به گزارش صراط به نقل از تازه سوگواری محرم عزاداریها و یادبودهایی است که به مناسبت شهادت مظلومانه امام حسین (ع) و یارانش که در واقعه کربلا روی داد، انجام میشود. سوگواری برای امام حسین (ع) مختص ماه محرم نمیشود و در دیگر روزهای سال نیز با توجه به فرهنگ و رسم هر منطقه انجام میشود. سوگواری برای حسین بن علی و دیگر یارانش از روز نخست محرم الحرام آغاز و در ظهر عاشورا به اوج میرسد. در غروب و شامگاه عاشورا، این سوگواری تحت عنوان مراسم "شام غریبان" ادامه پیدا میکند. در روز ۱۲ محرم نیز مراسمی با نام «سوم امام حسین» انجام میشود. این نوع مراسمها در روز ۱۶ محرم با نام «هفتم امام حسین» و ۲۰ صفر با نام «اربعین» ادامه پیدا میکند. مراسم سوگواری سومین امام مسلمانان جهان از دیدگاه شیعیان اهمیت بسیاری دارد و انجام آن نوعی عبادت است. سوگواری محرم در کشورها و مناطق مختلف جهان به صورتهای گوناگون انجام میشود. علاوه بر شیعیان، این مراسم در میان غیرمسلمانان در ترینیداد و توباگو، جامائیکا، هند و ارمنیهای ایران برگزار می گردد. در همین زمینه در آستانه فرا رسیدن ماه محرم و نیز به منظور آشنایی با نحوه برگزاری متفاوت این مراسم آئینی و عبادی در مناطق مختلف جهان، گروه تولید "تازه" در این گزارش می کوشد به معرفی آئین های متفاوت عزاداری و سوگواری در ماه محرم در نزد ملل مختلف بپردازد.
لبنان:
مسلمانان لبنان ازگذشتههای دور با وجود حاکمیت مسیحیان و کنترل عزاداری از طرف حاکمان وقت، با تأثیرپذیری از ایران و عراق همواره به عزاداری میپردازختند؛ تداوم این عزاداریها باعث شد تا دولت مسیحی لبنان در سال 1973 میلادی روز عاشورا را برای اولین بار در تمامی نقاط لبنان و نهاد های دولتی، مؤسسه های ملی و بازار، تعطیل رسمی اعلام نماید. در بخش شيعه نشين اين كشور در جنوب، شیعیان به تشكيل دستههاي عزاداري حسيني ميپردازند و از كوچهها و خيابانها به سوي ميادين اصلي مناطق به راه افتاده، سينهزني و زنجير زني ميكنند. همچنین مساجد مناطق آزاد شدهي اين كشور، با پخش نوحههاي حسيني، براي مسلمانان مبارز اين منطقه، الهام بخش مقاومت و ايستادگي در برابر ظلم و ستم رژيم صهيونيستي هستند. در شب های محرم مردان و زنان لبناني، با خواندن زيارت عاشورا آغاز به عزاداري كرده و همراه با پرچمهاي سبز و سياه، با شكوه تمام به عزاداري ميپردازند.
ترکیه:
همه ساله در ترکیه به مناسبت سالگرد شهادت امام حسين (ع) مراسمي از سوي شيعيان جعفري این کشور برگزار مي گردد. در ساعات اوليه صبح هزاران نفر از شیعيان گردهم ميآيند و به عزاداري و زنجير زني ميپردازند و سپس نمايش تمثيلي حادثه كربلا را به صورت تئاتر اجرا ميكنند و طي مراسمي كه در ديگر اديان معمول نيست ياد و خاطرهي شهادت امام حسين( ع) را در اذهان زنده ميكنند. در این کشور شیعیان از اول تا دهم محرم لباس سياه بر تن نموده و در هیات های عزاداری با لباسهاي سياه مقابل همديگر ميايستند و شروع به سينهزني و زنجيرزني ميكنند. همچنین در برخی مناطق این کشور بسياري از شيعيان پيراهن سفيدي به روي لباس مشكي خود ميپوشند كه به معني كفن است و نيز نوارهاي پارچهاي سبز و قرمز رنگي بر پيشاني ميبندند.همچنین شیعیان ترکیه در این ایام غذایی به نام «افشون» درست، و بین مردم تقسیم میکنند. در عزاداری شهر استانبول، گروههایی از اهل سنت، به ویژه رجال دولتی برای هم دردی با شیعیان شرکت میکنند.
بحرین:
مراسم عاشورا و شهادت مظلومانهي حضرت ابي عبدالله الحسين( ع) و ياران باوفايش در بحرين شور و حال خاصي دارد، از ابتداي ماه محرم نماي حسينيههاي بحرين يكپارچه سياهپوش ميشود و شعارهاي عاشورايي و پرچمهاي سياه در خارج از محدودهي حسينيهها نيز نصب ميگردد. در اغلب حسينيهها به ويژه حسينيههاي شيعيان عرب بحريني، صبح و شب وعاظ به روضهخواني و مرثيه سرايي ميپردازند. روزها و شبهاي هفتم، هشتم، نهم و دهم محرم مراسم سينهزني و زنجيرزني برگزار ميشود و دستههاي عزاداري در كوچهها و خيابانها به صورت منظم به راه ميافتند. مراسم تعزيهخواني نيز هنوز در مناطقي از بحرين رواج دارد. همچنین پيشاپيش دستههاي سينهزني پرچمهاي سياه و شعارهاي عاشورا و بعضاً اسبهاي سياهپوش به صورت ذوالجناح امام به حركت در ميآيند. بعضي از دستههاي سينهزني به نواختن سنج و دمام اقدام ميكنند. اطعام عمومي و پخش شربت در اين چند روز به صورت گستردهاي صورت ميگيرد. حسينيههاي بحرين در تمام مدت دو ماه محرم و صفر داير هستند و مراسم عزاداري و روضهخواني برپا ميدارند. در بحرين براي حسينيه اصطلاح «حاتم » به كار برده ميشود و شيعيان تمام مراسم اجتماعي، اعياد مذهبي و حتي مراسم عروسي فرزندانشان را در حاتمها برگزار ميكنند.
شبه قاره هند:
مسلمانان شبه قاره هند نیز در این ماه به سوگ امام حسین(ع) و یارانش مینشینند: مردم پاکستان از دوازده قرن پیش مراسم سوگواری سردار شهیدان را برپا میکنند؛ با وجود اینکه در سال 1288 هجری شمسی مراسم عاشورا و اربعین از سوی استعمارگران انگلیس ممنوع اعلامشد و در سال1361 پلیس پاکستان استفاده از بلندگو را در حسینیهها و تکایای شیعیان را غیرمجاز اعلامکرد ولی هرگز موفقنشد روند این عزاداریها را متوقفکند؛ در این راستا وهابیون این کشور نیز هرساله با به خاک و خون کشیدن عزاداران سعیدارند جلو این مراسم را بهگیرند ولی با گذشت زمان این عزاداریها باعث غنای فرهنگ تشیع شده و خطبا، نویسندگان و شاعران فراوانی به برکت این عزاداریها پا به عرصه گذاشتهاند.
در کشور هند نیز هندوها و غیرمسلمانان با دیدن سوگواریها و نوحهسرایی و محافل حزن متأثرشده و با مسلمین همراهیمیکنند و حتی در بعضی شهرها و مناطق، هندوها ساختمانهایی ساخته و وقف امام حسین(ع) کرده و به تقلید از مسلمین نام آنها را حسینیه گذاشتهاند و در آنجا به سوگواری میپردازند؛ یکی از نقاط مشترک عزاداری پاکستان و هند شرکت مسلمانان اهل سنت در عزاداریهاست. نکته قابلتوجه اینکه در پاکستان اهل سنت نیز به عزاداری میپردازند؛ همچنین در شهرهای کراچی، حیدرآباد، کوتری، تخته و میرپورخاص از ایالت سند، روز عاشورا و اربعین حسینی غذاهای مختلفی چون حلیم درست میکنند و بین عموم تقسیم میکنند؛ این در حالی است که در شهر کوتری با 95 درصد جمعیت اهل تسنن، در ایام عزاداری امام حسین مجالس باشکوهی برپا میشود و مردم در روز عاشورا به سوی امام بارگاه حرکت میکنند. در شبه قاره در مجالس شیعیان هنگامی که عزاداری شروع میشود تمام شیعیان از خوردن و نوشیدن و سخن گفتن تا پایان مراسم خودداری میکنند و کسی که از این قانون تخلفکند، توبیخ میشود.
سنگال:
نحوهي برگزاري مراسم عاشورا بين فرقههاي مذهبي با يكديگر تفاوت چنداني ندارند و تا اندازهاي با خرافات آميخته شدهاست. مراسم عاشورا در سنگال به شكل سنتي است. براي مثال در شب عاشورا مردم سنگال غذايي به نام "كوس كوس" كه غذايي است عربي به همراه گوشت گاو، صرف ميكنند. بعضيها عقيدهدارند كه بعد از غذا بايد بشقابها را روي سرگذاشت، سپس مراسمي مثل قاشقزني كه در زمان قديم در ايران مرسوم بوده است برپا ميكنند. زنان لباس مردان را ميپوشند و كودكان روي صورت خود پودر ميپاشند و در روز عاشورا كه در زبان محلي به "تنخريب" معروف است به رقص و آواز ميپردازند و از مردم كوچه و بازار تقاضاي عيدي ميكنند چون اين روز را روز اول سال و عيد مينامند. مرثيهخواني نيز در بين فرقههاي تيجانيه و قادريه تا اندازهاي رواج دارد و واقعه عاشورا را از طريق نوارهاي صوتي براي مردم تشريح ميكنند و مرثيهخوانان معروفي كه واقعه كربلا را به صورت نوار صوتي درآوردند ميتوان از اين افراد نام برد. روز عاشورا در سنگال تعطيل رسمي است. در سنگال حسينيه، هيئت و يا فاطميه وجود ندارد و مجالس سخنرانيهاي روز عاشورا در مساجد انجام ميشود.
کانادا:
مراسم مختلف مذهبي مربوط به محرم در كانادا و در شهرهاي مختلف هر ساله در روزهاي دههي آغازين ماه محرم و سوگواري حضرت سيدالشهداء (ع) برگزار ميگردد. هر گروه شيعه براساس آداب و سنن مرسوم مناسبتهاي مذهبي در كشور خويش به برگزاري مراسم مذهبي در كانادا نيز مبادرت ميورزد. البته شكل كلي و عمومي مراسمي كه به شيوهي مشترك ميان شيعيان با مليتهاي مختلف انجام ميگردد با توجه به مقتضيات محيط برخي ويژگيهاي خود را نيز دارند. برجستهترين ويژگي مراسم عزاداري مشترك در ميان جامعهي شيعيان كانادا برگزاري مجالس سخنراني است. محتواي اين سخنرانيها سعي بر اين دارد كه در اين محافل بيشتر به وجه تاريخي و علمي مسئله عاشورا و درسهاي تاريخي آن پرداختهشود. مراسم عاشورا در كانادا شيوهي مرسوم عزاداري شيعيان يعني سينهزني و نوحهخواني نيز انجام ميگيرد. البته اغلب اين مراسم سوگواري در مكانهاي سرپوشيده و مراكز تجمع شيعيان مانند حسينيههاي مختلف برگزار ميشود. در پايان مراسم نيز پرچمي را به ياد امام حسين (ع) در برابر شهرداري تورنتو به اهتزاز در ميآورند. يكي ديگر از ابتكارات اين كشور تهيه و نصب پوسترهايي در معرفي امام حسين (ع) و قيام عاشورا در وسايط نقليهي عمومي شهر تورنتو است.
اندونزی:
براي اولين بار، مردم مهاجر جنوب هند، ساختن "تابوک" را براي برگزاري مراسم محرم به مردم بومي منطقه «پيدي» در اندونزي آموزش دادند. تابوك يا همان تابوت، يك سازه چوبي است (شبيه حرم مبارك امام حسين(ع) كه با اوراق رنگارنگ تزئين ميشود و مردم این مناطق در تمام روز دهم محرم بر دوش گذاشته و در كوچه و بازار ميچرخانند و وقت غروب، در دريا مي اندازند.
مراسم برگزاري محرم (تابوك) در پاريمان اندونزی، بعد از ديدار هلال محرم، از نيمه شب، با آوردن خاك پاك و تميز رودخانه شروع مي شود. افرادي كه براي آوردن خاك به رودخانه ميروند، لباس سپيد ميپوشند. اين خاك را در مكاني جمع ميكنند و روي آن پارچهي سپيد ميكشند و آن را "دارگاه" (يعني درگاه يا امام بارگاه) مي نامند. اين دارگاه سمبل مرقد امام حسين (ع) و چادر سياه روي آن، نشاني پاكيزگي، حيات، دليري و شهادت حضرت امام حسين (ع) در راه خداست. روز پنجم محرم، ساقه درخت موز را از باغ با يك ضربه شمشير تيز ميبرند كه سمبل بهادري و دليري و مهارت شمشير زني حضرت قاسم (ع) است.
فرو بردن تابوت در آب دريا نشان ميدهدكه برگزاري مراسم محرم به پايان رسيدهاست و روح حضرت امام حسين (ع) با براق آن حضرت به سوي آسمان پرواز خواهد كرد تا آنجا به حضور امام علي(ع) برسد و از آنجا به سوي بهشت عروج كند. تابوت آرام آرام در آب فرو مي رود و هنگامي كه تاريكي شب فرا ميرسد، سوگواران بر ميگردند و زير زبان ورد گونه ميخوانند: علي بدايا! علي بدايا!( يعني يا حضرت علي (ع) به داد برس) و يا حسين! يا حسين!
گرچه چون طبق اعتقاد خود عمل می کنند؛ فی نفسه مأجور عندالله هستند. ولی از انعکاس آن بایستی جلوگیری شود. زیرا گاهاً و بلکه اغلب؛ اثر تخریبی و معکوس دارد! و در دید دشمنان اسلام؛ وهن مذهب و دین می باشد! لذا عدم رسانه ای شدن این قبیل مراسماتِ عزاداری و سوگواری اهل بیت عصمت و طهارت «ع»؛ لازم و ضروری به نظر می رسد! یاعلی
طبق آيه قرآن يهود و نصارا هم از شما راضي نميشن حتي تتبع ملتهم.
اثر اين مقوله رو بايد تو قرنها بررسي كرد شما نگران من و تو و بي بي سي نباش. هر جوري فكر مي كني درسته خودت همون كارو بكن.
از اینکه بنده رو مورد نصیحت و موعظه مشفقانه و برادرانه خود قرار دادید؛ از شما تشکّر می نمایم.
راستی اخوی شما هم که در خط سوّم کامنتت اجتهاد نمودید؟! اشکالی نداره؛ هرچه از دوست رسد نیکوست.
امّا برادرم من هم معتقد به این بوده و هستم که با دستگاه آقا و اربابمون حضرت اباعبدالله «ع» نباید بازی کرد. او خود صاحب است و بهتر می داند با نوکرش چگونه رفتار کند. به همین جهت بود که بنده در قسمتی از کامنتم که مورد نقد جنابعالی نیز واقع شد آورده ام: «گرچه چون طبق اعتقاد خود عمل می کنند؛ فی نفسه مأجور عندالله هستند.» منتها مخاطب سخنم با اصحاب رسانه و دستگاه های خبری بوده است؛ که از انعکاس آن خودداری نمایند نه اینکه از عزاداری آن عزیزان به رسم عادات و سیره شان؛ جلوگیری کنند!
بنده و جنابعالی نیز به خوبی می دانیم که دشمنان آقا امیرالمومنین «ع» و اولاد طاهرین مولا «ع» از انعکاس این قبیل مراسمات کمال سوء استفاده را نموده و از آن در تبلیغات ضدّشیعی خود؛ بهره برداری می نمایند! و متأسفانه وهن مذهب شیعه می شود.
داداش گلم؛ این را به یاد داشته باشیم که یک مومن عزادار شور حسینی اش باید توأم با شعور حسینی «ع» باشد. وگرنه صِرف عزاداری بدون روشنگری و تبیین فلسفه و قیام آقا امام حسین «ع» که چیزی بر معرفت ما به آن حضرت «ع» اضافه نمی کند! اصل حرکت آقا از مکّه به سوی کربلا و نیمه کاره رها نمودن اعمال حجّ «که جزو مُحرَّمات ظاهری می باشد» خود صِبغِه و رنگ و بوی سیاسی الهی دارد!
امّا جهت روشن شدن موضوع؛ شما را به سخنان حضرت آقا _روحی فداه_ در مورد قمه زنی؛ ارجاع می دهم. چون آوردن آن سخنان اندیشمندانه و حکیمانه رهبر معظّم و معزّز اسلام در این کامنت موجب مُطوَّل شدن کامنت می شود؛ لذا در کامنتی دیگر و مجزّا؛ بعد از این کامنت برایتان ارسال خواهم نمود.
برادرم جدّی استدعا دارم که در دعاها و عزاداری هایتان این موجود حقیر و گنهکار رو هم به یاد داشته باشید؛ که شدیداً محتاج هستم. عاقبت به خیر باشیم.
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
***یا حضرت زهرا «س»***
در مجالس عزاداری نشستن، روضه خواندن، گریه کردن، به سر و سینه زدن و مواکب عزا و دستههای عزاداری به راه انداختن، از اموری است که عواطف عمومی را نسبت به خاندان پیغمبر، پرجوش میکند و بسیار خوب است. در مقابل، برخی کارها هم هست که پرداختن به آنها، کسانی را از دین برمیگرداند.
بنده خیلی متأسفم که بگویم در این سه، چهار سال اخیر، برخی کارها در ارتباط با مراسم عزاداری ماه محرم دیده شده است که دستهایی به غلط، آن را در جامعه ما ترویج کردهاند. کارهایی را باب میکنند و رواج میدهند که هر کس ناظر آن باشد، برایش سؤال به وجود میآید. به عنوال مثال، در قدیم الایام بین طبقه عوام النّاس معمول بود که در روزهای عزاداری، به بدن خودشان قفل میزدند! البته پس از مدتی، بزرگان و علما آن را منع کردند و این رسم غلط بر افتاد. اما باز مجدّداً شروع به ترویج این رسم کردهاند و شنیدم که بعضی افراد، در گوشه و کنار این کشور، به بدن خودشان قفل میزنند! این چه کار غلطی است که بعضی افراد انجام میدهند!؟
شما بارها دیدهاید، کسانی که مصیبتی برایشان پیش میآید، بر سر و سینه خود میکوبند. این نشانه عزاداری معمولی است. اما شما تا به حال کجا دیدهاید که فردی به خاطر رویکرد مصیبت عزیزترین عزیزانش، با شمشیر بر مغز خود بکوبد و از سر خود خون جاری کند؟! کجای این کار، عزاداری است؟!
قمهزدن نیز همین طور است. قمهزدن هم از کارهای خلاف است. میدانم عدّهای خواهند گفت: «حق این بود که فلانی اسم قمه را نمیآورد.» خواهند گفت: «شما به قمهزدن چه کار داشتید؟ عدّهای میزنند؛ بگذارید بزنند!» نه؛ نمیشود در مقابل این کار غلط سکوت کرد. اگر به گونهای که طیّ چهار، پنج سال اخیر بعد از جنگ، قمهزدن را ترویج کردند و هنوز هم میکنند، در زمان حیات مبارک امام رضوان اللّه علیه ترویج میکردند، قطعاً ایشان در مقابل این قضیه میایستادند. کار غلطی است که عدّهای قمه به دست بگیرند و به سر خودشان بزنند و خون بریزند. این کار را میکنند که چه بشود؟! کجای این حرکت، عزاداری است؟! البته، دست بر سر زدن، به نوعی نشانه عزاداری است. شما بارها دیدهاید، کسانی که مصیبتی برایشان پیش میآید، بر سر و سینه خود میکوبند. این نشانه عزاداری معمولی است. اما شما تا به حال کجا دیدهاید که فردی به خاطر رویکرد مصیبت عزیزترین عزیزانش، با شمشیر بر مغز خود بکوبد و از سر خود خون جاری کند؟! کجای این کار، عزاداری است؟!
قمهزدن، سنّتی جعلی است. از اموری است که مربوط به دین نیست و بلاشک، خدا هم از انجام آن راضی نیست. علمای سلف دستشان بسته بود و نمیتوانستند بگویند «این کار، غلط و خلاف است.» امروز روز حاکمیت اسلام و روز جلوه اسلام است. نباید کاری کنیم که آحاد جامعه اسلامی برتر، یعنی جامعه محب ّ اهلبیت علیهم السلام که به نام مقدس ولیّ عصر ارواحنا فداه، به نام حسین بن علی علیهماالسّلام و به نام امیرالمؤمنین علیه الصّلاة والسّلام، مفتخرند، در نظر مسلمانان و غیرمسلمانان عالم، به عنوان یک گروه آدمهای خرافی بیمنطق معرفی شوند. من حقیقتاً هر چه فکر کردم، دیدم نمیتوانم این مطلب – قمهزدن – را که قطعاً یک خلاف و یک بدعت است، به اطّلاع مردم عزیزمان نرسانم. این کار را نکنند. بنده راضی نیستم. اگر کسی تظاهر به این معنا کند که بخواهد قمه بزند، من قلباً از او ناراضیام. این را من جدّاً عرض میکنم. یک وقت بود در گوشه و کنار، چند نفر دور هم جمع میشدند و دور از انظار عمومی مبادرت به قمهزنی میکردند و کارشان، تظاهر – به این معنا که امروز هست – نبود. کسی هم به خوب و بد عملشان کار نداشت؛ چرا که در دایره محدودی انجام میشد. اما یک وقت بناست که چند هزار نفر، ناگهان در خیابانی از خیابانهای تهران یا قم یا شهرهای آذربایجان و یا شهرهای خراسان ظاهر شوند و با قمه و شمشیر بر سر خودشان ضربه وارد کنند. این کار، قطعاً خلاف است. امام حسین علیه السّلام، به این معنا راضی نیست. من نمیدانم کدام سلیقههایی و از کجا این بدعتهای عجیب و خلاف را وارد جوامع اسلامی و جامعه انقلابی ما میکنند؟!
اخیرا یک بدعت عجیب و غریب و نامانوس دیگر هم در باب زیارت درست کرده اند! بدین ترتیب که وقتی میخواهند قبور مطهر ائمه علیهم السلام را زیارت کنند از در صحن که وارد میشوند روی زمین میخوابند و سینهخیز خود را به حرم میرسانند! شما میدانید که قبر مطهر پیغمبر صلواة الله علیه و قبور مطهر امام حسین، امام صادق، موسی بن جعفر، امام رضا و بقیه ائمه علیهم السلام را همه مردم ایضا علما و فقهای بزرگ در مدینه و عراق و ایران زیارت میکردند. آیا هرگز شنیدهاید که یک نفر از ائمه علیهم السلام و یا علما وقتی میخواستند زیارت کنند خود را از در صحن به طور سینهخیز به حرم برسانند! اگر این کار مستحسن و مستحب بود و مقبول و خوب مینمود بزرگان ما به انجامش مبادرت میکردند؛ اما نکردند.
حتی نقل شد که مرحوم آیت الله العظمی آقای بروجردی رضوان الله تعالی علیه آن عالم بزرگ و مجتهد قوی و عمیق و روشنفکر عتبه بوسی را با این که شاید مستحب باشد منع میکرد. احتمالا استحباب بوسیدن عتبه در روایت وارد شده است .
در کتب دعا که هست. به ذهنم این است که برای عتبه بوسی روایت هم وجود دارد. با این که این کار مستحب است ایشان میگفتند «انجامش ندهید تا مبادا دشمنان خیال کنند سجده میکنیم؛ و علیه شیعه، تشنیعی درست نکنند.»
اما امروز وقتی عدهای وارد صحن مطهر علی بن موسی الرضا علیهالصلاة والسلام میشوند خود را به زمین میاندازند و دویست متر راه را به طور سینهخیز میپیماند تا خود را به حرم برسانند! آیا این کار درستی است؟ نه؛ این کار غلط است. اصلا اهانت به دین و زیارت است. چه کسی چنین بدعتهایی را بین مردم رواج میدهد؟ نکند این هم کار دشمن باشد! اینها را به مردم بگویید و ذهنها را روشن کنید.
دین، منطقی است. اسلام، منطقی است و منطقیترین بخش اسلام تفسیری است که شیعه از اسلام دارد؛ تفسیری قوی. متکلمین شیعه هر یک در زمان خود مثل خورشید تابناکی میدرخشیدند و کسی نمیتوانست به آنها بگوید «شما منطقتان ضعیف است.»
(نماز نخوانند، اما قمه بزنند!)
کسی که با مسائل کشور شوروی سابق و این بخشی که شیعه نشین است – جمهوری آذربایجان – آشنا بود، میگفت: آن وقتی که کمونیستها بر منطقه آذربایجان شوروی سابق مسلط شدند، همه آثار اسلامی را از آن جا محو کردند؛ مثلاً مساجد را به انبار تبدیل کردند؛ سالنهای دینی و حسینیهها را به چیزهای دیگری تبدیل کردند و هیچ نشانهایی از اسلام و دین و تشیع باقی نگذاشتند؛ فقط یک چیز را اجازه دادند و آن «قمهزدن» بود! دستورالعمل رؤسای کمونیستی به زیردستان خودشان این بود که مسلمانان حق ندارند نماز بخوانند؛ نماز جماعت برگزار کنند؛ قرآن بخوانند؛ عزاداری کنند؛ هیچ کار دینی نباید بکنند؛ اما اجازه دارند که قمه بزنند! چرا؟ چون خود قمهزدن، برای آنها یک وسیله تبلیغ بر ضد دین و بر ضد تشیع بود! بنابراین، گاهی دشمن از بعضی چیزها اینگونه علیه دین استفاده میکند. هر جا خرافات به میان بیاید، دینِ خالص بدنام خواهد شد.
بلبل به غزل خواني و قمري به ترانه
خداوند ان شاءا... صاحب اصلي مملكت را برساند تا حقايق ناب اسلام و معنويت حقيقي و محبت اهل بيت را بر ما تفهيم فرمايند .
اللهم عجل لوليك الفرج