صراط: اردیبهشت سال گذشته بود که مرکز فرهنگی عراق در ایران با عنوان «المرکز الثقافی العراقی» در خیابان شهید بهشتی تهران افتتاح شد. در مراسم گشایش این مرکز، محسن رضایی دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام، ابوذر ابراهیمیترکمان رییس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، فریاد رواندوزی وزیر فرهنگ عراق، انتصار الداوودی قائم مقام سفیر عراق در تهران و سفرای کشورهای اسلامی مصر، قطر و یمن حضور داشتند.
«مظفر الربیعی» که مدیریت مرکز مذکور را بر عهده داشت، مدعی بود: عراق پنج مرکز فرهنگی در پنج پایتخت مهم دنیا شامل واشنگتن، بیروت، استکهلم، لندن و تهران ایجاد کرده و این تعداد قرار است به 16 مرکز گسترش یابد.
به گفته الربیعی، مرکز فرهنگی عراق در ایران به لحاظ درجه اهمیت نخستین رتبه را برای عراق دارد، چرا که بین ملت ایران و عراق ارتباطات فرهنگی و مذهبی زیادی است که جدایی این دو ملت را از هم غیر ممکن میکند. همچنین پس از پروژه داعش در منطقه، بین ایران و عراق سرنوشت مشترک ایجاد شده و فعالیتهای فرهنگی میتواند تقارب فرهنگی را بین ملل زیاد کند.
با وجود این ادعاها، مرکز فرهنگی عراق در ایران در کمتر از یک سال تعطیل شد.
اما دلیل این تعطیلی چه بود؟ در این باره با «حیدر رحیم حبیب» (حیدر رحیمی) مشاور وقت روابط خارجی در اداره روابط فرهنگی سفارت عراق گفتوگو کردیم. وی مأمور پیگیری موضوع افتتاح مرکز فرهنگی عراق در ایران بود.
رحیمی ماجرا را اینچنین نقل میکند: حدود چهار سال پیش گروهی از عراق برای امضای تفاهمنامه میان دو کشور به منظور راهاندازی مراکز فرهنگی بین دو کشور به تهران آمدند. متأسفانه این گروه کاری از پیش نبرد و بدون اخذ مجوز برای راهاندازی مرکز فرهنگی به عراق باز گشت.
وی افزود: پس از این اتفاق به دلیل تجربیاتی که در ارتباطات فرهنگی با ایران داشتم از وزیر وقت عراق خواستم که بنده را به عنوان رابط فرهنگی به ایران بفرستند که خوشبختانه با این درخواست موافقت شد و طی نامهای بنده به وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران معرفی شدم و پس از هماهنگی با اداره تشریفات وزارت امور خارجه، این مسئولیت را برعهده گرفتم.
حیدری، فرآیند دریافت مجوزهای امنیتی و یافتن مکان مناسب برای اجازه مرکز را سه ماه عنوان کرد و اظهار داشت: پس از این دوندگیها، قرار شد مدیریت مرکز با بنده باشد اما به یک باره دوستان بدعهدی کردند و شخص دیگری را برای مدیریت مرکز برگزیدند. شخصی که در آخرین روزهای وزارت وزیر پیشین فرهنگ عراق انتخاب شد. ایشان، معاون اداره روابط عمومی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بود و در دوران رژیم بعث نیز که کار معلمی اشتغال داشت. آن زمان معلمها طبق سیاستهای مدنظر صدام تربیت میشدند و شیوه آموزشی نامناسبی داشتند.
وی در ادامه توضیح داد: در نهایت دیدگاههای خاص آقای الربیعی و کمتجربگی ایشان، صدای مسئولان ایرانی و عراقی را در آورد و کسی نتوانست با وی ارتباط برقرار کند. به طوری که آقای «راوندوزی» وزیر جدید فرهنگ عراق از این شرایط بسیار شگفتزده شد. سرانجام در مدت کوتاهی پس از ایجاد مشکلات و صرف هزینههای زیاد، این مرکز تعطیل شد.
حیدری خاطرنشان کرد: البته تنها این دلایل منجر به تعطیلی مرکز نشد، یک دلیل هم بحث بحران مالی بود که با کاهش قیمت نفت در عراق ایجاد شد و دولت تشخیص داد که هزینههای نگهداری مراکز فرهنگی، جدا از سفارت و غیر ضروری است.