معیارها و روشهای زیادی در مملکت داری و حکومت وجود دارد.. نمیگویم همکاری با چین بهتر است، اما دست کم سریعتر انجام میشود.»
پیشتر به شکل گستردهای اشاره شده بود که سفر رئیس جمهور ایالات متحده دیدار از نزدیکترین همپیمانان آفریقایی واشنگتن، یعنی اتیوپی، نیجریه، اوگاندا و کنیا را شامل نمیشود.
اتیوپی که ارتش خود را برای مداخله آمریکا در سومالی آماده کرده، به سبب سرکوب و اختناق داخلی اش خوش نام نیست. در مورد نیجریه هم باید گفت ایالات متحده از یک کمپین ضد شورش علیه جنبش اسلامی بوکوحرام در شمال شرقی این کشور حمایت میکند.
اوگاندا هم که به تأمین نیرو برای جنگ در سومالی پرداخته، به سرکوب خشونت آمیز مخالفان سیاسی مبادرت کرده و روزنامه ها را نیز به خاطر انتقاد از دولت بسته است.
و دست آخر کنیا، زادگاه پدر اوباما، یکی از همپیمانان نزدیک آمریکا است. رئیس جمهور و معاون رئیس جمهور این کشور به دلیل نقش داشتن در خشونتهای پس از انتخابات سال 2008-2007 که بیش از هزار کشته برجای گذاشت، به اتهام جنایت علیه بشریت تحت تعقیب دادگاه جنایی بین المللی قرار دارند.
رشد نظامیگری ایالات متحده در قاره آفریقا دشمنی گستردهای را برانگیخته است. مقامات امریکا ابراز نگرانی کرده بودند که مبادا نزدیک شدن مرگ نلسون ماندلا رئیس جمهور و رهبر پیشین کنگره ملی افریقا، سفر اوباما به افریقای جنوبی را تحت الشعاع قرار دهد. با این حال، این دیدار با اعتراضاتی به سیاستهای دولت او روبهرو است. در حالی که دولت جاکوب زوما از این دیدار به عنوان امتیاز و موهبتی برای اقتصاد افریقای جنوبی استقبال کرده است، شرکای سیاسی حزب حاکم از جمله اتحادیه کارگری افریقای جنوبی موسوم به کوساتو، و حزب کمونیست افریقای جنوبی، روز بیست و هشتم ژوئن در یک راهپیمایی اعتراضی در پریتوریا پایتخت این کشور شرکت کردند. این دو سازمان از دادگاه خواستهاند تا اوباما را به عنوان جنایتکار جنگی دستگیر کند.