این دیگر به یک اصل تبدیل شده است که در روزهای پایانی سال و با شدت گرفتن تب تقاضا کاسب‌های بازاری به خصوص آنهایی که کمی بی‌انصافی را هم چاشنی کسب و کارشان کرده‌اند تا بوی عید را می‌شنوند به سراغ اجناس ته انباری می‌روند و هر آنچه را که در روزهای عادی سال امیدی به فروش آن ندارند، با قیمت‌هایی چندین برابر قیمت اصلی‌اش به قول خودشان آب می‌کنند. در این میان اما هم نظارت مسئولان کم است و هم تقاضای بی‌حد و حصر مردم و در نهایت هم انصاف فروشندگان؛ اما این دغدغه‌ها انگار پایانی ندارد.
* پیامی پیامکی برای حذف چشم و همچشمی!
«با توجه به گرانی تنقلات مرسوم عید، جمعی از متدینین تصمیم گرفته‌اند برای حفظ آبروی خانواده‌های کم درآمد و مبارزه با گران‌فروشی سال نو را بدون خرید و مصرف آجیل جشن بگیرند. اگر موافقید به دوستان ارسال کنید». این پیامک شاید به دست شما هم رسیده باشد. تولید و انتشار چنین پیامک‌هایی پیش از هر چیز حکایت از بالا گرفتن دغدغه و نگرانی‌های مردم دارد.
هر چند چندان نمی‌توان به منشأ شکل‌گیری چنین پیامک‌هایی خوشبین بود و به اعتقاد برخی افراد این پیامک‌ها می‌تواند بیش از آنکه خودجوش و مردمی باشد با اهداف مغرضانه‌ای تهیه و منتشر شود. با این همه نمی‌توان از پیام این پیامک و مضامینی اینچنینی هم صرفنظر کرد زیرا قناعت و کنار گذاشتن چشم و همچشمی کلید اصلی مواجهه با چالش‌های اقتصادی است که مردم با آن مواجهند و مدت‌هاست که ما این کلید را گم کرده‌ایم و از همین روست که پشت درهای بسته دغدغه‌های گرانی‌های ناشی از سوء‌تدبیر و تحریم‌ها مانده‌ایم.
* تجملات خودساخته؛ مولود تغییر سبک زندگی
بیایید کمی به عقب برگردیم؛ زمانی که سفره‌ها ساده بود و تدارکات عید نوروز فقط به خرید و خرید و خرید خلاصه نمی‌شد بلکه بیشتر نظافت و بازآفرینی و تغییر چیدمان همان چیزهایی بود که خانه‌های ساده اما با صفا و صمیمی چند سال پیشمان را تشکیل می‌داد. این روزها اما چشم و همچشمی و اسرافی که تبلیغات، فیلم‌های سینمایی و برنامه‌های تلویزیونی به مردم ما القا می‌کنند، دست به دست گرانی داده تا بار سنگین‌تری را بر دوش مردم بگذارد.
مصداق این موضوع را می‌توان در سفره‌های هفت‌سینی دید که هر سال تجملات بیشتری سین‌هایش را می‌آراید. گاهی وقت‌ها برخی از خانواده‌ها فقط برای تهیه سفره هفت‌سینی که فلسفه اصلی آن جمع کردن اعضای خانواده در لحظات پایانی سال است، مبالغ کلانی را صرف می‌کنند. از سوی دیگر گاهی لوازم جانبی هدیه‌هایی که به عنوان عیدی می‌دهیم و می‌گیریم، از خود آنها هزینه بیشتری می‌برد. جعبه‌های کادویی، تزئینات گل طبیعی و دیگر لوازم حواشی، هدیه‌هایمان را هر چند زیبا‌تر کرده است، اما انگار ریاکار نشانمان می‌دهد.
* تناقض در سیاست‌ها و تبلیغات
در این میان اما نمی‌توان نقش برنامه‌های تلویزیونی که در پایان سال آموزش سفره‌های هفت‌سین تجملی را در برنامه کاری خود قرار می‌دهند، در تغییر سبک زندگی مردم به سمت و سوی تجملات نادیده گرفت. برنامه‌هایی که با غفلت و بی‌توجهی مسئولان تهیه و پخش می‌شود. اینجاست که در می‌یابیم نقش مسئولان فقط تلاش برای رفع دغدغه‌های مردم نیست بلکه لازم است تا با مدیریت فضای تبلیغاتی، نظم اقتصادی و تعادل در عرضه و تقاضا را هم برقرار کنند. هر چند با نگاهی به وضعیت موجود در جامعه به روشنی در می‌یابیم، مسئولان در این بخش از کار آنقدر ضعیف عمل کرده‌اند که سبک زندگی مردم جامعه دستخوش تغییر شده و لزوم اصلاح آن تذکر و تأکید مقام معظم رهبری را هم در پی داشته است. اما در بخش نظارت و تأمین کالا مسئولان به مردم اطمینان می‌دهند؛ جای هیچگونه نگرانی نیست.
* مردم نگران نباشند
نعمت‌الله ترکی، معاون برنامه‌ریزی استانداری تهران در گفت‌وگو با «جوان» از برنامه‌ریزی دولت برای رفع کمبودها و تنظیم قیمت کالاهای پر مصرف می‌گوید و به مردم اطمینان خاطر می‌دهد: نه فقط تا پایان سال بلکه برای اوایل سال آینده نیز پیش‌بینی‌های لازم برای تأمین کالاهای مورد نیاز مردم صورت گرفته و هیچ مشکلی نیست.
وی با اشاره به تأمین اقلام و کالاهای اساسی مانند گوشت قرمز و سفید، برنج و روغن تصریح می‌کند: در بحث نظارت نیز ما به صورت فعال وارد شده‌ایم و از اول اسفند گروه‌های بازرسی در 22 نقطه از شهر تهران فعالیت خود را آغاز می‌کنند. این بازرسی‌ها افزون بر بازرسی‌هایی است که به صورت روزانه و مستمر صورت می‌گیرد. به باور ترکی در صورتی که مردم با همکاری و همدلی به اندازه نیازشان کالا تهیه کنند، هیچ مشکلی برای تأمین آن وجود ندارد.
وی بخشی از کمبودهای ظاهری را ناشی از تقاضای بیش از حد می‌داند که سبب گرانی و خروج بازار از حالت تعادل می‌شود. علی لاریجانی، رئیس مجلس شورای اسلامی هم روز گذشته در آغاز جلسه علنی مجلس تأکید کرد: مجلس در جهت رفع مشکلات معیشتی مردم تلاش می‌کند. به گفته وی، برنامه مجلس این است که وضعیت را به شکل ریشه‌ای اصلاح کند. لاریجانی همچنین از مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی خواست راهکارهایی برای برخورد با اخلالگران اقتصادی ارائه کنند.