بی تجربه در اجرا

«جریده صراط» - انتخابات عرصه ای است که نتیجه آن با سرنوشت ملت گره خورده است. تمام آرمان ها، آرزوها و اهداف هر کشوری منبعث، متأثر و در گرو قوه اجرایی منتخب خواهد بود.
از این روی، با توجه به ماه های پایانی عمر دولت کنونی، لزوم در دست گرفتن دولت آتی توسط فردی کاردان، مدیر، ممتحن و مجرب بیش از پیش احساس می شود.

در همین رابطه، رهبری معظم انقلاب دیروز در میان جمعی از مردم استان قم، پیرامون تبیین شرایط احراز مسئولیت خطیر ریاست جمهوری اظهار داشتند: «اداره مملكت، كار اجرايی كوچكی نيست  بلكه كار سنگينی است كه بر دوش مجريان سطح بالا قرار می گيرد بنابراين كسانی به ميدان نامزدی بيايند كه اين توانايی را در خود احساس می كنند و كار اجرايی را بلدند.»

ايشان در همين زمينه خاطر نشان کردند: «ممكن است كسانی كه در سطوح ديگری كار می كنند بعضاً تشخيص ندهند كه اداره كشور چقدر بار سنگينی است بنابراين اشخاصی نامزد شوند كه توان انجام دادن اين وظيفه را در خود می بينند.»

در میان چهره ها و نامزدهای احتمالی دوره یازدهم ریاست جمهوری، کم نیستند افرادی که در عین شایستگی های واجد، قدرت و توانایی تحمل مسئولیت سنگین زمامداری قوه اجرایی را ندارند.
حوزه عمل و مبحث اجرا، ملزومات و ویژگی های مخصوص به خود را می طلبد که ممکن است برخی از اشخاص فاقد این شرایط باشند.
در بین کاندیداهای محتمل اصولگرا و تجدیدنظر طلب، نام های متعددی به چشم می خورند که تنها پشتوانه حضورشان در عرصه انتخابات به تجربیات بین المللی و حوزه دیپلماسی محدود می شود.

حضور 16 ساله یا 8 ساله یا 5 ساله در رأس دستگاه دیپلماسی کشور، ضامن و پشتوانه قرص و محکمی برای کاندیداتوری بشمار نمی رود؛ چراکه عرصه بین الملل و دیپلماتیک، عرصه ای منفک و مجزا از حوزه اجرا محسوب می شود.
آداب و روابط در سیاست خارجی با مدیریت و مخاطرات سیاست داخلی، زمین تا آسمان توفیر دارد.
اصول، اخلاق، ضوابط قانونمند و چهارچوب های تعیین شده در عرصه دیپلماتیک با تکثر سلایق و تنوع علایق در کشوری قومیتی همچون ایران، قابل قیاس نیست.

در این شماره از جریده صراط به سه تن از جدی ترین گزینه های کاندیداتوری برای انتخابات آتی ریاست جمهوری می پردازیم که سوابق اجرایی در کارنامه شان دیده نمی شود و با توجه به بیانات رهبری معظم پیرامون قدرت اداره امور اجرایی باید دقت نظر بیشتری به خرج دهند.
هر چند شاید به گمان برخی نشستن بر عالی ترین صندلی یک وزارتخانه سابقه اجرایی محسوب شود اما بر کسی پوشیده نیست که برخی از دستگاهها در کشور صرفا جنبه رایزنی، گفتگو مذاکره و حفظ روابط را بر عهده داشته و از لحاظ اجرایی خروجی خاصی در آنها دیده نمی شود .

از آنجایی که اصلاح طلبان شانس چندانی به جهت پیروزی در انتخابات آتی ندارند و هنوز گزینه های خود را به صورت شفاف بیان نکرده اند، لذا در شرایط موجود کاندایدهای جدی این جریان که فعالیت اجرایی نداشته باشند در این مطلب گنجانده نشده است.


علی اکبر ولایتی:

وی که اینک مشاور امور بین الملل مقام معظم رهبری محسوب می شود این روزها به عنوان یکی از کاندیداهای انتخابات ریاست جمهوری بر سر زبان ها افتاده است .

وی متولد 1324 بوده و اصالتاً تهرانی است. در سوابق ولایتی برجسته ترین مسئولیت او به دوران پس از پیروزی انقلاب اسلامی باز می گردد که مدتی معاون وزارت بهداری بود، در دوره اول مجلس به نمایندگی مردم تهران انتخاب شد. ولایتی سپس به مدت شانزده سال، در دوره های ریاست جمهوری حضرت آیت الله خامنه ای و  حجت الاسلام هاشمی رفسنجانی ، به عنوان وزیر خارجه مشغول همکاری بوده و از این حیث، پرسابقه ترین وزیر جمهوری اسلامی به شمار می آید.
با یک جستجوی ساده در مسئولیتهای دکتر ولایتی لیست بلند بالایی از سوابق مدیریتی دیده می شود که به سختی می توان آنها را جزء امور اجرایی بر شمرد.

غلامعلی حدادعادل:

او هم سن علی اکبر ولایتی و متولد 1324 در شهر تهران است .
حدادعادل نیز مانند ولایتی صادره از شهر تهران بوده و علاوه بر نمایندگی مجلس و مسئولیتهای متعدد دیگر، مشاورت عالی مقام معظم رهبری نیز عهده دار است.

صرف نظر از سوابق علمی حداد عادل از آنجایی که وی نیز یکی از جدی ترین گزینه های کاندیداتوری انتخابات ریاست جمهوری بوده و جلسات اخیر ایشان با دیگر کاندیدها احتمال حضور حدادعادل در این عرصه را جدی تر کرده است نگاهی کلی به سوابق اجرایی وی در زیر می اندازیم .

- مشاور عالى مقام‏ معظم رهبرى از 1387 تاکنون
- نماینده مردم تهران در دوره هشتم مجلس شوراى اسلامى از 1387 تاکنون
- رئیس کمیسیون فرهنگى مجلس شورای اسلامی از 1387 تاکنون
- رئیس مجلس شوراى اسلامى در دوره هفتم مجلس از 1383 تا 1387
- نماینده مردم تهران در دوره ششم تا هشتم مجلس شوراى اسلامى از 1379 تا 1390
- رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسى از 1374 تا 1384 و از 1387 تاکنون
- مدیرعامل بنیاد دایره‏ المعارف اسلامى (به ریاست عالیه مقام‏ معظم رهبرى) از 1374 تاکنون
- معاون وزیر آموزش و پرورش و رئیس سازمان پژوهش و برنامه‏ ریزى آموزشى وزارت
- آموزش و پرورش از 1361 تا 1372
- مشاور وزیر آموزش و پرورش از 1359 تا 1361
- عضو شوراى سرپرستى سازمان صدا و سیماى جمهورى اسلامى ایران از 1358 تا 1359
- معاون وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامى از 1357 تا 1358
- رئیس کنگره بین‏ المللى فلسفه در سال 1389
- نماینده هیأت اجرایى جذب اعضاى هیأت علمى دانشگاه تهران از اردیبهشت ماه 1389
- دانشیار فلسفه در دانشکده ادبیات و علوم انسانى دانشگاه تهران، پایه 27
- مدرس درس «کلام جدید» در حوزه علمیه قم از 1369 تا 1373
- مربى و استادیار دانشگاه صنعتى شریف در مرکز تعلیمات عمومى (علوم انسانى) از 1351 تا 1364
- مربى فیزیک در دانشگاه شهید بهشتى (ملى سابق) از 1347 تا 1350
- مربى فیزیک در دانشگاه شیراز از 1345 تا 1347 
- مؤسس دبیرستانهاى پسرانه فرهنگ (1371) و دخترانه فرهنگ (1372) مختص رشته های معارف، ادبیات و علوم انسانى


منوچهر متکی:

فرد دیگری که در محافل سیاسی از او به عنوان کاندیدای احتمالی ریاست جمهوری نام می برند منوچهر متکی است.
اگر چه او متولد تهران نیست اما از لحاظ سوابق کاری به دلیل نشستن طویل المدتش بر صندلی وزارت امور خارجه با دکتر علی اکبر ولایتی شباهت دارد.

هر چند اخلاق مداری و محبوبیت ویژه وی در این روزها موجب شده تا رسانه های ضد انقلاب و در راس آنها صدای امریکا به تخریب شخصیت متکی و تشکیک در مدرک تحصیلی اش رو بیاورند اما آنچه مهم به نظر می رسد دعوت برخی تشکل ها و چهره های شاخص از متکی برای کاندیداتوری در انتخابات ریاست جمهوری آتی است.
دفتر وزیر سابق امور خارجه کشورمان اما در پاسخ به اخباری که مربوط به ایشان بوده و کاندیداتوری اش را مطرح کرده بود چندی پیش اعلام کرد که منوچهر متکی ورود زودهنگام به بحث تبلیغات انتخاباتی را برای شرایط کنونی کشور و در تبعیت از نظر مقام معظم رهبری مفید نمی‌دانند.
همچون دو کاندیدای فوق نیز مروری کلی بر سوابق متکی به خوبی نمایان می کند که تجارب مسئولیتی وی غالباً مربوط به دستگاه دیپلماسی بوده و متکی بیشتر از آنکه به مسائل اجرایی کشور مسلط باشد، فن چانه زنی و مذاکره را به خوبی آموخته است.

- نماینده مجلس شورای اسلامی (دوره اول عضو کمیسیون خارجی): 1359
- رئیس اداره هفتم سیاسی وزارت امورخارجه: 1363
- سفیر جمهوری اسلامی ایران در ترکیه: 1364
- مدیر کل اروپای غربی وزارت امورخارجه: 1368 
- معاون امور بین الملل وزارت امورخارجه: 1368  
- معاون حقوقی، کنسولی و امور مجلس وزارت امورخارجه: 1371
- سفیر جمهوری اسلامی ایران در ژاپن: 1373
- مشاور وزیر امورخارجه: 1378
- معاون ارتباطات سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی: 1380(ماموریت 2 ساله)
- نماینده مجلس شورای اسلامی (دوره هفتم / رئیس کمیته روابط خارجی کمیسیون امنیت ملی): 1383
- وزیر امور خارجه دولت های نهم و دهم به مدت 5 سال


با این وجود، تأویل برآمده از سخنان حکیمانه رهبری انقلاب، حاوی کلیدواژه هایی اساسی است که تمرکز و تأمل بر آنها مفید و راهگشا خواهد بود.
توانایی و کاردانی نامزدهای مطروحه در بر عهده گیری وظیفه خطیر ریاست جمهوری از جمله تأکیدات خاصه مقام عظمای ولایت بشمار می رود.
اینکه هر شخص به صرف احساس وظیفه، پای به عرصه انتخابات بگذارد، قابل قبول نبوده و مذموم خواهد بود؛ چراکه بنا به فرموده رهبر انقلاب : "ممكن است كسانی كه در سطوح ديگری كار می كنند بعضاً تشخيص ندهند كه اداره كشور چقدر بار سنگينی است بنابراين اشخاصی نامزد شوند كه توان انجام دادن اين وظيفه را در خود می بينند."