صراط: احمد حكیمی‌پور، متولد 1342 زنجان ،تحصیلات وی فوق لیسانس علوم سیاسی از دانشگاه تهران است . اونماینده مجلس شورای اسلامی در دوره چهارم با حضور در كمیسیون اقتصاد و دارایی مجلس به مدت 4 سال،معاون سازمان اموال تملیكی وزارت اقتصاد و دارایی،پنجاه ماه سابقه حضور در جبهه های جنگ تحمیلی، جانباز 30 درصد،عضو شورای مركزی مجمع نیروهای خط امام ،عضو مجمع نمایندگان ادوار مجلس وصاحب امتیاز و مدیر مسوول نشریه امید زنجان است .حکیمی پور هم عضوشورای شهر اول بوده که بسیاری بر عملکرد آن انتقاد دارند و هم عضو شورای چهارم شهر تهران . با او در خصوص خاطرات شورای اول و برنامه هایش برای شورای چهارم به گفتگو نشسته ایم که در پی می آید:
شورای اول را اصلاح طلبان تشکیل می دادند، شورایی که بسیاری اعتقاد داشتند شورایی سیاسی است، در شورای چهارم نیز تعداد اصلاح طلبان افزایش داشته و حالا دوباره نگرانی هایی در خصوص سیاسی شدن فضای شورای شهر چهارم وجود دارد؟
احمد حکیمی پور : در یک جمله بگویم در خصوص شورای اول باور غلطی ایجاد شده است که به مرور زمان درست می شود. شورای اول برخلاف ذهنیتی که در مورد آن ایجاد شده شورای پرکاری بود و کارهای بزرگی انجام داد ولی طبیعی است که در دوره اول هر کاری که دوره تاسیس نامیده می شود مشکلات خاص خودش را خواهد داشت و این مشکلات در شورای اول به این دلیل بود که هنوز شوراها جا نیفتاده بود و بدنه اجرایی کشور با شوراها هماهنگی لازم را نداشت.در دوره اول شوراها، برخی ناهماهنگی ها ، مشکلاتی را ایجاد کرده بودکه صرفا مخصوص شورای شهر تهران نبود و مربوط به شوراهای کل کشور می شد.
سه دوره کارکردشوراها سبب شده شوراها در نظام مدیریت کشور جا بیافتند و هر چه جلوتر می رویم با توجه به تجربیاتی که کسب شده نقاط ضعف و قوت در عمل نمایان شده وکاستیها جبران می شود و می توان گفت، شوراها جا افتاده تر شده و به مرور زمان کارآمدتر از گذشته خواهند بود. شورای اول در فضای دولت اصلاحات ایجاد شده بود و اهتمام بر این بود که اصل بر زمین مانده قانون اساسی اجرایی شود لذا منجر به تشکیل تمامی شوراها در سراسر کشور شد. در آن زمان یک پشنهاد این بود، حالا که این قانون 20 سال با تاخیر اجرایی شده،بهتر است تحقق آن مرحله ای شود. ابتدا شوراها در مراکز استانها سپس شهرستانها و در ادامه شورای روستاها ایجاد شود امادولت آقای خاتمی این ریسک بزرگ را پذیرفت تا حقوق اساسی مردم که اداره شهر به دست خود مردم باشد واقعا و یک جا اجرایی شود و علیرغم مشکلات و موانعی که پیش بینی می شد این کار بزرگ ،که به حق تجربه موفقی در تعمیق مردم سالاری بود ، اجرایی شد. شوراها در فضای بعد از 2 خرداد سال 1376تشکیل شد.
فضای کشور آن زمان سیاسی بود نه تنها شهر تهران بلکه شوراهای مراکز استانها و کلانشهرها در ترکیب شوراهایشان افراد سیاسی و شناخته شده آمدند. این موضوع آثارخاص خود را دارد اما وقتی معیار قانون باشد و همه درآن چارچوب به وظایف خود عمل کنند چه شوراها و چه شهرداری ها و ... مشکلی پیش نمی آید. لذا به نظر من جای هیچ نگرانی در خصوص شورای شهر چهارم نیست بخصوص شورای شهر تهران که تجربه سه دوره عملکرد را با حضور اکثریت جناحهای اصلی کشور در سابقه خود دارد. بر اساس چنین باوری ،ما نمایندگان اصلاح طلب قبل از برگزاری انتخابات شورای چهارم چارچوب و منشوری را تعریف کردیم که بر اساس آن شورای شهر را یکپارچه ببینیم و به کار شورایی متعهد باشیم و منافع عمومی مردم شهر را به مصالح و منافع سیاسی ترجیح داده و اولویت کاریمان شورای شهر باشد . رسیدگی به مسائل شهر و شوراها را جدی بگیریم و تلاش کنیم با همفکری و همکاری همه اعضای شورا مسائل و مشکلات شهر راحل و فصل کنیم اعضای اصلاح طلب شورا تعهد نکردند ، شورای شهر را کلیت واحدی بدانند. حال که وقت رقابت پایان یافته باید همدل وهمفکر به صورت یکپارچه ، همه جانبه و هدفمند در جهت آرامش ،آسایش، زندگی مطلوب و شادمانه مردمی که به ما اعتماد کردند ، گام های موثری بر داریم.
*بر اساس این تعهد ممکن است اعضای اصلاح طلب شورا به شهرداری اصولگرا که کارآمد تر از گزینه خودشان باشد رای دهند ؟
- اعضای شورا برای انتخاب شهردار،یک ماه پس از مراسم تحلیف وقت دارند . زمانی که اعضای شورا 15 نفر بود انتخاب شهردار سیر خاص خودش را داشت، که ممکن است با 31 نفره شدن تغییراتی ایجاد شود. تمام کسانی که می توانند به عنوان شهردار تهران انجام وظیفه کنند از اعضای شورا، شهروندان نخبه و یا سایر گزینه ها به شورا معرفی می شوند. طبق آیین نامه قبلی هر کس که توانست رای 5 عضو شورا را کسب کند می تواند برنامه اش را به شورا ارائه کند.البته در اصلاح آیین نامه این عدد تغییر خواهد کرد.
بعد از ارائه برنامه به شورا، سئوال و جواب توسط اعضای شورا به عمل آمده ، بعد رای گیری انجام می شود تلاش ما این است که شهرداری را با اکثریت هر چه بیشتر بلکه با رای مثبت همه اعضا انتخاب کنیم. در رای گیری برای انتخاب شهردار مسائل سیاسی مهم نیست اولویت مصالح و منافع مردم تهران است .
نباید منافع جناحی و گروهی در شورا حاکم باشد و شهرداری باید از آفت گروهگرایی سخت پرهیز کند، زیرا این ارگان هاو سازمانها ،خدماتی، اجتماعی و فرهنگی هستند و شهرداری به عنوان یک نهاد عمرانی باید منافع و مصالح مردم که صاحبان اصلی شهر هستند را در نظر داشته باشد. بعنوان مثال برای دریافت ساده تر موضوع ما منتخب مجمع عمومی شهر تهران هستیم در قالب انتخاب اعضای شورای شهرکه قرار است این شورا به مثابه هیات مدیره شهر(شورای شهر ) ، مدیرعامل که همان شهردار است را تعیین کند و اگراین انتخاب بر اساس قانون و مصالح مردم باشد، مطمئنم مشکلی پیش نمی آید.ا
*ما بیشتر گزینه هایی که به عنوان شهردار آینده تهران مطرح است از سوی اصلاح طلبان مطرح شده اند ؟
- اسامی و گزینه هایی که مطرح می شوند به نوعی خبر سازی است . هنوز اعضای شورای شهرتهران در خصوص شهردار آینده جلسه ای برگزار نکرده و همفکری نداشته ایم. به نظر من برای ورود به این موضوع کمی زود است.پروسه انتخاب شهردار بعد از12 شهریور ماه با استقرار قانونی اعضای جدید شورای شهر تهران، موضوعیت می یابد. در حال حاضر تمام اسامی هایی که عنوان شده، گمانه زنی است هر چند این افراد شایسته و کارآمدند ولی مطمئنا افراد توانمند و لایق دیگری نیز هستند که در فرایند انتخاب شهردار مطرح و مورد بررسی قرار خواهند گرفت.
به اعتقاد من شهردار آینده تهران باید دارای یک ویژگی باشد و یک ویژگی هم نداشته باشد. نخست آنکه عاشق خدمت به مردم تهران و علاقه مند به کار و توسعه و پیشرفت پایتخت باشد و دوم آنکه در آینده قصد نامزد شدن برای انتخابات ریاست جمهوری را نداشته باشد و شهرداری را سکویی برای رسیدن به ریاست جمهوری نبیند زیرا این مسئله شهرداری و شورا را به حاشیه می برد و هزینه اداره شهر را بالا می برد . در نهایت ما باید به گزینه ای برسیم که باعث سربلندی شورای شهرو رضایت مندی مردم تهران گردد.
*اما در همین رابطه نقدهایی به شورای اول وارد است؟
- فکر می کنم برخی مسائل را گذشت زمان روشن می کند اما در کل مسائل شورای اول و عملکرد کل دوره حاکمیت اصلاح طلبان در قوای مقننه و مجریه در داخل اصلاح طلبان مورد نقد قرار گرفته و هنوز هم با ارزیابی گذشته آینده را برنامه ریزی می کنیم. اگر جریانی عملکرد خود را نقد نکند نمی تواند پویا باشد. در کل جریانات سیاسی بری از خطا و اشتباه نیستند.مهم این است که شجاعت نقد خطا و اشتباه خود را داشته باشند در غیر این صورت مورد نقد بی رحمانه قرار خواهند گرفت . قرار نیست ما خودمان را درگیر امور گذشته کنیم ،گذشته را برای کسب تجربه و طی مسیر آینده به صورت مطمئن و خطای کمترمورد بازبینی و نقد قرار می دهیم .
شورای اول در کنار بقیه مسائل بود و باید همه مسائل را با هم دید البته نه برای مچ گیری و محکوم کردن ، بلکه برای ادامه راهی مطمئن و کم هزینه تر.در دوره اول شوراها، جلسات علنی بود و همه مباحث در حضور خبرنگاران مطرح می شد و تمامی بحث ها در اختیار عموم قرار می گرفت. متاسفانه اخبار و بحث های چالشی جاذبه بیشتری دارد و در این بستر کارهای مثبت دیده نمی شود.در یک جمله بگویم جایی که در آن چند صدایی و تضارب آراء نباشد پیشرفت ، توسعه وبهبود امور نخواهد بود. طبیعی است در جایی مثل شورای شهر که منافع مردم و سرنوشت شهر را دنبال می کند اختلاف نظر پیش می آید که ممکن است گاهی چالشی نیز باشد. نه تنها درشورای اول بلکه در شورای سوم هم این بحث ها را داشتیم که نشانه پویا بودن شورا است مشروط بر اینکه این بحث ها و چالش ها جدا در جهت منافع مردم باشد یعنی چالش ها، سرمنافع و سرنوشت شهر باشد.
لذا باید از حاشیه هایی که برای شورا درست می شود بر حذر بود. با تجربه ای که شوراها دارند به طور طبیعی بر اساس عقلانیت و اعتدال عمل خواهند نمود.همین قدر بگویم همه مسایل شورای اول تهران آن طور که نشان داده شد و در ذهن ها حک شده ، نبود .امیدوارم در آینده بتوانیم مسائل شورای اول را بشکافیم و همه آنچه که در این شورا گذشته است را بگوییم ، نقد کنیم و در جهت بهبود امور و تعالی خدمت رسانی به مردم تهران از آن بهره ببریم.
*بعد از گذشت 10 سال زمان صحبت در خصوص جزئیات شورای شهر اول نرسیده است ؟
- یادم نمی رود بعد از شورای اول ، شورای دوم دست اصولگراها افتاد. اما در شورای سوم چند اصلاح طلب داخل شورا شدند چند ماه بعد آقای نجفی جلسه ای برای تبادل نظر با حضوراعضای شورای اول ، مدیران شهری، وزیر کشور دولت اصلاحات و کاندیداهای اصلاح طلب شورای سوم بودند، تشکیل داد.
در آن جلسه آقای نجفی گفتند : "من وقتی بیرون از شورا در دولت بودم و با مسائل شورا آشنایی نزدیک نداشتم تصور دیگری در خصوص شورای اول در ذهنم بود اما وقتی خودم وارد شورا شدم متوجه شدم کارهای اساسی و بزرگی در شورای اول انجام شده و چقدر برای شهر کار شده است .
بنابراین به شورای اول یک تشکر بدهکاریم و دوستان اصلاح طلب در بیان عملکرد شورای اول کم کاری کردند." این جمله 5 سال پس از گذشت شورای اول خستگی را از تن من به در آورد. لازم است تاکید کنم شکل گیری شوراها در کل کشور، مدیون شورای شهر تهران است در شورای شهر تهران بحث ساختار شورا ، کمیسیونها ، آیین نامه داخلی و نحوه اداره جلسات، ارتباطات، نحوه نظارت بر شهرداری و کارکردها و ساماندهی درآمدها و هزینه های شهرداری ، تفریغ بودجه ... تدوین و تصویب شد.
شورای اول در ماههای نخست مدام میزبان اعضای شورای شهرهای کل کشور بود . از کلانشهرها گرفته تا شهرهای کوچک، از ما الگوی کاری می خواستند و ما در ارتباط با کمک به شوراهای کل کشور ساز وکاری را تعریف کردیم و با شوراهای کل کشور همفکری می شد زیرا بالاخره شوراها بعد از 20 سال شکل گرفته بود و تاسیس چنین نهادی، سختی ها و مشکلات خاص خود را دارد . مضاف بر اینکه در آن زمان هنوز شوراهای بالادستی ( شورای بخش، شهرستان، استان و شورای عالی استانها ) شکل نگرفته بودند . امید این است که قضاوت هایمان صادقانه ، منصفانه و براساس وضعیت زمان خود باشد.
*با توجه به سخنانتان به این نتیجه رسیده ام که گمان می کنید شورای اول به دلیل شفافیت خبری ضربه خورده است و بر همین اساس به نظر می رسد که اعضای اصلاح طلب شورای چهارم با نوعی محافظه کاری قرار است وارد شورا شوند ؟
- رویه اصلاح طلبان رویه روشنی است این شورا منتخب مردم تهران و امین آنهاست و مردم باید کاملا در جریان امور باشند ما چیز پنهانی از مردم نخواهیم داشت و به عنوان نمایندگان مردم بر عملکرد شهرداری نظارت خواهیم کرد و امانتداران مردم در شورا هستیم. شفافیت دوره اول بازتاب های منفی ای داشت در آن زمان ما در اتاق شیشه ای کار می کردیم حتی مردم به عنوان تماشاگر به جلسات شورا می آمدند و قطعا از این کار پشیمان نیستیم اما عده ای که دنبال حاشیه سازی بودند شورا را به دردسر انداختند این به مردم بر نمی گردد و به کسانی برمی گردد که بدنبال منافع شخصی یا گروهی بودند ما نباید در شورای چهارم این فضا را در اختیاررانت خواران قرار دهیم برخی افراد منافعی دارند و ما نباید منافع این افراد را تامین کنیم بلکه باید به دنبال ارتباط صحیح مردم با شوراها باشیم و مردم را به طور دقیق و مرتب در جریان امور شهر و مسائل شورا قرار دهیم و بعنوان نمایندگان مردم منافع آنان را تامین کنیم. اینکه منابع درآمدهای شهرداری و هزینه ها در گزارشهای مالی طی دوره شش ماهه از طریق شهرداری به شورا ارائه شود.
همچنین اخبار شورا نیز به خوبی در دسترس شهروندان باشد و شورایاری ها نیز که در محلات نقش بسزایی دارند ارتباط وثیقی با شورای شهر داشته باشند. شورایاری ها محلی هستند تا مردمی که علاقه به حضور فعالانه در مسائل شهری دارند بتوانند در امور شهر دخالت کنند. ما برای تقویت شوراها باید شورایاری ها را تقویت کنیم همچنین برای رسیدن به یک برنامه چهار ساله با سایر اعضا و شهردار منتخب به تفاهم برسیم بجز انتخاب شهردار ، هیات رئیسه و اعضای کمیسیونها باقی مسائل شهر در قانون بسیار شفاف و روشن مشخص شده و بر اساس آراء و نظرات این 31 نفر تفاوت چندانی بین اولویت های مورد نیاز شهر تهران وجود ندارد. اولویت هایی مانند برنامه های فرهنگی ، محیط زیست، سامان دهی ساخت و ساز شهری ، حمل و نقل و... و به راحتی می توان گفت بیش از90 درصد نگاهها در شورا مشترک است.
*برنامه ای برای حضور اصلاح طلبان در هیات رئیسه شورا دارید؟
- همان طور که گفتم از دیدگاه ما شورا کلیتی واحد است و باید مجموعه شورا به یک برنامه واحد برای اداره خود و اداره شهر تهران برسد. طبیعی است اصلاح طلبان برنامه ها و پشنهادهای خاص خودشان را در همه زمینه ها دارند. لذا پس از مراسم تحلیف اعضای جدید شورای شهر تهران،هیات رئیسه سنی انتخاب می شود .سپس هیات رئیسه دائمی و خزانه دار مشخص می شود وکمیسیونها تشکیل می گردد. به هر حال کسی از میان این 31 نفر به عنوان رئیس شورا انتخاب می شود که بتواند با سایر اعضا به نقاط مشترک بیشتری برسد.
*در جلسات اعضای شورا پیش از آغاز رسمی شورای چهارم در خصوص انتخاب شهردار سخنی گفته می شود؟
-در حال حاضر بیشتر می خواهیم بدانیم شهرداری به لحاظ اداری و مالی و میزان بدهی ها و یا پیشرفت پروژه ها در چه وضعی است؟ منابع درآمدی چیست و چقدر از این درآمدها پایدار است زمانی که به وضع موجود مطلع و مشکلات را فهمیدیم می توان برنامه ریزی کرد و راهکارهای کارشناسانه ارائه داد. کار سنگین و در عین حال پیچیده است که باید با همفکری به سرانجام برسد. قوه مجریه نیز باید مدیریت شهری را همراهی کند و دیگر نباید شاهد کشمکش بین دولت و شهرداری باشیم و برای رسیدن به اهدافمان در جهت دستیابی به منافع مردم باید شهرداری و شورا همسویی و تعامل پایدار و سازنده با دولت داشته باشند.
*با توجه به افزایش سطح تعاملات با دولت می توان امیدوار بود شهردار تهران به جلسات هیات دولت باز گردد؟
- حضور شهردار تهران در جلسات هیات دولت دولت یکی از عملکردهای مثبت شورای اول بود، پیگیری های شورای اول سبب شد شهردار تهران در دولت حاضر شود. دولت در آن زمان تمایل داشت آقای عبدالله نوری که رئیس شورای شهر بود در جلسات شرکت کند و خود وی نیزاعتقاد داشت حضور شهردار در جلسات هیات دولت می تواند به نفع مردم پایتخت و تسهیل در ساز و کار امور شهری باشد.
اما بعد از شورای اول ،دیگر شهردار در جلسات هیات دولت حاضر نشد ودر شورای دوم و سوم نیزاین موضوع پیگیری نشد. درست است که شهردار در این جلسات حق رای نداشت اما حضور او می توانست مسائل تهران را که صرفا یک شهر نیست و مشکلات مسایل آن در مقیاس ملی است را کاهش دهد.خواسته شورای چهارم احیای این سنت حسنه است و امیدواریم باهمفکری و تعامل با رئیس جمهور منتخب این اتفاق دوباره بیفتد که رییس شورا و یا شهردار در هیات دولت حضور یابند.یکی از پیام هایی که رای مردم در 24 خرداد داشت این بود که از کشمکش، تنش، مچ گیری و تخریب خسته شده اند و نیاز به آرامش و ثبات دارند به همین استدلال به برنامه های کاندیدای معتدل اقبال نشان دادند و اگر مجلس، دستگاههای اجرایی و در کل کارگزاران نظام همسو باشند سریعتر به اهدافشان می رسند و ما در شورای چهارم در همین راستا گام های مستمر و موثری بر خواهیم داشت.