۰۲ اسفند ۱۳۹۰ - ۱۵:۰۴

وزارت خارجه ایران به چه کاری مشغول است؟

کد خبر : ۵۴۸۶۳
این روزها، اقدامات خصمانه غرب علیه ایران روز به روز ابعاد جدیدی می یابد؛ فشار آمریکا و اتحادیه اروپا برای همراهی با تحریم ها و کاش روابط با ایران، بر شرکای آسیایی ایران بیشتر می شود؛ برخی از کشورهای فرصت طلب سعی دارند از آب گل آلود مواجهه غرب با جمهوری اسلامی ماهی منافع خود را صید کنند... حال سوال اینجاست که وزارت خارجه ما در این شرایط حساس به چه کاری مشغول است؟

به گزارش صراط به نقل از تابناک ،فاز جدید تلاش های غرب برای اعمال فشار بر ایران که با وقوع انفجارها در هند و تایلند آغاز شد، اکنون به مرحله حساسی رسیده است. در این میان، هرچند تلاش مقامات غربی و صهیونیستی برای استفاده از این موقعیت برای بر هم زدن روابط هند با ایران به نتیجه دلخواه نرسید، اما گویا تایلند نفع خود را در همراهی با غرب و دامن زدن به جنگ روانی علیه جمهوری اسلامی ایران یافته است.

بلافاصله پس از وقوع انفجارها در بانکوک، اخباری در مورد دست داشتن «اتباع ایرانی» در این انفجارها منتشر شد. اما ماجرا از این هم فراتر رفت: ابتدا اعلام شد که انفجارها مقامات رژیم صهیونیستی را هدف گرفته بودند؛ سپس پلیس تایلند با اعلام اینکه متهمان گذرنامه ایرانی داشته اند، از دخالت رسمی جمهوری اسلامی ایران در این واقعه سخن گفتند؛ نهایتاً دولت تایلند اعلام کرد در روند فعلی صدور گذرنامه برای اتباع ایرانی بازنگری خواهد کرد، سفر ایرانیان به این کشور را محدود می کند و حتی برای سفر مقامات ایران نیز محدودیت ایجاد خواهد کرد و...
در این میان، جای خالی یک موضع گیری جدی از سوی وزارت امور خارجه به شدت به چشم می خورد. اصولاً شاید اگر از همان ابتدا موضع جمهوری اسلامی ایران در قالب بیانیه ای رسمی از سوی وزارت خارجه، و نه اظهارات و بیانیه های پراکنده اعلام شده بود، کار به اینجا نمی رسید. بدون شک مردم از دستگاه سیاست خارجی کشور انتظار دارند اقدام جدی تری انجام دهد؛ اقدامی که حتی می تواند فراخواندن سفیر تایلند و اعلام اعتراض رسمی باشد.

به این ترتیب، این سوال پیش می آید که چرا وزارت امور خارجه که در مواردی، حتی در مورد کشورهای دوست و همسایه مواضع و اقدامات جدی اتخاذ کرده، حال که مستقیماً پای منافع ملی کشور در میان است سکوت کرده و اعتراضی نمی کند؟ در وهله اول، به نظر می رسد انگشت اتهام بیش از هر چیز به سوی ساختار ناهماهنگ این وزارتخانه باشد.

در حقیقت، ناهماهنگی در دستگاه سیاست خارجی ایران امر جدیدی نیست. موارد متعددی وجود دارد که تداخل و یا نامشخص بودن وظایف، موجب ابهام و وقفه در امور شده است. این امر نه فقط در موضوعات حاد و حساس، مانند موضوع انفجارهای اخیر، بلکه در موارد عادی تر نیز وجود دارد.

به عنوان مثال، همایش بررسی روابط ایران و سازمان همکاری های اقتصادی (اکو) در حالی در روزهای اول و دوم اسفند در دفتر مطالعات وزرات امور خارجه برگزار می شود که تا حدود یک هفته پیش، بخش آسیای مرکزی و قفقاز این دفتر حتی از برگزاری چنین همایشی خبر هم نداشت!
به نظر می رسد در موضوع کلانی مانند تایلند نیز در درجه اول مشخص نبودن این امر که چه کسی باید قدم اول را برداشته و اعلام موضع کند، از عواملی است که تاکنون مانع از هرگونه اقدامی شده است. آیا این بیانیه باید از سوی شخص وزیر صادر شود؟ بخش مربوطه در وزارت خارجه باید در مورد آن اقدام کند؟ سفارت ایران در تایلند باید این وظیفه را انجام دهد؟ یا...

علاوه بر این، به دلیل همین عدم تفکیک دقیق حد و مرز وظایف، اقدامات وزارت خارجه اغلب حالتی تک جهتی پیدا کرده است. به این معنا که وقتی یک موضوع حاد توجه دستگاه سیاست خارجی را به خود معطوف می کنند، بقیه موضوعاتی که هرچند دارای اهمیت، اما در درجات بعدی هستند مورد غفلت واقع می شوند. گویا در ماجرای مورد بحث نیز توجه بیشتر به موضوع از سرگیری مذاکرات با گروه ۵+۱، موضع گیری در مورد تایلند را از دستور کار خارج کرده است.

کوتاه سخن آنکه برای به حداکثر رساندن منافع ملی کشور، پیش از هرچیز وزارت خارجه باید با نگاهی انتقادی ساختار و وظایف خود را مورد بررسی قرار دهد. ]چند روز پیش وزیر خارجه ایران در جمع ۵۰۰۰ از مشاوران جوان دولت به آنان گفت که وزارت خارجه قصد دارد ۱۲۰۰ نفر از جوانان انقلابی را به استخدام وزارت خارجه در آورد. سخنی که در آن جمع رنگ و بوی تبلیغاتی به خود گرفت .آیا وظیفه وزیر خارجه انجام اقدام تبلیغاتی برای دولت است یا سامان دادن به سیاست خارجی کشور ؟