صراط: عضو کمیسیون تلفیق مجلس با بیان اینکه در دو سال اخیر که دو سال اول برنامه
پنجم است متوسط نرخ رشد اقتصادی کشور نیم درصد است ، گفت که دولت نرخ ارز
را در بودجه امسال 2450 تومان در نظر گرفته است، با این کار به طور رسمی
ارزش پول ملی نصف می شود و دلالان و فاسدان نیز از این بازار کسب منفعت می
کنند.
احمد توکلی در نشست خبری روز دوشنبه خود با بودجه 92، طی سخنانی اظهار داشت: قصد من این است دلایلی که در کمیسیون تلفیق برای رد لایحه دولت در بودجه 92 ارائه شده است بیان کنم تا مردم از آن مطلع باشند.
وی ادامه داد: باید ببینیم شرایط اقتصادی کشور چگونه است و چه مشکلاتی دارد و ببینیم آیا این لایحه بودجه ای که از طرف دولت ارائه شده است در درمان و رفع مشکلات کشور کمک کننده است یا آن را زیادتر می کند؟ هم اکنون وضعیت اقتصادی کشور در شرایط رکود تورمی به سر می برد یعنی هم نرخ بیکاری و هم نرخ تورم بالاست، تولید کم و قدرت خرید مردم هم کم است.
نماینده تهران خاطر نشان کرد: نرخ رشد جینی در دوره سال 2000 تا 2009 به طور متوسط 4.6 بوده است. در سال 89 یک درصد، سال 90، 1.7 درصد و سال 91، یک درصد بود و پیش بینی این است و در سال جاری 6 دهم درصد بشود، این در حالیست که در دوره برنامه سوم نرخ متوسط رشد 5.83 بود و در برنامه چهارم یعنی سال 84 تا 89 شش سال اول کار آقای احمدی نژاد 3.86 درصد است و در دو سال اخیر که دو سال اول برنامه پنجم است متوسط نرخ رشد نیم درصد است. وضعیت تورم کشور هم در سال 91 به صورت صعودی طی مسیر کرد و امسال از 30 درصد هم تجاوز کرده است.
وی گفت: بنابراین هم تورم شدید است و هم رکود شدید است در حالیکه در این چند سال به قیمت ثابت دلار درآمد نفتی به طور متوسط سالانه در دوره برنامه سوم 27.2 میلیارد در دوره برنامه چهارم یعنی 6 سال اول دوره آقای احمدی نژاد 60.7 میلیارد دلار و در دو سال اخیر 63.9 میلیارد دلار بوده است.
توکلی درباره واردات نیز گفت: در دوره برنامه سوم 27.612 میلیارد دلار واردات داشته ایم، در دوره شش سال اول آقای احمدی نژاد 61 میلیارد دلار و سال 90، 77 میلیارد و 800 میلیون دلار نرخ واردات بوده است. بنابراین صرف رونق درآمد نفتی و خرج آن برای اقتصاد ملی نجات بخش نیست.
وی ادامه داد: برای اینکه از این ورطه هولناک بتوانیم خودمان را بالا بکشیم و از تورم و بیکاری دور شویم، باید سیاست های عاقلانه و متناسب اعمال شود. هدف ما باید در درجه اول مهار تورم و راه اندازی تولید باشد، از سیاست های مالی که دولت می تواند اعمال کند تعادل بودجه، مهار تورم، تثبیت نرخ ارز و سیاست های توزیع که کاهش نابرابری را به دنبال داشته باشد است که این سیاست ها باید با هم هماهنگ و در جهت مهار تورم اعمال شود.
توکلی درباره ویژگی های بودجه 92 از جهت حجم کل، کسری بودجه، فروش اوراق مشارکت، قیمت ارز، هدفمندی یارانه ها و منابع صندوق توسعه ملی توضیحاتی ارائه کرد.
وی گفت: حجم کل بودجه و ترکیب آن از چند جهت بر اقتصاد ملی تاثیر می گذارد هر چه حجم بودجه دولت زیادتر باشد سهم بخش خصوصی کوچکتر می شود به این معنی که حجم کل بودجه وسعت میدان فعالیت بخش خصوصی را تعیین می کند و بزرگ شدن حجم بودجه دولت مضر به فعالیت بخش خصوصی است.
توکلی خاطر نشان کرد: بودجه 92 پیشنهادی از سوی دولت نسبت به بودجه سال گذشته 43 درصد رشد داشته است، این در شرایطی است که دولت بودجه بیش از 100 شرکت را در لایحه نیاورده که هنوز علت آن را هم نمی دانیم.
نماینده تهران درباره کسری بودجه نیز اظهار داشت: درآمد دولت مالیات است و وقتی دولت کسری بودجه می آورد یا پول چاپ می کند یا از مردم قرض می گیرد یا از خارج قرض می گیرد یا دارایی های خود را می فروشد. چاپ پول، پول پرقدرت خلق می کند و پول پرقدرت نقدینگی را افزایش می دهد در نتیجه تورم افزایش می یابد وقتی هم که در داخل اوراق مشارکت می فروشد یعنی از مردم قرض می گیرد. فروش اوراق مشارکت نرخ سود را بالا می برد و سرمایه گذاری خارجی را پایین می آورد. در نتیجه بهره وری را هم کم می کند چون پول مردم به دست مردم می آید و در این صورت دولت بدهی های خود را به سالهای بعد منتقل می کند و در سال های بعد کسری بودجه بالا می رود و این دور باطل در سالهای بعد تکرار می شود.
توکلی گفت: دولت در سال 88، 50 هزار میلیارد تومان در سال 89، 60 هزار میلیارد تومان و در سال 90، 80 هزار میلیارد تومان کسری بودجه داشته است، این در حالیست که دولت در لایحه بودجه 92، جلوی فروش اوراق مشارکت عدد صفر گذاشته یعنی اینکه قصدی برای فروش اوراق مشارکت ندارد در حالیکه دولت در لایحه 92، فروش اوراق مشارکت را در احکام بودجه پنهان کرده است. به طوریکه در بند 25 لایحه مبلغ 5 هزار میلیارد تومان در بند 30، 6 هزار میلیارد تومان به اسم فروش اسناد خزانه اسلامی و در بند 34، مبلغ نامشخص فروش اوراق اسلامی را گنجانده است به نظر می رسد این عبارات ابداعی نیز برای پوشاندن ربا، جعل شده است. 15 هزار میلیارد تومان نیز برای شرکت های دولتی لحاظ گردیده است.
رئیس سابق مرکز پژوهش های مجلس گفت: اوراق مشارکتی که دولت سالهای قبل فروخته به گونه ای است که دولت باید 22 هزار و 500 میلیارد تومان بایت اصل آن باید برگرداند که در لایحه بودجه هم آمده، 800 میلیارد تومان هم بابت سودش بدهد که جمعا می شود 3 هزار و 300 میلیارد تومان هزینه اوراق مشارکت سالهای قبل. وقتی بی حساب و کتاب چنین کارهایی می کنیم نسل بعد چه می شود؟ یعنی سالهای بعد باید پول بیشتری بابت اصل و فرع بدهیم. هزینه ما بالا می رود کسری هم بیشتر می شود و انی دور تکرار می شود.
توکلی درباره واگذاری سهام طرح عمرانی در بودجه 92 نیز گفت: در جداول بودجه 6 هزار میلیارد تومان برای این کار در نظر گرفته شده اما در بند 3 - 13، 30 هزار میلیارد تومان دیگر در نظر گرفته شده است و در بند 13- 8 نیز اجازه 10 هزار میلیارد تومان فروش طرح های عمرانی خواسته شده است. این در حالیست که طی سالهای 85 تا 91، 110 هزار میلیارد تومان سهام فروخته شده است که تقریبا می شود 120 هزار میلیارد تومان. یعنی گوشت لخم فروخته شده است و هرچه مانده پی و جربی و استخوان است.
وی ادامه داد: اموال دولت برای فروش بی نهایت نیست، تمام می شود. اما هزینه های پایدار که خلق می شود باقی می ماند، نتیجه این می شود که نسل بعد یا دولت های بعدی دچار مخمصه بسیار شدیدی خواهند بود البته این میراث سالهای بسیار طولانی است اما در دوره آقای احمدی نژاد شدت بیشتری داشته است.
نماینده تهران درباره موضوع ارز و ارتباط آن با بودجه نیز گفت: نرخ بازار پرتلاطم ارزی تاثیر تخریبی در اقتصاد دارد. در اقتصاد داریم که به شکل مدیریت شده گاهی دولتی ارزش پول ملی را کم می کند برای اینکه تراز بازرگانی را تعدیل کند. آنجا که مدیریت شده است گاهی اوقات نتیجه حاصل می شود ولی وقتی که از مدیریت خارج است و به صورت متلاطم در حال تغییر است در این حالت، آثار منفی از جمله گران شدن واردات، افزایش نرخ تورم، نیازمندی به منابع بیشتر برای سرمایه گذاری، افزایش ریسک و نااطمینانی، فرار سرمایه ها، رکود اقتصادی، انحراف سرمایه گذاری و سفته بازی را شاهد هستیم.
توکلی تصریح کرد: باید احتمال دهیم سال 92 از این حیث وضع ما بدتر می شود. زیرا پدیده های اقتصادی آثارش به تدریج با وقفه ظاهر می شود و اثرش به مراتب شدیدتر است. علت این است که دولت در لایحه بودجه متاسفانه مثل همه سالهای گذشته که نفت را به عنوان ملک خود حساب می کند و هر چه گرانتر شد آن را بهتر دیدند چنین نگاهی به افزایش قیمت نفت داشته است. در حالیکه ارز یک ابزار سیاستگذاری است که باید با کمک آن اقتصاد را به تعادل رساند نه اینکه بودجه را طراز کرد.
رئیس سابق مرکز پژوهش های مجلس گفت: دولت نرخ ارز را در بودجه امسال 2450 تومان در نظر گرفته است، یعنی با این کار به طور رسمی ارزش پول ملی نصف می شود. از مهرماه سال 91 با کاهش ارزش پول ملی مواجه بودیم اما از این لحظه به طور رسمی ارزش پول ملی نصف می شود. این اتفاق برای دولت مطلوب است چون بودجه را تراز می کند برای دلالان و فاسدان هم مطلوب است که از این بازار پرتلاطم منفعت کسب می کنند در حالیکه دولت ابتدا باید سیاست ارزی خود را مشخص کند که چرا این رقم را خوب می داند تا ما هم قانع شویم تا در بودجه آن را بپذیریم.
وی ادامه داد: در قانون برنامه پنجم تاکید شده است که دولت باید جدول منابع و مصارف ارزی را تقدیم کند اما دولت چنین کاری نکرده است.
توکلی درباره اتکاء به نفت در بودجه 92 نیز گفت: اگر راه مالیات هزینه ها تامین شود اشکالی ندارد زیرا تولید ملی را زیاد می کند. اما اگر محل تامین کسری نفت باشد و دولت دلارهای نفتی را به بانک مرکزی بفروشد پول پرقدرت در بازار زیاد می شود و تورم بالا می رود. در شرایط فعلی دسترسی به ارز برای ما مشکل است و بانک مرکزی ارزی در دسترس ندارد. دولت ارز را به بانک مرکزی می فروشد در حالیکه ارزی در دست بانک مرکزی نیست و وضع بدتر می شود.
وی با بیان اینکه اگر درآمد نفتی هنگفت باشد رکود تورمی شدید اتفاق می افتد گفت: اگر جمعیت را در نظر بگیریم و ارز سرانه نفتی را محاسبه کنیم در دولت جنگ به ازای هر ایرانی در سال 608 دلار، در دوره سازندگی 384 دلار، در دوره اصلاحات 364 دلار و در دوره 7 ساله آقای احمدی نژاد 890 دلار خرج شده است. یک مشکلی که اتکا به درآمد نفتی بوجود می آورد بیماری هلندی است اگر در آمد نفتی هنگفت شد و با عجله هزینه شد رکود تورمی شدید اتفاق می افتد اصرار من سال 86 به آقای احمدی نژاد این بود که درآمد نفتی را یک مرتبه به اسم پروژه های عمرانی خرج نکند اما گوش نکردند و متاسفانه این بیماری هلندی در ایران ریشه دار است.
احمد توکلی در نشست خبری روز دوشنبه خود با بودجه 92، طی سخنانی اظهار داشت: قصد من این است دلایلی که در کمیسیون تلفیق برای رد لایحه دولت در بودجه 92 ارائه شده است بیان کنم تا مردم از آن مطلع باشند.
وی ادامه داد: باید ببینیم شرایط اقتصادی کشور چگونه است و چه مشکلاتی دارد و ببینیم آیا این لایحه بودجه ای که از طرف دولت ارائه شده است در درمان و رفع مشکلات کشور کمک کننده است یا آن را زیادتر می کند؟ هم اکنون وضعیت اقتصادی کشور در شرایط رکود تورمی به سر می برد یعنی هم نرخ بیکاری و هم نرخ تورم بالاست، تولید کم و قدرت خرید مردم هم کم است.
نماینده تهران خاطر نشان کرد: نرخ رشد جینی در دوره سال 2000 تا 2009 به طور متوسط 4.6 بوده است. در سال 89 یک درصد، سال 90، 1.7 درصد و سال 91، یک درصد بود و پیش بینی این است و در سال جاری 6 دهم درصد بشود، این در حالیست که در دوره برنامه سوم نرخ متوسط رشد 5.83 بود و در برنامه چهارم یعنی سال 84 تا 89 شش سال اول کار آقای احمدی نژاد 3.86 درصد است و در دو سال اخیر که دو سال اول برنامه پنجم است متوسط نرخ رشد نیم درصد است. وضعیت تورم کشور هم در سال 91 به صورت صعودی طی مسیر کرد و امسال از 30 درصد هم تجاوز کرده است.
وی گفت: بنابراین هم تورم شدید است و هم رکود شدید است در حالیکه در این چند سال به قیمت ثابت دلار درآمد نفتی به طور متوسط سالانه در دوره برنامه سوم 27.2 میلیارد در دوره برنامه چهارم یعنی 6 سال اول دوره آقای احمدی نژاد 60.7 میلیارد دلار و در دو سال اخیر 63.9 میلیارد دلار بوده است.
توکلی درباره واردات نیز گفت: در دوره برنامه سوم 27.612 میلیارد دلار واردات داشته ایم، در دوره شش سال اول آقای احمدی نژاد 61 میلیارد دلار و سال 90، 77 میلیارد و 800 میلیون دلار نرخ واردات بوده است. بنابراین صرف رونق درآمد نفتی و خرج آن برای اقتصاد ملی نجات بخش نیست.
وی ادامه داد: برای اینکه از این ورطه هولناک بتوانیم خودمان را بالا بکشیم و از تورم و بیکاری دور شویم، باید سیاست های عاقلانه و متناسب اعمال شود. هدف ما باید در درجه اول مهار تورم و راه اندازی تولید باشد، از سیاست های مالی که دولت می تواند اعمال کند تعادل بودجه، مهار تورم، تثبیت نرخ ارز و سیاست های توزیع که کاهش نابرابری را به دنبال داشته باشد است که این سیاست ها باید با هم هماهنگ و در جهت مهار تورم اعمال شود.
توکلی درباره ویژگی های بودجه 92 از جهت حجم کل، کسری بودجه، فروش اوراق مشارکت، قیمت ارز، هدفمندی یارانه ها و منابع صندوق توسعه ملی توضیحاتی ارائه کرد.
وی گفت: حجم کل بودجه و ترکیب آن از چند جهت بر اقتصاد ملی تاثیر می گذارد هر چه حجم بودجه دولت زیادتر باشد سهم بخش خصوصی کوچکتر می شود به این معنی که حجم کل بودجه وسعت میدان فعالیت بخش خصوصی را تعیین می کند و بزرگ شدن حجم بودجه دولت مضر به فعالیت بخش خصوصی است.
توکلی خاطر نشان کرد: بودجه 92 پیشنهادی از سوی دولت نسبت به بودجه سال گذشته 43 درصد رشد داشته است، این در شرایطی است که دولت بودجه بیش از 100 شرکت را در لایحه نیاورده که هنوز علت آن را هم نمی دانیم.
نماینده تهران درباره کسری بودجه نیز اظهار داشت: درآمد دولت مالیات است و وقتی دولت کسری بودجه می آورد یا پول چاپ می کند یا از مردم قرض می گیرد یا از خارج قرض می گیرد یا دارایی های خود را می فروشد. چاپ پول، پول پرقدرت خلق می کند و پول پرقدرت نقدینگی را افزایش می دهد در نتیجه تورم افزایش می یابد وقتی هم که در داخل اوراق مشارکت می فروشد یعنی از مردم قرض می گیرد. فروش اوراق مشارکت نرخ سود را بالا می برد و سرمایه گذاری خارجی را پایین می آورد. در نتیجه بهره وری را هم کم می کند چون پول مردم به دست مردم می آید و در این صورت دولت بدهی های خود را به سالهای بعد منتقل می کند و در سال های بعد کسری بودجه بالا می رود و این دور باطل در سالهای بعد تکرار می شود.
توکلی گفت: دولت در سال 88، 50 هزار میلیارد تومان در سال 89، 60 هزار میلیارد تومان و در سال 90، 80 هزار میلیارد تومان کسری بودجه داشته است، این در حالیست که دولت در لایحه بودجه 92، جلوی فروش اوراق مشارکت عدد صفر گذاشته یعنی اینکه قصدی برای فروش اوراق مشارکت ندارد در حالیکه دولت در لایحه 92، فروش اوراق مشارکت را در احکام بودجه پنهان کرده است. به طوریکه در بند 25 لایحه مبلغ 5 هزار میلیارد تومان در بند 30، 6 هزار میلیارد تومان به اسم فروش اسناد خزانه اسلامی و در بند 34، مبلغ نامشخص فروش اوراق اسلامی را گنجانده است به نظر می رسد این عبارات ابداعی نیز برای پوشاندن ربا، جعل شده است. 15 هزار میلیارد تومان نیز برای شرکت های دولتی لحاظ گردیده است.
رئیس سابق مرکز پژوهش های مجلس گفت: اوراق مشارکتی که دولت سالهای قبل فروخته به گونه ای است که دولت باید 22 هزار و 500 میلیارد تومان بایت اصل آن باید برگرداند که در لایحه بودجه هم آمده، 800 میلیارد تومان هم بابت سودش بدهد که جمعا می شود 3 هزار و 300 میلیارد تومان هزینه اوراق مشارکت سالهای قبل. وقتی بی حساب و کتاب چنین کارهایی می کنیم نسل بعد چه می شود؟ یعنی سالهای بعد باید پول بیشتری بابت اصل و فرع بدهیم. هزینه ما بالا می رود کسری هم بیشتر می شود و انی دور تکرار می شود.
توکلی درباره واگذاری سهام طرح عمرانی در بودجه 92 نیز گفت: در جداول بودجه 6 هزار میلیارد تومان برای این کار در نظر گرفته شده اما در بند 3 - 13، 30 هزار میلیارد تومان دیگر در نظر گرفته شده است و در بند 13- 8 نیز اجازه 10 هزار میلیارد تومان فروش طرح های عمرانی خواسته شده است. این در حالیست که طی سالهای 85 تا 91، 110 هزار میلیارد تومان سهام فروخته شده است که تقریبا می شود 120 هزار میلیارد تومان. یعنی گوشت لخم فروخته شده است و هرچه مانده پی و جربی و استخوان است.
وی ادامه داد: اموال دولت برای فروش بی نهایت نیست، تمام می شود. اما هزینه های پایدار که خلق می شود باقی می ماند، نتیجه این می شود که نسل بعد یا دولت های بعدی دچار مخمصه بسیار شدیدی خواهند بود البته این میراث سالهای بسیار طولانی است اما در دوره آقای احمدی نژاد شدت بیشتری داشته است.
نماینده تهران درباره موضوع ارز و ارتباط آن با بودجه نیز گفت: نرخ بازار پرتلاطم ارزی تاثیر تخریبی در اقتصاد دارد. در اقتصاد داریم که به شکل مدیریت شده گاهی دولتی ارزش پول ملی را کم می کند برای اینکه تراز بازرگانی را تعدیل کند. آنجا که مدیریت شده است گاهی اوقات نتیجه حاصل می شود ولی وقتی که از مدیریت خارج است و به صورت متلاطم در حال تغییر است در این حالت، آثار منفی از جمله گران شدن واردات، افزایش نرخ تورم، نیازمندی به منابع بیشتر برای سرمایه گذاری، افزایش ریسک و نااطمینانی، فرار سرمایه ها، رکود اقتصادی، انحراف سرمایه گذاری و سفته بازی را شاهد هستیم.
توکلی تصریح کرد: باید احتمال دهیم سال 92 از این حیث وضع ما بدتر می شود. زیرا پدیده های اقتصادی آثارش به تدریج با وقفه ظاهر می شود و اثرش به مراتب شدیدتر است. علت این است که دولت در لایحه بودجه متاسفانه مثل همه سالهای گذشته که نفت را به عنوان ملک خود حساب می کند و هر چه گرانتر شد آن را بهتر دیدند چنین نگاهی به افزایش قیمت نفت داشته است. در حالیکه ارز یک ابزار سیاستگذاری است که باید با کمک آن اقتصاد را به تعادل رساند نه اینکه بودجه را طراز کرد.
رئیس سابق مرکز پژوهش های مجلس گفت: دولت نرخ ارز را در بودجه امسال 2450 تومان در نظر گرفته است، یعنی با این کار به طور رسمی ارزش پول ملی نصف می شود. از مهرماه سال 91 با کاهش ارزش پول ملی مواجه بودیم اما از این لحظه به طور رسمی ارزش پول ملی نصف می شود. این اتفاق برای دولت مطلوب است چون بودجه را تراز می کند برای دلالان و فاسدان هم مطلوب است که از این بازار پرتلاطم منفعت کسب می کنند در حالیکه دولت ابتدا باید سیاست ارزی خود را مشخص کند که چرا این رقم را خوب می داند تا ما هم قانع شویم تا در بودجه آن را بپذیریم.
وی ادامه داد: در قانون برنامه پنجم تاکید شده است که دولت باید جدول منابع و مصارف ارزی را تقدیم کند اما دولت چنین کاری نکرده است.
توکلی درباره اتکاء به نفت در بودجه 92 نیز گفت: اگر راه مالیات هزینه ها تامین شود اشکالی ندارد زیرا تولید ملی را زیاد می کند. اما اگر محل تامین کسری نفت باشد و دولت دلارهای نفتی را به بانک مرکزی بفروشد پول پرقدرت در بازار زیاد می شود و تورم بالا می رود. در شرایط فعلی دسترسی به ارز برای ما مشکل است و بانک مرکزی ارزی در دسترس ندارد. دولت ارز را به بانک مرکزی می فروشد در حالیکه ارزی در دست بانک مرکزی نیست و وضع بدتر می شود.
وی با بیان اینکه اگر درآمد نفتی هنگفت باشد رکود تورمی شدید اتفاق می افتد گفت: اگر جمعیت را در نظر بگیریم و ارز سرانه نفتی را محاسبه کنیم در دولت جنگ به ازای هر ایرانی در سال 608 دلار، در دوره سازندگی 384 دلار، در دوره اصلاحات 364 دلار و در دوره 7 ساله آقای احمدی نژاد 890 دلار خرج شده است. یک مشکلی که اتکا به درآمد نفتی بوجود می آورد بیماری هلندی است اگر در آمد نفتی هنگفت شد و با عجله هزینه شد رکود تورمی شدید اتفاق می افتد اصرار من سال 86 به آقای احمدی نژاد این بود که درآمد نفتی را یک مرتبه به اسم پروژه های عمرانی خرج نکند اما گوش نکردند و متاسفانه این بیماری هلندی در ایران ریشه دار است.