این مطلب در نقد مقاله " لزوم دستیابی کشورهای جهان اسلام به سلاح هسته ای " می باشد ؛در ابتدا باید بیان کنیم که با توجه به سابقه مقالات از این دست از نویسنده این مقاله و انتشار و بازتاب جهانی آن و تلقی آن به عنوان موضع جمهوری اسلامی و مسئولین آن، نوشتن اینگونه مطالب اگر موجب تضعیف موضع جهانی نظام اسلامی و در نتیجه تضعیف نظام شوند به فتوای غالب مراجع، حرام می باشد.
در این مطلب ابتدا به پاسخ در مقابل برخی ادعاهای نویسنده این مقاله و بیان چند مورد از تناقضات موجود در این مقاله می پرداریم و سپس موضع دینی را در قبال این گونه سخن ها بیان می کنیم.
نکاتی در پاسخ به ادعاهای این مقاله
1- پیش فرض نویسنده که در سراسر این مقاله آشکار است آن است که بازدارندگی نسبت به دفع دشمنان تنها منحصر در داشتن سلاح اتمی می باشد در حالی که این پر واضح است این امر منحصر در این مورد نیست و بیان این مطلب بارها در سخنان مقام عظمای ولایت آمده است.
حضرت امام خامنه ای می فرمایند:
«ایران اسلامى دنبال "ساخت" سلاح اتمى نبوده و نیست چرا كه براى پیروزى بر دشمنان نیازى به اینگونه وسائل ندارد و همچون 25 سال اخیر با تكیه بر عزم و ایمان و آگاهى و اتحاد ملت، دشمنان ایران از جمله امریكا را شكست خواهد داد. ... رژیم صهیونیستى با دارا بودن صدها كلاهك هسته‌اى اكنون در برابر فلسطینى‌هاى مؤمن و سنگ بدست، درمانده است چرا كه سلاح اتمى در صحنه‌هاى عظیم و اساسى، پیروزى بدنبال نمى‌آورد. امروز ملتهاى مسلمان ازمردمسالارى دینى و عزت و استقلال این ملت الگو گرفته‌اند و جمهورى اسلامى این موفقیت بزرگ را با سلاح اتمى بدست نیاورده است.»
ديدار محققان و دست‌‌اندركاران جهاد دانشگاهى با رهبر انقلاب
2-دیپلماسی فعال جمهوری اسلامی در ارتباط با بسیاری از کشور ها و وجود کشور های اتمی در مقابل دشمنان جمهوری اسلامی در این مقاله در جهت امر بازدارندگی در نظر گرفته نشده است.
3-نکته قابل توجه دیگر آن است که امروز ما طرفدار نابودی اینگونه سلاح ها در جهان هستیم و در این جهت تبلیغ می کنیم که با موضوع بیان شده توسط صاحب مقاله در فرض قبول، ما قدم در ترویج این سلاح مخرب در جهان و تشویق کشور های ابرقدرت به تولید بیشتر این سلاح گذاشته ایم.
4-با توجه به حرمت شرعی استفاده از این سلاح،تولید اگر مقدمه این حرام باشد قطعا آن هم حرام خواهد بود که آن قدمی در مسیر استفاده است و شاید بعدا با این فرض هیچ تضمینی در این جهت وجود نداشته باشد.
5-یک نکته مهم درباره مقاله مذکور عدم ورود در جهت شرعیِ داشتن بمب اتم است در حالی که در حکومت اسلامی تمام شئون باید بر اساس مبانی دینی مستحکم گردند و حتی این را نمی شود انکار کرد که سیاست اسلامی عین دیانت است در حالی که این حلقه مهم در مقاله مذکور مفقود می باشد و این نقص کمی نیست.
6-در فلج کردن دشمن می توان دو راه را انتخاب کرد، آنکه ما تمام شئون مربوط به او اعم از خانه و شهر و دیار و کشور و منطقه او را بقول صاحب مقاله بکلی ویران کنیم و شخم بزنیم ؛اما این عاقلانه و انسانی است در جایی که می توان با ضربات کاری و هوشمندانه به نقات حساس و استراتژیک و مرکزی دشمن عملا او را فلج کرد و او را از سر راه برداشت؟ و این جمله نقل شده از مقام عظمای ولایت "که در هر سطحی که به ما حمله کنند در همان سطح جواب می دهیم" لازمه اش آن نیست که با وجود همخوانی سطح پاسخ ما به دشمن سنخ این جواب هم سنخ این حمله باشد و این موضوع با توجه به توضیح داده شده و توان موشکی جمهوری اسلامی ایران و نادرستی استفاده از سلاح اتمی آشکار است.
7-می توان به جای دم زدن از سلاح اتمی به فکر سلاح های بازدارنده از این سلاح مخرب و نسل بر کن بود.
8- نکته جالب توجه دیگری که در پاسخ به این مقاله می توان گفت آن است که کشوری که از نظر تکنولوژی هسته ای به مرحله خاصی برسد این توان را داراست که اگر بخواهد این سلاح را نیز تولید کند و امروز دشمن بخاطر همین نمی خواهد ما به این دانش سودمند دستیابیم و در آن پیشرفت کنیم و همین تکنولوژی بالا و پیشرفته و این توانایی چند جانبه ،برای دلهره افکندن در دل دشمنان بد دل ایران اسلامی کافی است.
بیان تناقض موجود در این مقاله
اما تناقض روشن در این مقاله آن است که در نکات ابتدایی اذعان به فتوای رهبر معظم انقلاب به حرمت استفاده از این سلاح می کند در حالی که در پاراگراف انتهایی جمله ای از ایشان را نقل کرده و بر خلاف همین فتوای صریح حمل می کند؛ که ایشان فرمودند :"که در هر سطحی که به ما حمله کنند در همان سطح جواب می دهیم" و سپس این جمله را می آورند که: و لازمه پاسخگویی سریع در سطح بمب اتم ،داشتن بمب اتم در زمان حال است " که در اینجا مطمئنا سخن از استفاده این سلاح مخرب است که این تناقض آشکار این مطلب و خلاف اعتقاد قطعی ما و سخن رهبر انقلاب است.
و همچنین در حالی که ما داد می زنیم که بر اساس ایدئولوژی و ساختار اعتقادی نمی توانیم از این بمب استفاده کنیم حالا تولید کردن این بمب خنده دار است و مانند آن می ماند که ما بمب هایی فاقد چاشنی و یا مواد منفجره برای بازدارندگی تولید کنیم.
آیا واقعا داشتن سلاح هسته ای حرام است؟1
هیچ شکی نیست که برای مقابله با دشمن نباید سستی و کوتاهی ای مرتکب شد. بلکه مطابق دستور قرآن باید تجهیزاتی فراهم کرد که دشمن از آن بترسد و در واقع با فراهم کردن تجهیزات، بازدارندگی به وجود بیاوریم:
«وَ أَعِدُّوا لَهُمْ مَا اسْتَطَعْتُمْ مِنْ قُوَّةٍ وَ مِنْ رِباطِ الْخَیْلِ تُرْهِبُونَ بِهِ عَدُوَّ اللَّهِ وَ عَدُوَّكُمْ؛[انفال/60] هر نیرویى در قدرت دارید، براى مقابله با آنها [دشمنان]، آماده سازید! و (همچنین) اسبهاى ورزیده (براى میدان نبرد)، تا به وسیله آن، دشمن خدا و دشمن خویش را بترسانید!»
اما روشن است که جمهوری اسلامی و رهبر انقلاب بارها تاکید کرده اند که ایران به دنبال سلاح اتمی نیست و داشتن آن را حرام می داند. رهبر انقلاب می فرمایند: « جمهوری اسلامی ایران، از لحاظ فكری، نظری و فقهی داشتن سلاح هسته‌ای را گناه بزرگ می‌داند»2
حرام دانستن داشتن سلاح هسته ای علیرغم دستور قرآن برای تجهیز قوا، چند احتمال را می تواند در پی داشته باشد:
1- ایران به دلیل ترس یا مخفی کاری چنین نظری را اعلام می کند و واقعا به این سخن معتقد نیست. و داشتن سلاح هسته ای نیز حرام نیست. بلکه در مقابل دشمن دروغ می گوییم!
2- واقعا از منظر اسلامی داشتن سلاح هسته ای حرام است و ایران نیز در این بیان صادقانه سخن می گوید.
در این جا دلایل و قرائنی ارائه می کنیم که نشان دهد، داشتن سلاح هسته ای واقعا حرام است و نفی داشتن این گونه سلاح ها، تعارضی با آیه شریفه 60 سوره انفال ندارد:
الف) پیامبر(ص) برای مقابله با دشمن هر راهی را جایز نمی دانستند. و سلاح های غیر متعارفی در زمان ایشان وجود داشت که پیامبر (ص) از استفاده آن ها نهی کرده بودند. نظیر استفاده از سم که می تواند مانند سلاح هسته ای، کشتار جمعی به وجود بیاورد.
على علیه السّلام فرمود: رسول خدا صلّى اللَّه علیه و آله و سلّم مسلمانان را نهى مىكرد، كه (به هنگام جنگ، براى كشتار دشمن) سمّ در شهرهاى مشركان بریزند.3
ب) دستوراتی از سوی پیامبر (ص) به جهادگران داده می شد که مرزهایی در مقابله با دشمن برای آن ها تعیین می کند و هر نوع سرکوبی را برای کفار جایز نمی دانست:
امام صادق علیه السلام مى فرماید: هر موقع که رسول خدا مى خواست لشگرى اعزام کند، آنها را در مقابل خود مى نشاند فرمانده و سپاه را به تقوا و پرهیزکارى امر مى نمود و مى فرمود: «... هیچ مقتولى را «مثله» (یعنى گوش و بینى و سایر اعضاى آنان را نبرید) و پیمانهاى خود را نشکنید، پیرمردان و پیرزنان و کودکان را نکشید و هیچ درختى را قطع نکنید مگر این که ناچار باشید و هر کس از مسلمانان اگرچه یک فرد عادى باشد، به یکى از کفار براى استماع کلام خدا امان داد، امان او را محترم شمارید، اگر اسلام را پذیرفت برادر دینى شماست و گرنه او را به محل خود باز گردانید و از خداوند طلب یارى کنید.4
ج) در جنگ صفین علیرغم اینکه ابتدا سپاه معاویه آب را بر روی سپاه حضرت علی(ع) بسته بودند، و بعد از پس گرفتن شریعه و در اختیار داشتن آب، مسلمانان می توانستند با بستن آب سپاه معاویه را به شدت تضعیف کنند، اما حضرت علی(ع) اجازه چنین کاری نداند:
على(ع) ما را بمقابله آنها فرستاد كه تیراندازى كردیم و نیزه بكار بردیم آنگاه شمشیرها به كار افتاد و بر آنها پیروز شدیم و آب به دست ما افتاد و گفتیم «به خدا آب به آنها نخواهیم داد.» اما على(ع) كس پیش ما فرستاد كه به قدر احتیاجتان آب بگیرید و به اردوگاهتان بازگردید و مانع آنها مشوید.5
د) باید در نظر داشت که هدف اسلام از جنگ چیست؟ آیا می توان برای از بین بردن ظلم، ظلم و ستم کرد؟ آیا هدف وسیله را توجیه می کند؟ آیا اسلام باید از راه تبلیغ و گسترش آگاهی رشد کند یا به هر وسیله ای دیگران را به تسلیم وادار کند؟
بنابراین طبق مبانی اعتقادی اسلام، و سیره پیامبر(ص) و حضرت علی(ع) مقابله با دشمن، بدون حد و مرز نیست. و خط قرمزهایی وجود دارد که باید آن را مراعات نمود. و همین خط قرمزها، تقییدی برای آیه 60 سوره انفال می باشند. و نشان می دهند که دستور آیه مقابله با دشمن به هر قیمتی نیست.
در اینجا باید چند نکته دیگر را ذکر کرد:
1-جمهوری اسلامی ایران در تاریخه کوتاه مدت خود نشان داده است که به این مبانی اسلامی پایبند است و مصادیق آن در جنگ تحمیلی بسیار است. مطالعه مواضع امام(ره) درباره ورود به بصره، بمباران شهرها و ... همه نشان می دهد که جمهوری اسلامی واقعا به این مبانی پایبند است و در عمل نیز آن را نشان داده است.
2- دست کشیدن از سلاح هسته ای به خاطر ترس از دشمن و کوتاه آمدن نیست. چون مسلم است که ما حقوق خود در بهره مندی از انرژی صلح آمیز هسته ای را علیرغم همه فشارها رها نکرده و نخواهیم کرد. بنابراین اگر ترسی بود، باید در حوزه صلح آمیز هسته ای نیز خود را نشان می داد.
3- جمهوری اسلامی از جهت نظری، معتقد است که سلاح هسته ای برای کسی پیروزی به دنبال نخواهد آورد و ایران بدون داشتن چنین سلاحی به راحتی در مقابل دشمنان خود به پیروزی ها متعدد دست یافته و خواهد یافت.
« ملت ایران هیچگاه به دنبال سلاح هسته‌ای نبوده و نخواهد بود و به دنیا نیز ثابت خواهد كرد كه سلاح هسته‌ای اقتدارآفرین نیست بلكه یك ملت با اتكاء به استعدادها و ظرفیت‌های بالای انسانی و طبیعی خود، توانایی شكستن اقتدار متكی به سلاح هسته‌ای را دارد. ... جمهوری اسلامی ایران، از لحاظ فكری، نظری و فقهی داشتن سلاح هسته‌ای را گناه بزرگ می‌داند و اعتقاد دارد نگهداری چنین سلاحی نیز بیهوده، پرضرر و پرخطر است. ... جمهوری اسلامی ایران می‌خواهد به دنیا ثابت كند كه داشتن سلاح هسته‌ای قدرت‌آفرین نیست و اقتدار از سلاح هسته‌ای بدست نمی‌آید بلكه می‌توان اقتدار متكی به سلاح هسته‌ای را درهم شكست و ملت ایران، این كار را خواهد كرد.»6
1-با استفاده از مرکز پاسخگویی به سوالات دینی
2- دیدار دانشمندان هسته‌ای كشور با رهبر انقلاب
3-النوادر للراوندی، ص: 32.
4-تفصیل وسائل الشیعة إلى تحصیل مسائل الشریعة،ج15 ،ص 58.
5-تاریخ الطبری/ترجمه، ج6، ص:2513.
6-دیدار دانشمندان هسته‌ای كشور با رهبر انقلاب
