صراط: هیات حاکمه آمریکا در دوران ترامپ هرج و مرج گونه به نظر می رسد و صدا و سیگنال های های مختلف و گاهاً متناقضی در موضوعات متفاوت از کاخ سفید بیرون می آید.

در واقع مشخص نیست تصمیم گیر اصلی در مسائل مختلف چه کسی می باشد و آیا اصولاً ترامپ به نظرات و دیدگاه های وزرا و اطرافیان خود توجه دارد یا خیر.

برخی اعتقاد دارند ترامپ آگاهانه و بدون توجه به چهره بیرونی دولت خود، این سیاست را در پیش گرفته تا با استفاده از فضای مبهم و نامعلوم حداکثر سود و مزایای اقتصادی را برای آمریکا به ارمغان بیاورد. اما همین مواضع چندگانه باعث شده که زمزمه های جدی از شکاف بین ترامپ و کابینه اش منتشر شود.

درباره اختلاف و تفاوت دیدگاه و نظرات ترامپ و تیلرسون می توان به مواردی اشاره کرد.

مثلاً ترامپ درباره کره شمالی و کیم جونگ اون یک حرف می زند و تیلرسون حرف دیگری. هفته قبل تیلرسون گفته بود که واشنگتن کانال ارتباطی مستقیم با کره شمالی دارد و مذاکره با کره‌ای‌ها را بررسی می‌کند. رئیس دستگاه دیپلماسی آمریکا تصریح کرده بود که آزمایش‌های هسته‌ای کره شمالی باعث نخواهد شد واشنگتن از گزینه نظامی علیه پیونگ‌یانگ استفاده کند. اما ترامپ بلافاصله واکنش نشان داد و در حساب کاربری‌اش در توئیتر نوشت: «من به رکس تیلرسون، وزیر خارجه خارق‌العاده‌‌مان گفتم که با تلاش برای مذاکره با مرد موشکی کوچک دارد وقتش را تلف می‌کند.» مرد موشکی لقبی است که ترامپ در توئیت‌های اخیر خود از آن برای اشاره به کیم جونگ اون استفاده می‌کند.

رئیس‌جمهور آمریکا در ادامه نوشت: «رکس، انرژی‌ات را ذخیر کن. ما کاری که لازم است را انجام خواهیم داد.»

همچنین درباره توافق هسته ای ایران اختلافاتی بین ترامپ و برخی وزرایش از جمله تیلرسون و جیمز متیس، وزیر دفاع بوجود آمده است. در حالی که تیلرسون و متیس خواهان حفظ برجام و تائید پایبندی ایران به توافق هسته ای هستند اما رئیس جمهور آمریکا پیگیر ارائه گزارش 90 روزه به کنگره در راستای پایبند نبودن ایران می باشد.

در این راستا تیلرسون 10 مرداد 1396 برای اولین بار به طور علنی اذعان کرد که در زمینه سیاست خارجی به خصوص توافق هسته ای ایران با دونالد ترامپ اختلاف نظرهایی دارد. اما در حال حاضر به نظر می رسد با فشارهایی که از سوی دونالد ترامپ به تیلرسون وارد شده وزیر خارجه آمریکا ناچار به تغییر دیدگاه های خود درباره برجام شده است. به نظر می رسد ترامپ می خواهد ضمن عدم تائید پایبندی ایران به برجام، نحوه برخورد با ایران را به کنگره واگذار کند تا این گونه خود را نیز از فشارها دور نگه دارد.

البته گفته می شود ترامپ و تیلرسون در مسائل دیگری نظیری کره شمالی، چین، مکزیک، توافق پاریس، قطر و ... اختلاف داشته یا دارند.

از این رو اختلافات ترامپ و تیلرسون مربوط به چند روز اخیر نمی باشد و به هفته ها و ماه های قبل برمی گردد و در چند وقت اخیر دائماً اخباری از کناره گیری یا کنار گذاشتن تیلرسون منتشر شده است. به طورکلی وزارت خارجه آمریکا از حلقه اصلی بیرون است و در تصمیم گیری های اساسی و مهم به حاشیه رانده شده و نزدیکان ترامپ به خصوص نیکی هیلی، پمپئو، مک مستر و ... تعیین کننده سیاست آمریکا در قبال ایران می باشند.

انتقاد علنی ترامپ از تیلرسون

رئیس جمهور آمریکا اخیراً طی سخنانی اعلام کرد که رابطه خوبی با رکس تیلرسون دارد اما وی می توانست قاطع تر از این باشد. به گزارش رویترز ترامپ این اظهارات را در گفتگو با خبرنگاران در کاخ سفید بیان کرد اما جزئیات بیشتری درباره آن ارائه نداد.

این در حالی است که شبکه ان بی سی پیش از این گزارش داده بود که تیلرسون در نشستی با اعضای تیم امنیت ملی ترامپ و مقامات کابینه در پنتاگون ضمن انتقاد شدید از ترامپ وی را «احمق» نامید.

ترامپ گزارش ان‌بی‌سی را اخبار جعلی خواند و گفت: «آنها از سی‌ان‌ان هم بدتر هستند. آنها شرم خبرنگاری خوب هستند. تعجبی ندارد که محبوبیتشان خیلی افت کرده است».

بعد از آن نیز رکس تیلرسون گزارش‌ها درباره اختلاف نظر با دونالد ترامپ را رد کرد و گفت شایعه‌ها درباره احتمال استعفای او از مقام وزارت خارجه واقعیت ندارند. تیلرسون افزود: تعهد من در قبال توفیق رییس‌جمهوری آمریکا به اندازه روزی که پیشنهاد او را برای تصدی سمت وزیر امور خارجه پذیرفتم، مستحکم است.

وی در پاسخ به پرسشی درباره گزارش‌های منتشر شده مبنی بر این که پیش از این ترامپ را فردی «احمق» قلمداد کرده بود، گفت:‌ من به چنین مسائلی سخیفی نخواهم پرداخت. رییس دستگاه دیپلماسی آمریکا همچنین اعلام کرد که تا زمانی که عملکرد وی مفید باشد، در سمت خود به کارش ادامه خواهد داد.

اما با وجود این مسائل احتمال کناره گیری تیلرسون از وزازت خارجه افزایش یافته است و رسانه های بین المللی در چند روز اخیر تحلیل های فراوانی را در این بار ارائه کرده اند. اگر چه باید گفت حتی اگر تیلرسون در سمت خود و در وزارت خارجه نیز باقی بماند باز هم بعید است در حلقه اول تصمیم گیری رئیس جمهور آمریکا قرار بگیرد و در ادامه  کار نیز کما فی السابق نقشی حاشیه ای خواهد داست.


منبع: الف