بعد از گذشت چند دهه، اوایل انقلاب، صنعت پیشرفت کرده بود. آداب و رسوم تغییر کرده بود. مردم بااتوبوس به مشهد می آمدند. اگر از جنوب مشهد می آمدند به تپه سلام که می رسیدند همه می ایستاند و سلام می کردند. فلسفه تپه سلام هم همین سلام دادن به آقابود. وقتی به مشهد می رسند، زائر می شدند.
اما امروز بعد از گذشت سه دهه به کسی زائر می گویند که از درب ورودی حرم داخل شود. افرادی که وارد مشهد می شوند حتما زائر نیستند؛ برخی مسافر اند. این تمایز مسافر، گردشگر و زائر موجب می شود اهمیتی که برای زائران ذکر شده است همشهریان و مدیران شهر فراموش کنند.
روایات زیادی در رابطه با فضایل و اهمیت زیارت آقا علی ابن موسی الرضا(علیه السلام) ذکر کرده اند(+). از این رو چه مردم و چه مدیران مشهد وظیفه دوچندانی برای حل مشکلات رفاهی زائران باید داشته باشند.
برخی معضلات و مشکلات نباید وجود داشته باشند چه در اطراف حرم چه در اطراف شهر. از طرفی برای رفع مشکلات زائران باید به اطراف حرم مطهر بیشتر توجه داشت تا به حاشیه. منظورم این نیست که نباید تنها مغازه دار کنار حرم مجسمه و تابلوی موردداری بفروشد یا تنها تاکسی دار اطراف حرم نباید برخورد زننده ای با مسافران داشته باشد و یا تنها خانم های اطراف حرم نباید بدون حجاب شرعی طردد داشته باشند بلکه این ها یک قاعده کلی اند که باید در کل مشهد اصلاح شود. صحبت من این است که باید در اطراف حرم قوانینی تصویب شود که این مشکلات از اطراف حرم حل شود تا حل مشکلات به حاشیه شهر سرایت کند. (+++++++++++++++++).
اینجا مشهد الرضا(علیه السلام) پایتخت معنوی دلهای عاشق
باید مشهد به هشت حلقه با مرکزیت حرم امام رضا(ع) تقسیم شود. برای هر حلقه به ترتیب اولویت برنامه ریزی و اجرا شود. بیشترین تمرکز باید بر روی حلقه اول و در مراحل بعدی به مرحله دوم تا هشتم گذاشته شود. به عنوان مثال در حلقه اول که اکثرا زائران در حال تردد هستند قوانینی وضع شود تا تفاوت حلقه اول (اطراف حرم) با هشتم احساس شود. به عنوان مثال از لحاظ فضاسازی تمام تابلوهای تبلیغاتی در حلقه اول حذف و تنها تابلویی با توجه به حال زائر نصب شود، از لحاظ اصناف مختلف، برای هر صنف سلسله جلسات مفهومی در رابطه با جایگاه زائر، رفتار زائر، تاکسی دار موفق، مغازه دار موفق و … تشکیل شود، نظارت بر بازار به طور ویژه باشد و… .
اجرای این طرح فقط هزینه چند طبقه از برج های اطراف حرمی که به دست آستان قدس رضوی و شهرداری مشهد ساخته می شوند را می طلبد که در صورت اجرا می توانیم تحول عزیمی در مشهد مشاهده خواهد شد.
برخی از مدیران ادعا می کنند که این طرح شاید اجرایی نباشد اما نمونه های موفقی در ذهن دارم. یکی از دوستان تعریف می کرد. چند سال پیش به دلیل برخی اتفاقات و دعواهایی که در یکی از پاساژ جزیره کیش اتفاق می افتاد، فرمانده نیروی انتظامی کیش مدیر این پاساژ را فرا خواند و به او اعلام کرد که هر اتفاقی در این پاساژ گزارش شود چه از ضرب و شتم چه از اخلاق بازاریان،مسئولش مدیر پاساژ است. بعد از تشکیل جلسه مدیر با مغازه دار ها، قوانینی در این پاساژ وضع شد که یکی از بندهای های این جلسه معامله نکردن با بی حجاب ها بود. از این رو بعد از چند وقت علاوه بر افزایش خرید و فروش در این پاساژ هیچ بی حجابی تردد نمی کرد.
امید است با فعالیت های زیربنایی و فرهنگی آستان قدس و شهرداری مشهد تمایزی بین پایتخت معنوی ایران با دیگر شهرهای کشور ایجاد کنند.