۰۲ مرداد ۱۳۹۴ - ۱۱:۱۸

مشروح جلسه سنای آمریکا درباره برجام

روز گذشته (پنج‌شنبه) جلسه استماع سنای آمریکا درباره جمع‌بندی نهایی مذاکرات هسته‌ای ایران با حضور وزرای خارجه، انرژی و خزانه‌داری آمریکا برگزار گردید.
کد خبر : ۲۵۰۰۳۲
جان کری، وزیر خارجه، و ارنست مونیز، وزیر انرژی آمریکا، روز گذشته (پنج‌شنبه) در جلسه استماع کمیته روابط خارجی سنا حاضر شدند تا به تشریح دیدگاه‌های‌شان درباره برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) بپردازند.

در این جلسه استماع جک لو، وزیر خزانه‌داری، آمریکا نیز حضور داشت.

جان کری، وزیر خارجه آمریکا،  در جلسه کمیته روابط خارجی سنای آمریکا گفت: "می خواهم از همه شما به علت نقشی که کنگره در رسیدن به این نقطه ایفا کرده است و بویژه از تلاش‌های جدی این کمیته در تصویب تحریم هایی تشکر کنیم که به هدفشان نائل آمدند و سبب شدند مذاکرات جدی و سازنده ای با ایران داشته باشیم. وقتی تحریم‌های ایران را تصویب کردیم من ریاست این کمیته را برعهده داشتم. همه ما آن بحث‌ها را به خاطر داریم. ما به اتفاق آراء، آن تحریم‌ها را تصویب کردیم. این تحریم‌ها نقش بسیار سازنده‌ای در آوردن ایران به سر میز مذاکرات ایفا کردند و به صراحت مشخص کرد که ما می‌خواهیم مذاکرات جدی و سازنده‌ای با ایران داشته باشیم."

کری در ادامه سخنانش افزود: "از روزی که این گفتگوها آغاز شد ما به صراحت اعلام کردیم که هیچ چیزی کمتر از توافق خوب را نخواهیم پذیرفت. ما به صراحت از همان ابتدا مشخص کردیم منظورمان چیست یعنی توافقی که همه چهار مسیر دستیابی به بمب اتمی را مسدود کند یعنی دو مسیر از طریق اورانیوم و یک مسیر فراوری پلوتونیوم و یک مسیر مخفی. ما استانداردهای خود را مشخص کردیم. ما معتقدیم به این استانداردها دست یافته ایم."

کری افزود: "پس از حدود دو سال گفتگوهای بسیار فشرده، واقعیت‌ها با صراحت روشن شده است و آن اینکه، طرح اعلام شده در هفته گذشته در وین، واقعا همان توافقی است که سبب بسته شدن مسیرهای مذکور می شود و به ما تضمین‌هایی می‌دهد تا در کل حیات ان‌پی‌تی‌، مشارکت ایران بوجود بیاید و ما بدانیم ایران چه کارهایی انجام می دهد."

در بخش مکتوب منتشر شده از سخنان جان کری که پیش از آغاز جلسه مذکور منتشر شد نیز تصریح شده است: "این توافق همان توافق خوبی است که به دنبال آن بودیم. براساس مفاد آن، ایران باید نود و هشت درصد از ذخایر اورانیوم غنی شده خودش، دو سوم از سانتریفیوژهای نصب شده و قلب رآکتور آب سنگین خودش را کنار بگذارد. براساس این طرح، ایران از تولید اورانیوم غنی شده با خلوص بالا و پلوتونیوم قابل استفاده برای تسلیحات هسته‌ای به مدت پانزده سال بازداشته خواهد شد. ایران مشمول جامع‌ترین و گسترده‌ترین اقدامات راستی‌آزمایی و شفاف‌سازی خواهد شد که تاکنون از طریق مذاکره حاصل شده است. در نتیجه، اگر ایران فریبکاری کند، ما به سرعت قادر خواهیم بود به این مسئله پی ببریم و پاسخ متناسب بدهیم. بسیاری از این اقدامات نه برای ده یا پانزده یا بیست سال بلکه برای کل دوره زمانی برنامه هسته ای ایران به قوت خود باقی خواهند ماند و درنتیجه ما را قادر خواهند ساخت تا به گونه‌ای قابل راستی‌آزمایی اطمینان حاصل کنیم که این برنامه ماهیت منحصرا صلح‌آمیز خواهد داشت."

وزیر خارجه آمریکا ادامه داد: "دو سال پیش، وقتی مذاکرات ما شروع شد ما با ایرانی مواجه بودیم که که در مرکز ساخته شده در مکانی مخفی و مدفون در زیر کوه به غنی سازی 20 درصدی مشغول و به سرعت درحال انبار کردن اورانیوم غنی شده بود. حدود بیست هزار سانتریفیوژ هسته‌ای نصب کرده بود و رآکتور آب سنگینی را می‌ساخت که می‌توان از آن برای تولید پلوتونیوم قابل استفاده در ساخت بمب اتمی با میزان یک یا دو بمب در سال استفاده کرد. در آن زمان، کارشناسان می‌گفتند زمان رسیدن ایران به زمان به اصطلاح گریز هسته‌ای یعنی زمان لازم برای داشتن مواد شکافت‌پذیر به اندازه کافی برای ساخت بمب، دو تا سه ماه است. اگر توافق اخیر رد شود، ما بار دیگر به این وضع بازخواهیم گشت و فقط یک تفاوت با گذشته نیز وجود خواهد داشت و آن اینکه، حمایت دیپلماتیکی که در سال‌های اخیر به صورت مستمر جمع کرده‌ایم، یک شبه محو خواهد شد. اجازه بدهید تاکید کنم گزینه جایگزین برای توافقی که به آن دست یافته ایم، توافق بهتر نیست و توافقی نیست که مستلزم تسلیم کامل ایران باشد. باید به صراحت و به زبان ساده بگویم که این تصوری، خام است. گزینه پیش روی ما انتخاب بین دو گزینه است. گزینه اول اینکه اطمینان حاصل کنیم برنامه هسته‌ای ایران محدود و به شدت تحت نظر است و اینکه این برنامه کاملا صلح آمیز است. گزینه دوم این است که هیچ توافقی وجود نداشته باشد."

جان کری در بخش دیگری از سخنانش در کمیته روابط خارجی سنای آمریکا گفت: "جناب رئیس کمیته در سخنان اولیه خود گفت که ما با این توافق، هرچه ایران خواسته است به آن داده‌ایم.(خنده کنایه آمیز) اما آنها هرچه می‌خواهند دارند. ایران ده سال پیش یا قبل تر از آن، این توانایی را به دست آورد. ایران به توان تولید سوخت هسته‌ای دست یافته است. وقتی ما مذاکرات را شروع کردیم ایران مواد شکاف پذیر به اندازه کافی داشت تا ده تا دوازده بمب اتمی بسازد. ایران نوزده هزار سانتریفیوژ داشت. این درحالی است که در سال دو هزار و سه، فقط یکصد و شصت و سه سانتریفیوژ داشت یعنی زمانی که دولت قبلی آمریکا با ایران درباره همین مسئله درگیر بود. بنابراین، این جمله درست نیست که بگوییم هرچه ایران می خواست به آن داده‌ایم. سوال مطرح این است که چگونه برنامه هسته‌ای ایران را به عقب می‌راندیم و چگونه برنامه تسلیحاتی آنها را برمی‌چیدیم و نه کل برنامه آنها. باید دانست چه چیزی روی میز است. ما قصد داشتیم توان ایران برای ساخت بمب اتمی را از بین ببریم و به این هدف دست یافتیم."

کری افزود: "ایران قبول کرده که پروتکل الحاقی را بپذیرد. پروتکل الحاقی نتیجه شکست در تجربه کره شمالی است و درنتیجه آن، دسترسی بیشتری بوجود می‌آید و براساس آن می‌توانیم دقیقا بدانیم ایران چه کارهایی انجام می‌دهد. پیش از آن که تحریم‌های سازمان ملل متحد در پایان این فرایند، برداشته شود، ایران باید پروتکل الحاقی را تصویب کند. ایران باید پروتکل الحاقی را از طریق مجلس تصویب کند. ایران موافقت کرده است از روز نخست (اجرای توافق) به پروتکل الحاقی پایبند باشد."

ارنست مونیز، وزیر انرژی آمریکا در جلسه استماع کمیته روابط خارجی سنا درباره توافق هسته‌ای با ایران گفت: "عبارت کامل بازرسی در هر زمان و هرمکان در یک فرآیند کاملا تعریف شده به همراه یک محدده زمانی کاملا مشخص بوده است."

وی در ادامه گفت: "این توافق بر اساس علم و تجزیه و تحلیل صورت گرفته است. توافق بر اساس راستی ‌آزمایی است نه اعتماد."

به گفته مونیز توافق تا زمانی که ایران عضو ان‌پی‌تی است دوام خواهد داشت.

وزیر انرژی آمریکا ادامه داد: "این توافق برای آمریکا بهتر خواهد بود و ایران نخواهد توانست به سمت سلاح هسته‌ای حرکت کند. توافق به صورت مرحله‌ای اجرا خواهد شد."

وی گفت توافقی که با ایران به دست آمدن از دستیابی این کشور به سلاح هسته ای جلوگیری می کند و شامل تدابیر راستی آزمایی بسیار قوی است که به ما فرصت کافی برای واکنش در صورت نقض توافق را می دهد و به طور بالقوه هیچکدام از گزینه های ما را از روی میز حذف نمی کند.

به گزارش خبرگزاری فارس، وزیر خزانه‌داری آمریکا تحریم‌ها اعمال‌شده علیه ایران را "موثرترین نظام تحریم‌ها" در تاریخ خواند و گفت: "ایران به یک چاله اقتصادی عمیق افتاده که بیرون آمدن از آن سال‌ها طول می‌کشد."

لو نیز مانند جان کری، تلاش برای دستیابی به تسلیم گسترده‌تر این را "اشتباه" خواند.

وزیر خزانه‌داری آمریکا اضافه کرد دارایی‌های بلوکه شده ایران در خارج از مرزهای این کشور 100 میلیارد دلار است که تهران با توافق فعلی به 50 میلیارد دلار از آن دسترسی خواهد داشت.

جک لو همچون دیگر مقامات آمریکایی مدعی شد که "همین تحریم‌ها بود که توانست پس از سال‌هاف ایران را به پای میز مذاکره بکشاند و برنامه هسته‌ای آنها را به عقب براند."

وی افزود: "پول‌هایی که بناست پس از توافق وارد ایران شود، در حقیقت پول‌های خود این کشور است که بلوکه شده ولی تأکید می‌کنم که تا وقتی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، اجرای تعهدات ایران را تأیید نکند، کاهش تدریجی تحریم‌های ایران آغاز نخواهد شد."

وزیر خزانه‌داری آمریکا که سرپرست نهاد آمریکایی وضع‌کننده و ناظر بر تحریم‌های ایران است در ادامه گفت: "هیچ یک از تحریم‌های ایران به صورت فوری برداشته نمی‌شود بلکه این روندی تدریجی خواهد بود ... علاوه بر این تحریم‌های مربوط به حقوق‌بشر و حمایت ایران از تروریسم کماکان برجای خود باقی خواهد بود و حتی می توانیم در این دو حوزه، تحریم‌های جدیدتری هم اعمال کنیم."

لو ادامه داد: "مطمئناً ما در خصوص رفتار حقوق‌بشری ایران و حمایت این کشور از تروریسم، نگرانی‌هایی داریم ولی اگر در این مرحله از مذاکرات، بخواهیم به خاطر نگرانی‌های غیرهسته‌ای خود، تحریم‌هایی را که به دلائل هسته‌ای اعمال شده‌اند را ادامه دهیم، جامعه جهانی این امر را قبول نخواهد کرد."

 باب کورکر، رئیس کمیته روابط خارجی سنای آمریکا، اولین سخنران جلسه استماع بود. وی گفت: "توافق صنعتی‌سازی برنامه هسته‌ای ایران را تدوین می‌کند."

کورکر افزود: "با اطلاع از جزئیات توافق در شب گذشته از سوی کری و مونیز افسرده شدم و  هر زمانی که از دولت درباره این موضوع سوال می‌شود پاسخ می‌دهد یا توافق یا جنگ، و این اغراق آمیز است."

کورکر گفت: "ایران مسئول در اختیار قرار دادن بمب به شبه نظامیان عراقی است که باعث کشته شدن سربازان آمریکایی شده است."

وی افزود: "ساز و کار بازرسی‌ها از ایران همانند درخواست از ورزشکاری است تا نمونه‌های آزمایش دوپینگ خود را از طریق پست ارسال کند."

سناتور جمهوریخواه آمریکا خطاب به کری گفت: "ایرانی‌ها شما را سرکیسه کردند؛ برای من باور کردنی نیست که تحریم‌های‌مان علیه موشک‌های بالستیک ایران را هم لغو کردید."

وی افزود: "شما از آستانه جدیدی عبور کردید وبه یک کشور حامی تروریسم اجازه دادید به برنامه هسته‌ای دست یابد."

در ادامه این نشست سناتور دموکرات "بن کاردین" گفت: "ما به ایرانی ها اطمینان نداریم اما باید احساسات را کنار گذاشته و به توافق بنگریم و این سوال را مطرح کنیم که توافق ایران را از دستیابی به بمب دور نگه خواهد داشت یا خیر؟"

وی افزود: "نحوه اجرای رژیم بازرسی‌ها بسیار مهم است و لازم است که بدانیم پس از دوره توافق چه اتفاقی می افتد."

بن کاردین، سناتور دمکرات ایالت مریلند آمریکا، نیز در این جلسه گفت: "من هنوز به نتیجه گیری نرسیده ام اما امیدوارم اعضای کنگره همه اطلاعاتی را که می‌خواهند بدست آورند و همه کسانی هم که مستقیما در این مسئله نقش داشتند‌، استدلال خود را بکنند."

این سناتور دموکرات افزود: "این توافقنامه از منظر سیاست خارجی آمریکا بسیار مهم است. ایران در آن منطقه اهمیت بسیار زیادی برای امنیت آمریکا دارد اما هدف دومی هم در قانون بازنگری توافق هسته ای ایران وجود دارد. هدف این بود که همه تلاش های ما روی « فرد بد » که ایران است متمرکز شود و تا جایی که می توانیم یکصدا صحبت کنیم تا مذاکره کنندگان ما بتوانند در وین روی مذاکرات تمرکز داشته باشند نه اینکه در واشنگتن مذاکره کنند، هدف همچنین این بود که مذاکره کنندگان ما تلاش کنند بهترین توافقنامه ممکن را بدست آورند."

کاردین گفت: "واقعیت این است که این توافقنامه در مقایسه با چارچوب توافقنامه در ماه آوریل تقویت شده است. من می خواهم مذاکره کنندگان مان را مورد تمجید قرار دهم که چارچوب ماه آوریل را تقویت کردند و به نتایج در وین دست یافتند.

سناتور کاردین ادامه داد:  هدف روشن این است که جلوی ایران در تبدیل شدن به قدرت دارنده سلاح هسته ای گرفته شود. این هدف ساده ما است. ما می دانیم که با چه کسی روبرو هستیم! (ایران) کشور حامی تروریسم است، ایران کشوری است که حقوق بشر را نقض می کند و در عرصه موشک بالستیک نقض‌هایی را مرتکب می شود. ما همه اینها را می‌دانیم. ما به طرزی فوق‌العاده تلاش می‌کنیم مانع از تبدیل شدن ایران به قدرت دارنده تسلیحات هسته‌ای شویم چون می‌دانیم که این مسئله تغییر دهنده بازی در منطقه خواهد بود. هدف توافقنامه همین است."

منبع: تسنیم