رهبر انقلاب الگویی برای مسئولان

به گزارش صراط، "يكي از خطاهائي كه در اواسط دهه هفتاد انجام شد، ادامه سياست كنترل جمعيت بود كه اين اشتباه بايد جبران شود زيرا نسل جوان عامل اصلي پيش روندگي كشور است. البته اجراي سياست كنترل جمعيت در اوائل دهه هفتاد كار صحيحي بود اما ادامه آن از اواسط دهه هفتاد اشتباه بود و مسئولين كشور و از جمله رهبري در اين اشتباه سهيم هستند و بايد از خداوند طلب عفو كنند." 

اين، فرازي از بيانات رهبر انقلاب در جمع مردم استان خراسان شمالي در روز چهارشنبه گذشته (19/7/91) است كه بلافاصله پس از ورود به بجنورد در ورزشگاه تختي اين شهر ايراد شد. اين سخن از دو نظر داراي اهميت است و بايد مورد توجه ويژه قرار گيرد؛ اول آنكه مجموعه نظام جمهوري اسلامي هر چند دير اما به هر حال به اين نتيجه رسيده كه در مورد سياست كنترل جمعيت بايد تجديدنظر كند و دوم آنكه بالاترين مقام نظام با صراحت اعلام كرده است يكي از سياست‌هاي اساسي كه مورد تأييد كليه مسئولين قرار گرفته بود اشتباه بوده و بايد جبران شود. 

در مورد نكته اول در اين مقاله سخن چنداني نداريم، زيرا اكنون مسئولان جمهوري اسلامي درحال تجديدنظر در سياست كنترل جمعيت هستند و حتي تلاش براي تشويق مردم به ازدياد نسل، به سياست رسمي نظام تبديل شده است. البته در حاشيه همين مقوله لازم است به دو نكته اشاره كنيم؛ يكي اينكه سياست كنترل جمعيت به شكلي كه در اوائل دهه هفتاد به اجرا درآمد از همان آغاز اشتباه بود زيرا به جاي اجبار و توسل به اهرم‌هاي قانوني براي وادار ساختن مردم به خودداري از داشتن فرزندان بيش از ميزان تعيين شده توسط دولت، لازم بود فرهنگ چگونه فرزنددار شدن ترويج شود. به عبارت روشن تر، اگر از ابتدا اين فرهنگ ترويج مي‌شد كه هرخانواده‌اي با توجه به ميزان امكانات مادي و معنوي و قدرتي كه براي تعليم و تربيت فرزند دارد به همان ميزان فرزند‌دار شود، چنين سياستي نه تنها اشتباه نبود بلكه براي هميشه قابل استمرار نيز بود. نكته دوم اينكه در همان زمان كه سياست كنترل جمعيت در كشور به اجرا درآمد همين نكته توسط عده‌اي از خيرخواهان از جمله دانشگاهيان و پزشكان گوشزد شد و صدها مقاله و گزارش و مصاحبه در روزنامه جمهوري اسلامي در نقد اين سياست به چاپ رسيد ولي مسئولان نظام به آنهمه تذكر خيرخواهانه بي‌اعتنائي كردند و شد آنچه نمي‌بايست مي‌شد. اكنون جمعيت كشور درحال پير شدن است، توازن جمعيتي به ويژه از نظر نسبت اقليت‌هاي ديني و مذهبي و قوص با اكثريت دستخوش تغييرات زياد شده و مهم‌تر اينكه فرزند كمتر داشتن به يك فرهنگ تبديل شده است، واقعيتي كه تغيير دادن آن كار چندان آساني نيست. 

نكته دوم، يعني اينكه بالاترين مقام نظام با صراحت اعلام كرده است يكي از سياست‌هاي اساسي كه مورد تأييد كليه مسئولين قرار گرفته بود اشتباه بوده و بايد جبران شود، از اين جهت مهم است كه يك اتفاق بي‌سابقه در ميان مسئولين نظام جمهوري اسلامي است. متأسفانه فرهنگ اعتراف به اشتباه و عذرخواهي از مردم و تأكيد بر اينكه بايد بابت اشتباهات از خدا طلب عفو شود، در ميان مسئولين ما اصولاً جايگاهي ندارد. امام خميني در چند مورد با صراحت اعلام كردند كه اشتباه كرده‌اند و رهبر انقلاب نيز دو سال قبل در مراسم 14 خرداد در حرم امام خميني با اشاره به همين سيره بنيانگذار نظام جمهوري اسلامي بر ضرورت اعتراف به اشتباه و تصحيح آن توسط مسئولان تأكيد كردند ولي عليرغم اين اقدامات و تذكرات، هنوز پذيرش اشتباه به يك فرهنگ در ميان مسئولين تبديل نشده است. 

عجيب است كه تمام مسئولان ما از خرد و كلان عادت دارند خود را مصون از اشتباه بدانند، سفرهاي داخلي و خارجي خود را بدون استثنا "پربار" معرفي كنند و هرگز كمترين عيب و نقصي را به آن وارد ندانند! اين، درست برخلاف تعاليم اسلام و اخلاق اجتماعي است و چيزي است كه حتي در غرب و شرق جهان امروز نيز جائي ندارد. در كشورهاي غربي همواره مسئولان دولتي بر وجود مشكلات، عيوب و نواقص اقدامات خود و ناموفق بودن سفرهايشان نيز در كنار نكات مثبت تأكيد مي‌كنند. همين فرهنگ، در اظهارات مسئولان كشورهاي پيشرفته شرقي از قبيل ژاپن و چين نيز مشهود است. ما دين خود را به عنوان دين برتر و انقلابمان را به عنوان انقلابي كه ريشه در فرهنگ و ارزش‌ها دارد به رخ غرب و شرق مي‌كشيم و حق هم داريم كه به دين و انقلابمان بنازيم ولي متأسفانه روش هايمان حتي در بخش قضاوت كردن درباره عملكردهايمان با دستورالعمل‌هاي اين دين و اين انقلاب منطبق نيست. 

در مقابل، تا دلتان بخواهد از روش‌هاي تخريبي براي نفي خدمات و زحمات و تلاش‌هاي صادقانه اين و آن استفاده مي‌كنيم، خوبي‌ها را به خودمان نسبت مي‌دهيم و ضعف‌ها و بدي‌ها را به رقبايمان! اينها همه برخلاف تعاليم اسلام است و اخلاق سياسي و اجتماعي به كارگزاران نظام حكومتي اسلامي حكم مي‌كند به اشتباهات خود اعتراف كنند، ازخدا طلب مغفرت نمايند و درصدد جبران بر آيند. اين، همان كاري است كه رهبر انقلاب در جمع مردم خراسان شمالي انجام دادند و البته بايد به يك فرهنگ تبديل شود و از اين پس كليه مسئولين نظام جمهوري اسلامي با همين فرهنگ به تعامل با مردم بپردازند و در عمل نيز براي جبران اشتباهات خود اقدام نمايند. 

اگر مسئولان نظام جمهوري اسلامي از همين اقدام رهبري درس بگيرند و اعتراف به اشتباه را به يك فرهنگ تبديل كنند، مي‌توان با اطمينان گفت سفر رهبر انقلاب به خراسان شمالي بزرگترين دستاورد را داشته است. ترديدي نيست كه سياست‌هاي اشتباه ديگري نيز بوده كه مسئولان بايد شجاعت اعتراف به آنها را داشته باشند و مطمئن باشند كه فرهنگ پذيرش اشتباه و عذرخواهي از مردم و جبران كردن اشتباهات، به نفع همه حتي خودشان خواهد بود.