صراط: روزنامه نیویورک تایمز طی گزارشی نوشت، کلمات بیانیه شرکت بوئینگ به گونه‌ای تنظیم شده است که گویا می‌خواهد با تاکید بر تعداد فرصت‌های شغلی ایجاد شده در آمریکا در سایه این قرارداد و نه وجوه دیگر آن، نظر دونالد ترامپ را جلب کند.
به گزارش فارس به نقل از نیویورک تایمز، بوئینگ روز گذشته اعلام کرد که قراردادی 16.6 میلیارد دلاری برای فروش هواپیما با ایران امضا کرده است. این شرکت آمریکایی به جای تاکید بر جنبه‌های دیگر این قرارداد که نخستین فروش هواپیما به ایران پس از انقلاب اسلامی محسوب می‌شود، بر تعداد فرصت‌های شغلی ایجاد شده در آمریکا در سایه این قرارداد، تمرکز کرده است.
این شرکت آمریکایی در بیانیه مطبوعاتی خود اعلام کرده است: «توافق امروز از ده‌ها فرصت شغلی ایجاد شده در آمریکا» در رابطه با تولید و تحویل این هواپیماها حمایت خواهد کرد.
به نظر می‌رسد که مخاطب اصلی این پیام بوئینگ، دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور منتخب آمریکاست.
کلمات به دقت انتخاب شده در این بیانیه حاکی از بندبازی شرکت‌های بزرگ صادراتی آمریکا بر روی تهدیدات ناشی از تغییرات در سیاست بازرگانی از دولت اوباما به دولت ترامپ و لغو توافق هسته‌ای است. توافق هسته‌ای سبب لغو تحریم‌ها علیه ایران شد و قرارداد بوئینگ با ایران را ممکن ساخت.
ترامپ از اعمال تعرفه بر واردات از چین و بر شرکت‌های آمریکایی که فرصت‌های شغلی را به مکزیک و دیگر کشورها انتقال داده‌اند، سخن گفته است. اما نگفته است که درصورت انجام اقدام تلافی‌جویانه از سوی این کشورها به دلیل وضع تعرفه‌های سنگین با خروج از پیمان‌های تجاری، چگونه خسارت وارده به تولیدکنندگان بزرگ آمریکایی نظیر بوئینگ و جنرال الکترونیک و کارگرانشان جبران خواهد شد.
مقامات بوئینگ تایید کرده اند که در مورد قرارداد با ایران هنوز احتمالاتی وجود دارد یعنی به صورت مودبانه گفته‌اند که عمیقا در مورد مخالفت ترامپ و کنگره با این قرارداد نگرانند.
علاوه بر این قرارداد، بوئینگ و دیگر شرکت‌های صادرکننده موتورهای جت، محصولات با فناوری بالا یا تجهیزات سنگین که ایجادکننده برخی فرصت های شغلی در آمریکا هستند نیز نگرانند که در صورت آغاز یک جنگ تجاری از سوی دولت ترامپ، به هدفی آسان برای سایر کشور بدل شوند.
ریچارد ابولافیا، تحلیلگر صنعت هوانوردی در این رابطه می‌گوید: «شما تعرفه 45 درصدی بر واردات چین اعمال می‌کنید و چین نیز ناگهان به ایرباس علاقمند می‌شود.»
وی افزود تلاش برای حمایت از برخی از فرصت‌های شغلی، می‌تواند باقی را با خطر مواجه کند. «فرقی نمی‌کند تجارت با ایران باشد یا چین، یک طرح نوظهور وجود دارد که آمریکا پشتوانه اقتصادیش را به باقی جهان منعطف می‌کند و این می‌تواند به میزان زیاد صادرکنندگان بزرگی نظیر بوئینگ را با خسارت مواجه کند.»
بوئینگ، بزرگ‌ترین صادرکننده آمریکا به لحاظ ارزش کالاهایی است که به فروش می‌رساند و بیشتر این کالاها به چین و برخی بخش‌های آسیا از جمله غرب آسیا (خاورمیانه)، منطقه‌ای که بیشترین رشد اقتصادی را دارد، صادر می‌شوند. با توجه به اینکه خریداران خارجی باید تصمیم بگیرند که از بوئینگ آمریکا خرید کنند یا ایرباس اروپا، فروش جت‌های بوئینگ از دیرباز بخشی از دیپلماسی آمریکا بوده است. اوباما گفته است که در سفرهایش تبلیغ هواپیماهای بوئینگ را می‌کند.
اما اکنون نگرانی اصلی بوئینگ و اکثر شرکت‌های چندملیتی این است که چه اتفاقی بر سر روابط شان با ایران و چین رخ خواهد داد و آیا واشنگتن تامین مالی قراردادهای بزرگ صادرات کالا به این کشورها را انجام خواهد داد یا نه.
بوئینگ اعلام کرده است که بر اساس توافق با ایران تحویل 80 فروند هواپیما به ایران در سال 2018 آغاز می‌شود و این هواپیماها شامل 50 فروند از نمونه جدید جت‌های 737 باریک پیکر، 15 فروند هواپیمای پهن پیکر 777 و 15 فروند هواپیمای جدید 777 ایکس است که تا سال 2020 برای ارائه خدمات آماده خواهند بود.
جمهوری‌خواهان به دنبال ممنوعیت فروش هواپیما به ایران هستند و ترامپ هم گفته است اگر توافق فجیع هسته‌ای نبود، ایران نمی‌توانست با بوئینگ مذاکره کند. اما ترامپ در ژانویه گذشته در توئیتی که امیدواری شرکت بوئینگ را به دنبال داشت، نسبت به خرید ایران از ایرباس به جای بوئینگ ابراز نگرانی کرده بود.
مانع بزرگ دیگر بوئینگ این است که چگونه فروش به ایران را تامین مالی کند. محافظه‌کاران آمریکایی تلاش می‌کنند تا بانک صادرات- واردات آمریکا را از بین ببرند. بانکی که مدت‌هاست اعتبار صادرات کالاهای آمریکایی را تامین می‌کند. ترامپ گفته است که فکر نمی‌کند به این بانک نیازی باشد اما هنوز تصمیم نهایی در مورد این بانک را نگرفته است.
ابولافیا افزود تامین مالی از موسسات خصوصی برای ایران کاری دشوار خواهد بود، زیرا اگر ایران در پرداخت بدهی‌های خود کوتاهی کند، این بانک‌ها در مصادره هواپیماهای خریداری شده با مشکل مواجه خواهند شد.