CNN:خواهشاً هواپیمای ما را پس‌بدهید؟

شاید اگر یکی از مقامات ایرانی از واژه "ترس" برای وضعیت دولت امريكایی در واکنش به کنترل الکترونیک پهباد فوق پیشرفته توسط نيروهاي مسلح كشورمان سخن می‌گفت، اندکی اغراق آمیز به نظر می‌رسید اما اکنون این تلویزیون دولتی امريكا VOA است که صراحتاً از "ترس مقامات سیا از توانایی فنی ایران برای بازیابی اطلاعات سری این هواپیما" سخن می‌گوید؛ ترسی که آن‎چنان پررنگ و برجسته است که حتی مجری شبکه CNN را هم به حالتی التماس‎گونه در برابر یک مسئول ایرانی وا می‌دارد.

از انكار و تمسخر تا تأييد و اعلام ترس

به گزارش رجانیوز، از هفته گذشته که خبر به زمين نشاندن سالم یک فروند هواپیمایی فوق پيشرفته جاسوسی RQ۱۷۰ مشهور به "جانور قندهار" در ایران از سوي رسانه‌ها منتشر شد، تا به امروز، واکنش‌های متفاوتی به طور رسمی و غیررسمی از سوی طرف امريكایی اظهار شده است. از انکار و تمسخر تا تایید و اعلام ترس. با این حال، روز گذشته یک افسر سابق سازمان اطلاعات مرکزی امريكا (سی آی ‌ای) در مصاحبه با سایت بی‌بی‌سی فارسی تیر خلاص را به این سردرگمي رسانه‌ای زد و صراحتا از "ضربه امنیتی عظیم" ايران به ساختار نظامی، امنیتی و اطلاعاتی امريكا خبر داد.

افسر سابق سيا: ضربه امنيتي عظيم ايران به امريكا

"رابرت بر" تاکید کرد كه "اگر به این هواپیمای جاسوسی، رخنه سایبری شده باشد که شواهد قویاً به آن اشاره دارند، ما با مشکل بزرگی مواجه هستیم و این یک ضربه امنیتی عظیم است؛ چون این هواپیماهای تجسسی از پرتو نگاری حرارتی، انواع دوربین‏های پیشرفته که در عملیات "ابیت آباد" علیه مخفیگاه اسامه بن لادن استفاده شد، بهره مي‌برد. این دوربین‌ها بسیار دقیق هستند و تصاویر سه بعدی تولید می‌کنند. این هواپیما‌ها می‌توانند در ارتفاع ۵۰ هزار پایی پرواز کنند که آن‌ها را از تیر رس آتش‎بارهای ضد هوایی خارج نگاه می‌دارد. من تصور می‌کنم ایرانی‌ها بتوانند از آن بهره برداری کنند. اگر آن‌ها توانسته‌اند این پرنده را بنشانند، قاعدتا می‌توانند از آن بهره برداری هم بکنند. این شکار به آن‌ها اجازه می‌دهد آنچه را ببینند كه ما از آسمان رصد می‌کنیم.

اظهارات افسر سابق سيا يك معناي واضح دارد: ایران صاحب مدرن‌ترین شیوه‌های جاسوسی سيا به روش مهندسي معكوس می‌شود و اين يعني زنگ خطر براي امنيت ملي امريكا. آن‌هم در شرايطي كه حتي پنتاگون و ارتش امريكا نيز از تكنولوژي ساخت اين هواپيما اطلاع زيادي ندارند و RQ ۱۷۰ به‌طور اختصاصي در اختيار سيا بوده و اين سازمان از مأموريت‌هاي آن اطلاع داشته است.

اشتياق روسيه و چين به آشنايي با سيستم هواپيماي RQ ۱۷۰

از سوی دیگر فارغ از جنبه جنگ روانی این ماجرا، آنچه موجب شده تا کاخ سفید به گفته شبکه تلویزیونی صدای امريكا این‎چنین دستپاچه با ماجرا برخورد كند، واهمه از قدرت و دانش فنی دانشمندان جوان ایرانی در بازیابی اطلاعات محرمانه و فوق سری این پهباد است؛ اطلاعاتی که در صورت بازیابی، مشتریان پروپاقرصی همچون روسیه و چین به عنوان رقیبان سرسخت اطلاعاتی و امنیتی امريكا خواهد داشت. به‌طوري كه روزنامه يو اس‌اي تودي نوشت: RQ-۱۷۰ دارای همان سیستم راداری است که در جت های جنگنده پیشرفته امریکا،‌ F-۲۲ و F-۳۵، استفاده می شود. چینی ها در دستیابی به چنین قابلیتی یک نسل عقب اند و بسیار مشتاق دستیابی به آن هستند.

موقعیت استقرار پایگاه‌های نظامی ناتو در افغانستان، جزئیات درون پایگاه‌ها، اطلاعات دقیق از کمیت و کیفیت نیروی انسانی ارتش ناتو در افغانستان و برنامه زمان‌بندی عملیات‌های محرمانه امريكا در این کشور تنها بخشی از اطلاعات ارزشمند حافظه اطلاعاتی این پهباد است که با توجه به جنگ اطلاعاتی روسیه و امريكا که سال گذشته با شناسایی و اخراج حدود ۱۰ جاسوس روس در خاک امريكا به اوج خود رسید، بسیار تعیین کننده خواهد بود.

حس‌گرهاي RQ ۱۷۰ مهم‌تر از رادارهاي آن

از سوي ديگر، در حالی که منابع غربی در روزهای اخیر مهم ترین قابلیت فنی هواپیمای جاسوسی تصاحب شده از سوی ایران را رادارهای نصب شده روی آن و همچنین فناوری رادارگریز آن ذکر کرده اند، روزنامه امریکایی یو اس ای تودی در تحلیلی نوشت حس گرهای نصب شده این هواپیما از رادار آن با اهمیت تر است. این هواپیما همچنین ممکن است حاوی یک حس گر پیشرفته برای نظارت بر مراکز هسته ای باشد.

چرا ارزش جاسوسي هواپيماي جاسوسي بيشتر از ماهواره‌ها است؟

همچنين "دنیس گورملی" کارشناس موشکی و هواپیماهای بدون سرنشین در دانشگاه پیتسبورگ به روزنامه نيويورك تايمز، گفت: «زیر نظر گرفتن ایران کار تازه ای نیست: ماهواره های امریکا سال هاست بر روی تاسیسات هسته ای، پایگاه های موشکی و دفاعی ایران تنظیم شده اند. اما هواپیمای RQ-۱۷۰ که می تواند در ارتفاع ۵۰ هزار پایی پرواز کند، در راستای این تلاش ها از اهمیت خاصی برخوردار است. زیرا در حالی که یک ماهواره در حال چرخش می تواند فقط چند دقیقه مکانی را تحت نظر بگیرد، یک هواپیمای بدون سرنشین می تواند به آهستگی حرکت و ساعت ها تصویر تهیه کند و در نتیجه می تواند سرنخ های مهمی به کاری که در حال انجام است، تجهیزات استفاده شده و میزان نیروی کار تهیه کند».

امكان جاسوسي هسته‌اي براي RQ ۱۷۰

نیویورک تایمز همچنین در بخش دیگری از این مقاله نوشته است: «کارشناسان می گویند این هواپیماهای بدون سرنشین علاوه بر تصاویر ویدئویی،‌ تجهیزات و سنسورهای رهگیری خاصی دارد که قادر است حتی میزان اندکی از ایزوتوپ های رادیواکتیو و دیگر مواد شیمیایی را تشخیص داده و تحقیقات هسته ای را برملا کند».

علاوه براین، یک منبع دیگر هم تایید کرده این هواپیما برای دولت امریکا از ماهواره های جاسوسی مهم تر است. "جان پایک" مدیر اجرایی سازمان امنیت جهانی روز جمعه ۱۸ آذر به تام واندن بروک نویسنده روزنامه نیویورک تایمز گفته است: «هواپیماهای بدون سرنشین قادر به اجرای عملیات شناسایی ۲۴ ساعته اند که از عهده ماهواره ها بر نمی‌آید».

شش ويژگي RQ ۱۷۰ كه آن را حساس‌ترين پرنده سيا كرده است

در اين زمينه سايت ايران هسته‌اي نيز نوشت كه بر مبنای مجموعه گزارش‎های موجود، می توان مشخصات این هواپیما و دلایل حساسیت آن را به شکل زیر توضیح داد.

۱- نخستین ویژگی این هواپیمای بدون سرنشین که باعث شده در نوع خود منحصر به‌فرد باشد، توانایی تقریبا مهارناپذیر رادارگریزی آن است. اطلاعات موجود نشان می دهد این هواپیما توسط رادارهای معمولی برد بلند (حتی انواع بسیار پیشرفته آن) به هیچ وجه قابل رهگیری نیست و رادارهای برد کوتاه VHF نیز تنها در صورتی قادر به مشاهده آن –آن هم به سختی- هستند که هواپیما کمتر از ۴۰ کیلومتر با آنها فاصله داشته باشد؛ اتفاقی که وقوع آن تقریبا محال است. ویژگی رادار گریزی این هواپیما ناشی از پوشش بسیار مخصوصی است که تمام سطح آن را پوشانده و بسیاری از کشورهای جهان از جمله روسیه و چین سال های طولانی است که به دنبال دست یابی به فرمول و مشخصات ساختمانی آن هستند. روزنامه نیویورک تایمز در تحلیل به قلم ویلیام براد و دیوید سانجر که روز دوشنبه ۱۴ آذر ۱۳۹۰ منتشر شده، درباره توانایی رادار گریزی هواپیمای RQ۱۷۰ نوشته است: «به گفته مقامات امریکایی، یک نمونه رادار گریز این هواپیمای بدون سرنشین اوایل امسال ساعت ها در ‏موارد مکرر بر فراز مخفیگاه اسامه بن لادن در ابت آباد پاکستان پرواز کرد بدون آنکه بوسیله ‏سامانه های دفاع هوایی پاکستان مورد شناسایی قرار گیرد». این روزنامه ادامه داده است: «ماه ها گزارش هایی، همگی تایید نشده، ‏منتشر شده است که از همان هواپیما مرتبا بر فراز ایران و احتمالا با هدف شناسایی مراکز هسته ای یا ‏موشکی مخفی استفاده می شده است». همچنین لولیتا سی بالدور، در گزارشی برای آسوشیتدپرس از واشینگتن در روز سه شنبه ۱۵ آذر ۱۳۹۰ نیز او قول لورن تامپسون، تحلیلگر دفاعی موسسه لکسینگتون در ویرجینیا در این باره می نویسد: «این هواپیماها طوری طراحی شده اند که بتوانند به مکان هایی بروند که دیگر ‏هواپیمای باسرنشین یا بدون سرنشین نمی توانند به آنجا بروند. این هواپیما به ویژه طوری طراحی شده ‏است که ردیابی و هدف قرار دادن آن توسط دشمنان بسیار دشوار باشد». یک کارشناس فنی به «ایران هسته ای» گفت: عامل اصلی رادارگریزی این هواپیما رنگ مخصوص بدنه آن است.

۲- دومین ویژگ این هواپیما که انتقال آن به ایران نگرانی بسیار جدی امریکایی ها را برانگیخته آن است که این فناوری RQ۱۷۰ شباهتی جدی به فناوری بمب افکن های B-۲ و همچنین جنگنده بمب افکن F-۳۵ دارد که جزو پیشرفته ترین و در عین حال محرمانه ترین فناوری های نظامی امریکا محسوب می شود.

۳- سومین ویژگی هواپیمای بدون سرنشین امریکایی که در اختیار ایران است، مربوط به موتورهای بسیار پیشرفته آن است که عملا به آن امکان می دهد به جای چند ساعت، چند روز در در هوا باقی بماند. جان پایک از اندیشکده گلوبال سکیوریتی در این باره به لولیتا سی بالدور گزارشگر آسوشیتدپرس از واشینگتن رد روز ۱۵ آذر ۱۳۹۰ گفته است: «کلید موفقیت آمریکا در مورد هواپیماهای رادارگریز، موتورهای کم مصرف آنها است که به آنها ‏امکان می دهد به جای چندین ساعت، روزها در هوا بمانند».‏

۴- ویژگی چهارم هواپیمای RQ۱۷۰ مربوط به توانایی های جنگ الکترونیک آن به‌ویژه در دو حوزه خاص است. نخست اینکه این هواپیما می تواند مجموعه ارتباط رادیویی با سیم و بی سیم در اطراف منطقه پروازی خود را تا شعاعی بزرگ شنود کند و دوم اینکه قادر است در منطقه پروازی خود در صورت لزوم اختلالات الکترونیکی وسیع ایجاد كند.

۵- ویژگی پنجم هواپیمای بدون سرنشین RQ۱۷۰ استقرار رادارهای فوق پیشرفته "سار" بر روی آن است که هیچ نمونه مشابهی در جهان ندارد. منابع غربی نام این رادار را AESA ذکر کرده اند.

۶- ششمین ویژگی این هواپیما مربوط به دوربین ها، لنزها و سنسورهای نصب شده بر روی آن است که به آن یک توانایی منحصر به‌فرد تصویربرداری جاسوسی می دهد. این دوربین ها دارای توان تصویر برداری با وضوح بسیار بالا در هر شرایط جوی و همچنین دارای قدرت تفکیک منحصر به‌فرد هستند.

همین اهمیت بالای اطلاعات این پهباد است که سبب شده تا رسانه‌های امريكایی حتی از التماس و ابراز خواهش از مسئولان ایران برای برگرداندن این هواپیما به کشور خود نیز دریغ نکنند. در اين زمينه، مجري شبکه بین‌المللی و مطرح سی‌ان‌ان در گفت‎وگو با محمد خزاعی نماینده دائم ایران در سازمان ملل متحد اصطلاحا به تپق زدن‌های مکرر می‌افتد، از او می‌خواهد که هواپیمای جاسوسی را به امريكا پس بدهد!، كه خزاعي تأكيد كرد كه این تصمیمی است که مقامات ایرانی باید بگیرند و وي در موقعيتي نيست كه در اين زمينه اظهار نظر كند