جانمایی اشتباه برخی پروژه های مسکن مهر، کم توجهی به مسائل فنی و اجرایی در پروژه ها، وضعیت نامناسب زیرساختها، استفاده از مصالح ساختمانی نامرغوب، مشکلات مربوط به محوطه سازی و ... تنها بخشی از مشکلاتی است که تاکنون در اظهارات مربوط به مسئولان، کارشناسان و رسانه های استان مورد توجه و پیگیری قرار گرفته است.
این در حالیست که به نظر می رسد آسیب شناسی ریشه ای در مورد علل و عوامل ضعف ها در بخش مسکن مهر نشان می دهد که وضعیت کنونی معلول یک زنجیره به هم پیوسته است و هر کسی در این زنجیره به سهم خود مقصر است و نه بیشتر!
در این راستا روز یکشنبه جلسه شورای فنی استان با محوریت بررسی مشکلات و ایرادات فنی پروژه های مسکن مهر لرستان تشکیل شد که طرح انتقادات متعدد از وضعیت کیفیت این پروژه ها موجب شد تا برخی مسئولان که خود را آماج انتقادات می دیدند به حرف بیایند و ناگفته هایی را مطرح کنند.
میراث به جا مانده تعاونیهایی که تخصصی در مسکن مهر نداشتند
شهرام ملکی مدیر کل راه و شهرسازی استان لرستان که در جلسه شورای فنی استان سخن می گفت در واکنش به مسائل مطرح شده گفت: پروژه های مسکن مهر در استان لرستان در قالب 45 هزار واحد بر اساس سهمیه ابلاغی از سوی وزارتخانه آغاز شد که از این تعداد 18 هزار واحد در بخش دولتی و 27 هزار واحد در بخش خودمالک بوده است.
وی عنوان کرد: این در حالیست که در ابتدای کار با توجه به مکانیسمی که در پروژه های مسکن مهر وجود داشت تعاونیها کار انتخاب زمین، انتخاب پیمانکار و عوامل اجرایی را بر عهده داشتند و همین امر با توجه به عدم تخصص برخی تعاونیها منجر به مشکلاتی در اجرای پروژه ها شد که تا به امروز همچنان شاهد آثار آن هستیم.
مدیر کل راه و شهرسازی استان لرستان با بیان اینکه در ادامه کار ما فعالیت در این حوزه را به صورت شورایی متشکل از دستگاههای مختلف دنبال کردیم، افزود: در این راستا هر دستگاهی متولی کار خود بود و این اداره کل تنها به عنوان هماهنگ کننده ایفای نقش می کرد.
ملکی با بیان اینکه لرستان در سالهای 89 و 90 به لحاظ عملکرد در ردیف استانهای آخر کشور در زمینه اجرای پروژه های مسکن مهر قرار داشت، عنوان کرد: با تلاشهای انجام شده ظرف دو سال اخیر روند کار به گونه ای پیش رفت که لرستان حتی تا رتبه سوم در اجرای پروژه مسکن مهر نیز ارتقا پیدا کرد.
شوک افزایش قیمت ها کیفیت کار پیمانکاران را کاهش داد
وی با اشاره به برخی ایرادات فنی و اجرایی مطرح شده در زمینه کیفیت اجرای پروژه ها در شورای فنی استان عنوان کرد: نقص هایی که مورد اشاره قرار گرفت در سطح 45 هزار واحد مسکن مهری که در استان احداث شده با توجه به سرعت و کیفیت اجرای کار موضوع طبیعی است.
مدیر کل راه و شهرسازی استان لرستان با بیان اینکه انتظار می رود در کنار طرح نقاط ضعف مسائل مثبت پروژه های مسکن مهر استان نیز مطرح شود، عنوان کرد: یکی از آسیبهای اجرای کار به طور عمده به فعالیت های تعاونیها در ابتدای اجرای پروژه های مسکن مهر بر می گردد که تخصص این کار را نداشتند.
ملکی افزایش هزینه ها و تورم را از دیگر مشکلات در روند اجرای این پروژه ها برشمرد و بیان داشت: این امر در انتخاب مصالح، روند کار پیمانکاران و دستمزدها خود را نشان داد که این شاخصها نیز بر کیفیت پروژه ها تاثیر گذار است.
شهرام ملکی: نیمه پر لیوان را هم ببینیم
وی با تاکید بر اینکه با این حال به اعتقاد من نقاط مثبت پروژه های مسکن مهر بسیار بیشتر از نکات منفی است، عنوان کرد: در زمینه نظارت بر روند اجرای پروژه ها کار به نظام مهندسی استان واگذار شد که علی رغم مشکلات در زمینه تامین اعتبار نظارت کار انجام شد.
مدیر کل راه و شهرسازی استان لرستان عنوان کرد: انجام نظارت بر پروژه های مسکن مهر با نرخ سه هزار تومان برای مهندسان مبلغ بسیار پایینی بود که مکاتبات ما برای افزایش این رقم به پنج هزار تومان برای چهار مهندس ناظر در اجرای پروژه ها به نتیجه نرسید.
ملکی عنوان کرد: همچنین نبود مهندسان با پایه تخصصی در برخی شهرهای استان روند نظارت بر پروژه های مسکن مهر را با مشکلاتی مواجه کرده بود.
واکنش به نبود پارکینگ و آسانسور در برخی واحدها
وی در واکنش به برخی انتقادات در زمینه در نظر نگرفتن پارکینگ و آسانسور در برخی پروژه ها نیز گفت: هر آنچه پروژه مسکن مهر در زمان مسئولیت من در استان آغاز شده است دارای پارکینگ و آسانسور بوده است.
مدیر کل راه و شهرسازی استان لرستان همچنین به انتقاد عدم جانمایی درست برخی پروژه ها نیز واکنش نشان داد و گفت: در سالهای اخیر تمام تلاش خود را کردیم که پروژه های مسکن مهری که تازه آغاز شده بود را در زمینی در نزدیکی شهر بنا کنیم و حتی اگر زمین مورد نیاز را نداشتیم نسبت به خریداری آن اقدام کردیم.
شهرام ملکی: در فرآیند اجرای مسکن مهر "دست تنها" بودیم/ استاندار وقت هیچ کمکی نکرد
ملکی عنوان کرد: ما در مورد پروژه های مسکن مهر واقعا "دست تنها" بودیم به طوریکه در آن زمان استاندار وقت و رئیس شورای مسکن استان هیچ کمکی برای هماهنگی در اجرای کار نمی کردند.
وی با بیان اینکه در سالهای اخیر همواره از ظرفیت اداره کل راه و شهرسازی و همکاری دستگاهها در اجرای پروژه ها بهره برده ایم و مدیریت ارشد وقت استان کمکی در این زمینه نداشته است، ادامه داد: متاسفانه در زمان استاندار وقت هیچ گاه یک جلسه برای کمک به پروژه های مسکن مهر تشکیل نشد و فقط جلسات برای ارائه آمار بود.
ملکی با بیان اینکه ما در حد توان و تعامل خود در اجرای پروژه های مسکن مهر تلاش کردیم، عنوان کرد: در اجرای این طرح ملی باید استاندار و معاون عمرانی وقت به کمک ما می آمدند که کمک آنها در حد اعتبار و آمار دادن بود.
زمانی پروژه ها را تحویل گرفتم که در برخی استانها واحدهای مسکن مهر افتتاح شده بود
وی با اشاره به شروع احداث سه میلیون مترمربع مسکن مهر در استان بیان داشت: زمانی من پروژه های مسکن مهر را تحویل گرفتیم که در استانهای دیگر این پروژه ها در حال افتتاح بود در حالیکه ما تازه در مرحله پی ریزی بودیم.
مدیر کل راه و شهرسازی استان لرستان ادامه داد: با توجه به عقب ماندگیهای موجود در این بخش ما مجبور بودیم که سرعت اجرای پروژه ها را به خاطر فشاری که از سوی افکار عمومی و مردم روی ما بود بالا ببریم و در این روند وجود نقایص جزئی نیز طبیعی است.
ملکی در پایان سخنان خود از همکاری و تعامل همه دستگاهها در روند اجرای پروژه های مسکن مهر تقدیر کرد و بیان داشت: اگر تعامل و همراهی دستگاههای مختلف اعم از دستگاههای خدمات رسان و بانکها نبود روند کار در این بخش به پیش نمی رفت.
سه هزار تومان حق نظارت چهار مهندس که پرداخت هم نشد
مجید جی افرام نماینده هیئت مدیره نظام مهندسی ساختمان لرستان در طرح مسکن مهر نیز در این جلسه با بیان اینکه پروژه های مسکن مهر در لرستان از سال 88 آغاز شده است، اظهار داشت: آغاز کار این پروژه ها با تعاونیها بود که به دلیل عدم تخصص کافی از ابتدا مشکلاتی در روند کار به وجود آمد.
وی در واکنش به انتقادات مطرح شده با اشاره به روند نظارت بر پروژه های مسکن مهر توسط سازمان نظام مهندسی ساختمان لرستان بیان داشت: در این راستا تفاهم نامه 18 ماهه ای میان نظام مهندسی و راه و شهرسازی استان بسته شد که بر مبنای این تفاهم نامه به ازای هر مترمربع نظارت برای مهندسان این سازمان سه هزار تومان در نظر گرفته شده بود.
جی افرام عنوان کرد: علی رغم در نظر گرفتن این مبلغ برای چهار مهندس ناظر سازمان نظام مهندسی که سهم هر کدام مبلغ ناچیزی می شد ولی مهندسان ناظر سنگ تمام گذاشتند و تمام تلاش خود را برای اجرای باکیفیت پروژه ها انجام دادند.
نظام مهندسی: برای پروژه های مسکن مهر از بهترین مهندسان خود استفاده کردیم
وی با بیان اینکه سازمان نظام مهندسی ساختمان برای اجرای پروژه های مسکن مهر از بهترین مهندسان خود استفاده کرد افزود: حتی در پروژه مسکن مهر خرم آباد ما دفتر فنی در محل پروژه برپا کردیم تا کار نظارت به صورت تمام وقت انجام شود.
عضو هیئت مدیره سازمان نظام مهندسی ساختمان استان لرستان با بیان اینکه با توجه به فرآیند اجرای پروژه های مسکن مهر ناظران ما تمام تلاش خود را برای کیفیت بخشی به پروژه ها انجام داده اند، افزود: مسکن مهر در زمینه نظارت توسط نظام مهندسی لرستان کمبودی نداشته است.
جی افرام با یادآوری اینکه ایرادات جزئی مطرح شده از سوی شورای فنی استان در پروژه های مسکن مهر قابل اصلاح است، افزود: به اعتقاد ما ایرادات کلی در پروژه های مسکن مهر در حداقل ممکن است.
عدم تناسب حجم مهندسان ناظر و پروژه های مسکن مهر در لرستان
وی با اشاره به عدم اختصاص اعتبار کافی برای بحث نظارت مهندسان در پروژه های مسکن مهر عنوان کرد: برای تضمین کیفیت ساخت و سازها در مسکن مهر باید اعتبار موردنیاز برای به کار گیری مهندسان تامین می شد.
جی افرام با بیان اینکه از طرف دیگر حجم ناظران ما با حجم پروژه های مسکن مهر استان تناسبی ندارد، عنوان کرد: در جریان اجرای پروژه های مسکن مهر برای هر هزار واحد یک ناظر سازه داشته ایم.
وی همچنین با اشاره به نرخ ساخت هر مترمربع مسکن مهر عنوان مرد: در نظر گرفتن تنها 380 هزار تومان برای ساخت هر مترمربع مسکن مهر موجب پایین آمدن کیفیت ساخت از سوی پیمانکاران شده است.
برای تامین اعتبار نظارت مسکن مهر از جیب نظام مهندسی خرج کرده ایم
جی افرام با بیان اینکه نظام مهندسی برای تامین اعتبار نظارت مهندسان ناظر از جیب خود خرج کرده است، عنوان کرد: در این راستا سازمان نظام مهندسی ساختمان لرستان 300 میلیون تومان علی الحساب از اعتبارات سازمان را به مهندسان ناظر پروژه های مسکن مهر پرداخت کرده است در صورتیکه این اعتبار باید از محل مسکن مهر تامین می شد.
عضو هیئت مدیره سازمان نظام مهندسی ساختمان استان لرستان با تاکید بر اینکه ما تمام تلاش خود را برای کیفیت بخشی به ساخت واحدهای مسکن مهر انجام داده ایم، عنوان کرد: علی رغم اینکه ناظران مرحله ای ما دستمزد خود را نگرفته اند ولی در ارائه گزارشهای کار به شهرداری و نظارت بر روند اجرای پروژه ها کوتاهی نداشته اند.
جی افرام عنوان کرد: تاکنون گزارشی به خاطر تاخیر در حضور ناظران مراحله ای نداشته ایم و در بحث نظارت رسالت خود را انجام داده ایم.
به هر روی به نظر می رسد در اتفاقی که امروز در حوزه مسکن مهر در کشورمان افتاده است تنها یک دستگاه یا یک نفر مقصر نیست و باید به دنبال علت العلل این موضوع رفت که شاید به اجرای غیرکارشناسی این طرح عظیم بازگردد.
از سوی دیگر اینکه در شرایط کنونی به دنبال پیدا کردن مقصران در وضعیت به وجود آمده باشیم شاید در جای خود حائز اهمیت باشد ولی مهم تر از آن این است که از همه ظرفیت ها برای رفع مشکلات موجود استفاده و از نشانه گرفتن انگشت اتهام به سمت همدیگر خودداری کنیم چرا که زمان برای معرفی مقصران از دست نخواهد رفت ولی فرصت جبران مشکلات و آسیبها در این بخش همیشه باقی نیست.