صراط: در کابل، بمباران هفته گذشته نظامیان آمریکایی در منطقه «سیاه گرد» ولایت «پروان» در شمال افغانستان یک زن و هفت کودک را کشت و این در حالی است که حامد کرزی رئیس جمهوری افغانستان این بمباران را با الفاظ شدید محکوم کرد، اما پرسش این است که عدم پایبندی نیروهای خارجی و بویژه آمریکاییها به تعهدشان در توقف حملات هوایی و عملی نشدن اطمینان بخشی «اوباما» در این مورد – که طی نامه ارسالی به «لویه جرگه مشورتی» افغانستان صورت گرفته بود- چه تبعاتی میتواند داشته باشد؟
پیامدهای ادامه حملات نظامیان آمریکایی به مناطق مسکونی
پافشاری حامد کرزی بر توقف حملات هوایی نظامیان آمریکایی و عدم تکرار بازرسی منازل مسکونی توسط نظامیان خارجی، برای افغانستان بسیار مهم است و به همین سبب رئیس جمهور افغانستان این درخواست را بعنوان یکی از پیششرطهای اساسی برای امضای پیمان امنیتی با واشنگتن مطرح کرد.
کشتار افراد غیرنظامی و بمباران یک منطقه مسکونی در ولایت پروان در شمال افغانستان توسط نظامیان آمریکایی، نگرانیهایی توام با خشم و انزجار را در بین مردم و اعضای پارلمان این کشور برانگیخته است زیرا این کشتار پس از سپردن تعهد چندین باره مقامات آمریکایی و همچنین اطمینان بخشی «باراک اوباما» (در نامهای به لویه جرگه مشورتی) از عدم تکرار حملات هوایی و ورود نظامیان خارجی به منازل مردم افغانستان، صورت میگیرد.
با این حال امضای پیمان امنیتی با آمریکا که موجب حضور نظامیان این کشور در افغانستان خواهد شد در گرو توقف حملات نظامی به منازل مسکونی عنوان شده، اما از سوی آمریکا نادیده گرفته شده بنابراین چه ضمانتی وجود دارد که پس از امضای پیمان امنیتی کابل با واشنگتن چنین حملات مرگبار و کشتار غیرنظامیان ادامه نیابد.
کشتار کودکان و زنان بیگناه در ولایت پروان نشان میدهد که نظامیان آمریکایی پس از امضای پیمان امنیتی کابل-واشنگتن نیز بدون دغدغه به خودسریها در این کشور ادامه خواهند داد.
به بیان دیگر، مردم افغانستان نگرانند که مبادا نظامیان آمریکایی در صورت بدست آوردن سند رسمی حضور در این کشور بیملاحظهتر از گذشته رفتار کنند.
این پرسش برای مردم افغانستان همواره مطرح است که چگونه به نظامیان آمریکایی اعتماد کنند و به امضای پیمان امنیتی با این آمریکا رضایت دهند، در حالی که تکرار تخلف و عدم پایبندی این نظامیان را نسبت به تعهداتشان در گذشته، بارها به عیان دیدهاند؟
به گفته برخی کارشناسان تضمینی وجود ندارد که نیروهای آمریکایی در آینده به تعهدات و توافقات خود با افغانها وفادار و استوار بمانند و برای مردم مشکل ایجاد نکنند و بر نگرانیها و ناراحتیهای آنها نیفزایند.
رشد افراطیگری و تقویت بنیادگرایی در افغانستان
حکومت طالبان به نام دین و مذهب مدارس دخترانه را در افغانستان بست، کار و فعالیت خارج از منزل را برای زنان ممنوع اعلام کرد و در شیوه آموزش، مواد آموزشی و جزوههای درسی(در مدارس و دانشگاهها) تغییر ترقی ستیزانهای را بوجود آورد.
بنابراین به گفته افغانها در مدت مدت پنجسال حکومت طالبان، تفسیر طالبانی از دین اسلام در افغانستان ارائه شد و خشونت و خفقان به حد اعلا در این کشور رسید در نتیجه تجربه تلخ و طاقت فرسای ترویج جهل به نام دین، مردم بیگانه ستیز افغانستان را پذیرای ورود نیروهای ناتو به رهبری آمریکا کرد.
این در حالی است که بر خلاف خوش بینیها و انتظار مردم افغانستان، ورود خارجیها به این کشور، سبب بوجود آمدن پدیدههای ناخوشایندی مانند انجام حملات «انتحاری»، بمباران هوایی، کشتار غیرنظامیان شد که هراس فراگیر را نصیب مردم افغانستان کرد.
حملات انتحاری تا هنوز غیر نظامیان زیادی را به کام مرگ فرستاده و هزاران خانواده را به سوگ نشانده و ترس ناشی از افزایش این گونه حملات، سایه وار زندگی افغانها را تعقیب و تهدید میکند.
در عین حال ورود و بازرسی نیروهای خارجی به منازل، بمباران مناطق مسکونی و افزایش تلفات غیرنظامیان نیز به نظر میرسد که به افراطیگری در افغانستان استحکام میبخشد، در نتیجه این عوامل سبب میشود تا طالبان در سربازگیری از مردم و دعوت به جنگ با خارجیها (آنچه توسط این گروه «جهاد» نامیده میشود) بخت بیشتری داشته باشند.
با این حال نظامیان آمریکایی با گرفتن جان غیرنظامیان، سبب تقویت تندروی و افراطیگری مذهبی و افزایش انتحار میشوند؛ در حالی که بهانه حضور آنها در افغانستان جنگ با القاعده، طالبان و افراطگرایی اعلام شده است.
این در حالی است که طالبان با استناد به رفتار غیرانسانی نظامیان آمریکایی تاکنون توانستهاند به تقویت نفوذ خویش در بسیاری از روستاهای افغانستان بپردازند.
در روستاهایی که طالبان علیه نظامیان آمریکایی اقدام نظامی انجام میدهند، مشخص است که تا حدودی حمایت و موافقت مردمی را نیز با خود بهمراه دارند و بطور قطع بسیاری از مردم از وجود آنها در این روستاها با خبر هستند.
بنابراین در روستاهایی که طالبان با مخالفت و مقاومت محسوس مردمی روبرو بودهاند، هیچگاه حملات نظامیشان علیه نظامیان دولتی و خارجی را نتوانستهاند سازماندهی کنند.
نتیجه گیری
تکرار کشتار افراد غیرنظامی توسط نظامیان آمریکایی، ضریب اعتماد مردم و دولت افغانستان به این نظامیان را بسیار کاهش داده است؛ بطوری که در این اواخر، امضا و یا عدم امضای پیمان امنیتی با آمریکا جنجالیترین گفتار محافل سیاسی کشور بوده است.
نیروهای خارجی هدف حضور خویش در افغانستان را تضعیف طالبان و در کل مبارزه با افراطگرایی و تروریسم اعلام کرده بودند، اما این امر تحقق نیافت و در عین حال بیتفاوتی آنها در قبال افزایش تلفات غیرنظامیان و ادامه بازرسی منازل، حساسیت مردمی را نیز برانگیخت تا آنجا که برخی از مردم روستاهای افغانستان به حمایت از مواضع گروه طالبان وادار شدهاند.