۲۴ شهريور ۱۳۹۲ - ۱۹:۴۱

پلیس ایران در مسیر فراهوشمندی

معاون اجتماعی نیروی انتظامی با بیان اینکه «اقتدار پلیس در سایه مردم‌داری، قانون‌مداری و روزآمدی» شعار هفته ناجا در سال ۹۲ است، گفت: پلیس ایران درصدد است تا از سطح پلیس هوشمند فراتر رود و به نمونه ای از «پلیس فرا هوشمند» تبدیل شود.
کد خبر : ۱۳۳۳۶۹
صراط: سعید منتظر المهدی با بیان اینکه نیروی انتظامی جمهوری اسلامی شعار «اقتدار پلیس در سایه مردم داری، قانون مداری و روز آمدی» را به عنوان شعار هفته ناجا در سال ۹۲ انتخاب کرده است، اظهارداشت: ده‌ها گواه پژوهشی و دیدگاه متقن نظری وجود دارد که نشان می‌دهد پلیس یک جامعه تنها زمانی می تواند ماموریت‌های اصلی خود، یعنی ایجاد نظم اجتماعی و بسط و گسترش امنیت عمومی و از میان راندن کجروی و هنجار شکنی و قانون‌گریزی را به شیوه‌ای دقیق، رضایت آمیز و کامل به سامان برساند که از اقتدار لازم برخوردار باشد.

وی افزود: پلیس فاقد اقتدار، قادر نیست کنترل اجتماعی را که شرط لازم و غیر قابل چالش مبارزه و مقابله با آشفتگی‌های اجتماعی و قانون‌‌ستیزی مرسوم است، اعمال کند و جالب آنجاست که مردم هیچ جامعه‌ای روی خوش به پلیس فاقد اقتدار نشان نمی‌دهند و از او حساب نمی‌برند؛ گویی مردم همواره از باری به هر جهت بودن و فقدان قاطعیت گریزان‌اند و به صلابت و جدیت و اقتدار ، به ویژه زمانی که مرجع آن پلیس جامعه باشد، خوشامد می‌گویند.

معاون اجتماعی ناجا ادامه داد: در بسیاری از جوامع جهان معمولاَ مطلوبیت پلیس، و میزان شأن و منزلت اجتماعی آن را از طریق سنجش نظرات و نگرش های نوجوانان و جوانان جامعه می‌سنجند. این مقام مسئول خاطرنشان کرد: مطالعات متعدد روان‌شناسان و نیز جامعه‌شناسان، نشان می دهد که این قشر سنی، پلیسی را مطلوب می دانند که چابک و ورزیده، باهوش و تیز و مصمم و جدی باشد؛ آنان با چنین پلیسی همانندسازی می کنند و در تخیل و تصویرسازی ذهنی، خود را جای او قرار می دهند، آشکار است وقتی پلیس این ویژگی ها را در حد مطلوبی دارا باشد امکان همراهی و همکاری جوانان جامعه با او ، که لازمه ایجاد و بسط امنیت عمومی در جامعه است، افزایش می‌یابد.

سردار منتظر المهدی ادامه داد: یافته‌های پژوهشی بین فرهنگی و بین رشته‌ای فراوانی وجود دارد که نشان می دهد بین اقتدار پلیس و نرخ وقوع انواع کج‌رویها، به ویژه میزان شیوع و بروز جرائم خشن و به عنف و نیز خشونت های جمعی و گروهی، همبستگی معنادار و معکوس بالایی وجود دارد، به نحوی که با افزایش اقتدار پلیس ( که معمولاً با سنجش ادراک شهروندان پیرامون آن برآورد می‌شود) از میزان وقوع آن کژکارکردی ها به صورت معناداری کاسته می‌شود، این رابطه آنقدر نیرومند است که گاهی از آن «رابطه علی» استنباط می‌شود یعنی اقتدار به تنهایی می‌تواند بر کجروی و انحراف تاثیر بگذارد و آن را کاهش دهد.

وی گفت: جامعه‌شناسانی که به تحقیق پیرامون آشوب‌ها، شورش ها، جنبش های اجتماعی و نافرمانی‌های مدنی پرداخته‌اند به صراحت اذعان داشته اند که هیچ شورش و آشوب و جنبشی نمی تواند نظم حاکم و نظام مستقر را با تهدید اساسی و چالش جدی رو به رو سازد مگر آنکه از اقتدار پلیس فرو کاسته شود.
معاون اجتماعی ناجا تصریح کرد: به تعبیر روشن‌تر، زمانی که پلیس از اقتدار کافی برخوردار باشد، هیچ گروه و جنبش و کنشی نمی تواند اراده نظام را درهم شکند و آن را از پای در آورد، شاید از همین روی است که بسیاری از لیدرها و گردانندگان کنش های اعتراضی و آشوب های خیابانی می‌کوشند تا با تخریب ”روحیه" ، ”اراده" ، ”انگیزش" و ”منزلت" پلیس ، اقتدار آن را درهم شکنند و با از میان راندن پلیس ، به عنوان ”خاکریز اصلی و اول نظام" سایر موانع را از میان بردارند و نظام را با تهدید رو به رو سازند.

سردار منتظرالمهدی با بیان اینکه عوامل موثر بر اقتدار پلیس از یک زمان به زمان دیگر دستخوش تغییر واقع می‌شود، خاطرنشان کرد: نیم قرن پیش مردم جوامع مختلف پلیسی را مقتدر می دانستند که از توان کافی برای بهره‌گیری از خشونت برخوردار باشد، در آن زمان پلیس خشن، پلیسی مطلوب ارزیابی می‌شد، اندکی بعد با رواج باندهای مافیایی و گروه‌های سازمان یافته بزهکار از ”پلیس نظامی" سخن به میان آمد، چنین پلیسی نیز خشن بود لیکن خشونت آن محدود به روشهای نظامی، و در تقابل با کجروان ، شده بود.

وی افزود: در دو دهه پایانی قرن بیستم میلادی از ”پلیس اجتماعی" داد سخن داده شد، در آن زمان پلیس مقتدر تلقی می‌شد که نیازها و خواسته‌های امنیتی و اجتماعی شهروندان را بشناسد و برای برآوردن آنها جد و جهد کند. اما، اندکی بعد و به ویژه با فرمول بندی و ارائه نظریه قدرت نرم، از ”پلیس هوشمند" سخن به میان آمد؛ منظور از پلیس هوشمند آن بود که پلیس برای تحمیل اراده خویش بر دیگران از ساز و کارهای نرم ( مجاب سازی ، تغییر اذهان، فرآیندهای رسانه‌ای و ... ) و نیز در تقابل با کجروان و هنجارشکنان از صلابت و قاطعیت و چابکی بهره‌گیرد بنابراین ، اینک در بسیاری از کشورها پلیس مقتدر پلیسی است که قدرت هوشمند داشته باشد.
معاون اجتماعی ناجا تصریح کرد: از طرح شعار ” اقتدار پلیس در سایه مردم‌داری، قانون‌مداری و روز آمدی" چنین می توان نتیجه گرفت که مدیران و فرماندهان پلیس ایران، پلیس مقتدر را پلیسی می‌دانند که اولاً برخوردار از سرمایه اجتماعی باشد؛ زیرا تنها در سایه سرمایه اجتماعی است که پلیس و مردم خود را دارای ارزش های مشترک، مقاصد یکسان و اهداف همسو می دانند و لاجرم تحقیق آنها را تنها در سایه همدلی و همفکری و همدلی میسر می دانند.

وی درباره دومین ویژگی شعار هفته ناجا، اظهارداشت: از دیدگاه فرماندهان پلیس ایران، پلیسی مقتدر است که رفتار و کنش و برخورد خود را در چارچوب قانون، استاندارد نماید، این بدان معناست که تصمیمات و اقدامات بر اساس ضوابط معین به سامان می‌رسند و سلایق شخصی موجب فرو افتادن در دام افراط و تفریط نمی‌شوند، آشکار است که قانون مداری پلیس موجب استقبال روز افزون شهروندان از هنجارهای پذیرفته شده جامعه می‌شود و امکان توجیه هنجارگریزی و قانون ستیزی را از میان می راند.

سردار منتظرالمهدی خاطرنشان کرد: ثالثاً اگر چه پلیس از سرمایه اجتماعی بهره می گیرد و رفتار و کنش خود را در چارچوب قانون محدود می‌سازد، اما این بدان معنا نیست که از عنصر خلاقیت و روز آمدی بهره نگیرد. وی با اشاره به اینکه پدیده‌های اجتماعی ماهیت پویایی دارند و لاجرم برای مداخله موثر در آنها همواره باید خود را از حیث نظری، راهبردی، روش و فن آوری به روز کند، گفت: به همین سبب، پلیس می کوشد تا به مبانی نظری نوینی دست یابد و اقدامات خود را در چارچوب تئوری میهنی به سامان برساند؛ در دو حوزه مهم «نظم اجتماعی» و «کنترل اجتماعی» از راهبردها و روش‌های نوینی بهره گیرد و همچنین از فن‌آوری نوین به گونه‌ای بهره گیرد که موجب کاهش حضور محسوس خود و افزایش حضور غیرمستقیم و نامحسوس شود.

سردار منتظرالمهدی خاطرنشان کرد: پلیس ایران درصدد است تا از سطح پلیس هوشمند فراتر رود و به نمونه ای از ”پلیس فرا هوشمند" تبدیل شود؛ یادآور می‌شود که باید با اهتمام اندیشمندان شاغل در پلیس این مفهوم بیش از پیش تئوریزه شود. معاون اجتماعی ناجا در خاتمه تصریح کرد: از شعار سال ۹۲ پیداست که پلیس ایران باید از سرمایه اجتماعی به صورت کامل بهره‌گیرد و برای افزایش آن اهتمام ورزد؛ از سوی دیگر رفتار استانداردی داشته باشد و مبنای استاندارد آن قانون باشد و پویا بوده و برای پویا ماندن از عنصر خلاقیت بهره‌گیرد.