به گزارش پایگاه خبری صراط به نقل از فارس، طبق اعلام سازمان و بودجه در سال ۱۴۰۱، به قیمت‌های ثابت رقمی معادل ۳۰۰۰ هزار میلیارد تومان اعتبار برای تکمیل همه طرح‌های عمرانی کشور مورد نیاز است و باتوجه به اینکه بخش قابل توجهی از این طرح‌ها دارای بازدهی بلندمدت هستند، تامین مالی عمده این طرح‌ها باید توسط دولت انجام شود.
یکی از منابع دولت‌ها برای اجرا و تکمیل طرح‌های عمرانی منابع بودجه عمومی است. در همین راستا، در ماده ۱۲ برنامه هفتم توسعه مقرر شده است تا پایان اجرای برنامه سهم بودجه عمرانی از کل بودجه عمومی باید ۲۵ درصد باشد؛ بنابراین دولت و مجلس باید قانون بودجه را به گونه‌ای تنظیم کنند که حداکثر تا پایان برنامه هفتم توسعه که سال ۱۴۰۷ است، ۲۵ درصد از درآمدهای کشور صرف اجرا و تکمیل طرح‌های عمرانی شود.
*کاهش قابل توجه سهم اعتبارات عمرانی از بودجه عمومی در دهه ۹۰
برای ملموس‌تر شدن اهمیت این هدف گذاری، بودجه عمومی سال‌های اخیر را باید مورد توجه قرار دهیم.
جدول بالا آمار خزانه داری کل کشور از عملکرد بودجه عمومی از سال ۱۳۸۲ تاکنون است. درواقع این جدول صرفا به پرداخت‌های قطعی توجه داشته است. طبق این آمار‌ها بالاترین سهم اعتبارات عمرانی از کل بودجه عمومی مربوط به سال ۱۳۸۷ می‌شود. در این سال ۲۶.۲ درصد از کل منابع بودجه عمومی صرف تکمیل طرح‌های عمرانی شده است. سال ۸۵ هم سهم اعتبارات عمرانی از بودجه عمومی به ۲۵.۳ درصد می‌رسد.
در طول دهه ۸۰ سهم اعتبارات عمرانی از کل بودجه عمومی بیش از ۲۰ درصد است، اما از سال ۱۳۹۱ به بعد سهم اعتبارات عمرانی از کل بودجه عمومی افت قابل توجهی می‌کند به طوری که در سال ۱۳۹۱ این سهم به ۱۴.۳ درصد می‌رسد. در سال ۱۳۹۲ هم این سهم در حد ۱۴.۹ درصد بوده است. باوجود افزایش سهم به ۱۶.۸ درصد در سال ۹۳، در سال‌های ۹۴ تا ۹۶ سهم بودجه عمرانی در دامنه ۱۲ درصد قرار می‌گیرد. کمترین سهم اعتبارات عمرانی از بودجه عمومی هم در سال ۱۳۹۸ رخ داده است. در این سهم سهم مصارف عمرانی از کل بودجه عمومی به ۱۱.۶ درصد می‌رسد.
* جهش قابل توجه سهم اعتبارات عمرانی از بودجه عمومی در سال ۱۴۰۱
سال‌های ۹۹، ۱۴۰۰ و ۱۴۰۱ مجددا روند صعودی می‌شود به طوری که در سال ۱۴۰۰ سهم اعتبارات عمرانی به ۱۲.۷ درصد و در سال ۱۴۰۱ به ۱۷.۴ درصد افزایش می‌یابد. سهم ۱۷.۴ درصدی بودجه عمرانی از کل بودجه عمومی سالی بی نظیر در ۱۱ سال اخیر بوده است. همچنین از سال ۱۳۸۳ تا سال ۱۴۰۰ هیچگاه اعتبارات عمرانی در یک سال نسبت به سال قبل از آن رشد ۹۴.۲ درصدی نداشته است و این جهش قابل توجه صرفا در سال ۱۴۰۱ به ثبت رسیده است. ضمن اینکه در سال ۱۴۰۱ برخلاف همه سال‌های قبل، ۱۰۵ درصد اعتبارات مصوب قانون بودجه ۱۴۰۱ محقق شده است.
اما اگر به جای رقم ۱۷.۴ درصدی، سهم اعتبارات عمرانی از بودجه عمومی ۲۵ درصد بود، به جای اعداد درج شده در این جدول، هر سال عدد ۲۵ درصد در ستون سهم اعتبارات عمرانی ثبت می‌شد، وضعیت تکمیل طرح‌های عمرانی کشور به گونه دیگر بود. اگر در سال ۱۴۰۱ به جای ۱۷.۴ درصد از کل منابع، ۲۵ درصدِ آن به حوزه عمران اختصاص می‌یافت، دولت در این سال به جای ۲۷۳ هزار و ۸۱۶ میلیارد تومان، باید حدود ۳۹۳ هزار میلیارد تومان از منابع خود را در بخش عمرانی هزینه می‌کرد و این به معنای ۱۲۰ هزار میلیارد تومان کار عمرانی بیشتر است.
* آثار قابل توجه سهم ۲۵ درصدی اعتبارات عمرانی از بودجه عمومی در افزایش سرعت اجرای پروژه‌ها
اگر سهم اعتبارات عمرانی از کل بودجه عمومی در سال‌های ۹۱ تا ۱۴۰۱ معادل ۲۵ درصد، به طور متوسط هر سال اعتبارات عمرانی ۸۳.۴ درصد بیشتر از عملکرد این سال‌ها می‌بود. به عبارت دیگر اگر هدف گذاری سهم ۲۵ درصدی بودجه عمرانی در قوانین برنامه پنجم و ششم توسعه هم وجود داشت و در عمل به درستی رعایت می‌شد، در سال‌های ۱۳۹۱ تا ۱۴۰۱ بیش از ۹ برابر بیشتر از عملکرد ۱۱ سال گذشته امکان اجرا و تکمیل پروژه‌های عمرانی در کشور وجود داشت.
به عنوان مثال اگر در ۱۱ سال گذشته به طور متوسط سالانه ۱۵۰ تا ۲۰۰ خطوط ریلی ساخته شده است. اگر به نسبت مساوی میزان تخصیص اعتبارات به این بخش براساس سهم ۲۵ درصدی اعتبارات عمرانی، به پروژه‌های ریلی اختصاص می‌یافت، در یک دوره ۱۱ ساله، تقریبا همه پروژه‌های ریلی باقی مانده در کل کشور تکمیل می‌شد و خطوط ریلی ایران به همه استان‌های کشور متصل و امکان استفاده از آنها در قالب مسیر حمل و نقل بین المللی وجود داشت، اما با تکمیل ۴ پروژه ریلی در طول سال جاری که یک مورد آن خط آهن بستان آباد- خاوران بود، امسال ۴۰۰ کیلومتر به خطوط ریلی کشور افزوده می‌شود و درواقع از ابتدای سال ۱۴۰۳ که اولین سال برنامه هفتم توسعه است، ۹ هزار کیلومتر پروژه برای احداث همچنان پیش روی دولت و وزارت راه و شهرسازی است.
* پیش بینی جهش اعتبارات عمرانی در طول برنامه هفتم توسعه
اگر در قانون بودجه سال ۱۴۰۲، سهم اعتبارات عمرانی از کل بودجه عمومی ۲۵ درصد بود، حجم اعتبارات این بخش به رقم ۵۰۰ هزار میلیارد تومان می‌رسید، اما اعتبارات مصوب عمرانی در قانون بودجه امسال معادل ۳۲۶ هزار میلیارد تومان است.
به گزارش فارس، هدف گذاری تعیین شده در برنامه هفتم توسعه برای افزایش سهم اعتبارات عمرانی به ۲۵ درصد از کل بودجه عمومی تا پایان سال برنامه که سال ۱۴۰۷ است، هدف گذاری مهمی است که برای تحقق آن اقدامات ویژه در حوزه تامین منابع مالی، مدیریت هزینه‌های جاری، افزایش قابل توجه درآمدهای مالیاتی و اختصاص سهم دولت از درآمدهای نفتی به پروژه‌های عمرانی است. در برنامه هفتم توسعه هم احکام خوبی برای تقویت درآمدهای مالیاتی دولت پیشنهاد شده است که در صورت تحقق و اجرای آن، افزایش قابل توجه تکمیل طرح‌های عمرانی را طول اجرای برنامه پیش یبنی کرد.
گام بلند برنامه هفتم برای جهش اعتبارات عمرانی و تکمیل پروژه‌های نیمه‌تمام
در لایحه برنامه هفتم توسعه برای تامین مالی طرح‌های عمرانی و تسریع در تکمیل آنها پیشنهاد شده است دولت و مجلس باید قانون بودجه را به گونه‌ای تنظیم کنند که حداکثر تا پایان برنامه هفتم توسعه که سال 1407 است، 25 درصد از درآمدهای کشور صرف اجرا و تکمیل پروژه‌های عمرانی شود.