صراط: سخنان اخیر نتانیاهو در کنگره با حرف و حدیث‌های فراوانی همراه شد و بازتاب‌های مختلفی داشت. این سخنرانی، که بار دیگر مذاکرات هسته‌ای ایران را در کانون توجه قرار داد، یکی از نقاط اوج در تعارض مقطعی منافع آمریکا و رژیم صهیونیستی به شمار می‌رود زیرا برخی ناظران سیاسی نیز این سخنرانی را بازی دو سر برد برای نتانیاهو و اوباما می‌دانند.
ازسویی همچنانکه در ادامه به آن اشاره خواهد شد، نتانیاهو با این سخنرانی به دنبال تقویت موقعیت خود در انتخابات 26 اسفند (17 مارس) است و اوباما نیز به دنبال کسب محبوبیت به عنوان پیرو دیپلماسی تا شاید بتواند در مذاکرات هسته‌ای دست برتر را در برابر ایران داشته باشد چنانکه وی در گفت‌وگو با رویترز دوره تعلیق 10 ساله را برای برنامه هسته‌ای ایران عنوان کرده بود.
شایان ذکر است که براساس یک نظرسنجی در آستانه سفر نتانیاهو به نیویورک، حزب نتانیاهو پس از ائتلاف «هرتزوگ» و «لیونی»، در مرتبه دوم قرار داشت بنابراین استفاده نتانیاهو از تمام ظرفیت‌های خود از جمله این سخنرانی برای بهبود موقعیت خود معقول به نظر می‌رسد.
اگر چه بنا بر تصمیم کمیته مرکزی انتخابات صهیونیستی، رسانه‌های این رژیم ملزم شدند که این سخنرانی را به طور مستقیم پخش نکنند تا مصارف انتخاباتی نداشته باشد اما علی‌رغم این امر، ساکنان اراضی اشغالی 1948، به سه طیف کلی موافق و مخالف و بی‌تفاوت به سخنان نتانیاهو تقسیم شدند.
عمده مخالفان نتانیاهو که البته تعدادشان کم نیست، سخنرانی او را بی فایده و دارای مصارف صرفا تبلیغاتی خواندند. آنان به هزینه‌های مالی این سفر (حدود 5 میلیون شیکل یعنی یک میلیون و 157 هزار دلار) و ناتوانی آن در جذب همراهی نمایندگان دمکرات کنگره و آسیب زدن به روابط ریشه دار آمریکا و این رژیم اشاره می‌کنند.
در این میان توصیف باراک اوباما از سخنان نتانیاهو که گفته بود این سخنرانی هیچ چیز جدیدی نداشت، مزید بر علت شد و نگاه‌های منفی در این رابطه را شدت بخشید. همچنین آنان عنوان کردند که فشار دمکرات‌ها و دولت اوباما بر نتانیاهو باعث شده که او مواضع خود را نرمتر کند و درخواست اعمال تحریم‌های جدید علیه ایران را مطرح نکند و خواستار لغو نشدن تحریم‌های فعلی شود که البته این هم با منطق سازگار نیست و بدون لغو تحریم‌ها، ایران قوانین بازی را عوض خواهد کرد.
در این زمینه باید عنوان کرد که بر اساس یک نظرسنجی به عمل آمده در آستانه سفر نتانیاهو به آمریکا، سطح حمایت آمریکایی‌ها از 70 درصد به 48 درصد رسیده است. همین باعث شده که زنگ خطر برای بسیاری از صهیونیست‌ها به صدا درآید و آنان از تلافی اقدامات تحریک آمیز نتانیاهو علیه دولتمردان آمریکایی در جاهایی مثل شورای امنیت و حمله به شهرک‌سازی سخن بگویند. البته عملی شدن این امر، خود جای بحث دارد و احتمال وقوع آن به دلایل مختلف محل تردید است.
اما از نظر موافقان سخنرانی نتانیاهو، از جمله «أهارون برنیاع» که در روزنامه «یدیعوت احرونوت» قلم می‌زند، فن سخنوری نتانیاهو همه را تحت تاثیر خود قرار داده است. این طیف معتقدند که این سخنرانی نیز در ادامه روند نمایش قدرتی بوده که نتانیاهو از چند هفته پیش آغاز کرده است و با زیرکی توانسته جلب رایی درمیان رای دهندگان صهیونیست داشته باشد. از جمله این موافقان می‌توان به باراک اشاره کرد که آن را گامی رو به جلو توصیف کرده است.
برخی از فلسطینی‌ها نیز اعتقاد دارند که نتانیاهو در سخنان خود 107 مرتبه نام ایران را برد اما هیچ اشاره‌ای به روند سازش و مذاکره با فلسطینی‌ها نکرد که همین امر آنان را به مخالف یا بی‌تفاوت در این زمینه تبدیل کرد زیرا چنین امری مهر تایید دیگری بر جنبه تبلیغاتی سخنان نتانیاهو است.
جو حاکم بر آنان را می‌توان در فضای افزایش احساس ناکامی به شمار آورد. در همین حال، کمیته عالی پیگیری امور عربی نیز ادعاهای نخست وزیر رژیم صهیونیستی را درباره عرب‌ها رد کرد. نتانیاهو گفته بود که عرب‌های اسراییل تنها عرب‌هایی هستند که از نعمت دمکراسی برخوردارند.
این کمیته اعلام کرد که برخلاف این ادعا، از نژادپرستی به ویژه سیاست پاکسازی نژادی موسساتی رنج می‌برد. البته تقریبا همزمان با این سخنرانی، «حنین زعبی» نماینده عرب کنست قبلی و نماینده فهرست مشترک عربی، مورد حمله افراطیون قرار گرفت که این امر خود نمایانگر جو نژادپرستی علیه عرب‌ها و مواضع انتقادآمیز آنان دربرابر نتانیاهوست. همچنین عرب‌ها و فلسطینی‌های حاضر در اراضی اشغالی 1948 سخنان نتانیاهو را سیلی به صورت اصطلاح جبهه اعتدال عربی دانسته‌اند.
نویسنده: طاهره گودرزی – کارشناس امور اسرائیل در موسسه مطالعاتی ندا
ازسویی همچنانکه در ادامه به آن اشاره خواهد شد، نتانیاهو با این سخنرانی به دنبال تقویت موقعیت خود در انتخابات 26 اسفند (17 مارس) است و اوباما نیز به دنبال کسب محبوبیت به عنوان پیرو دیپلماسی تا شاید بتواند در مذاکرات هسته‌ای دست برتر را در برابر ایران داشته باشد چنانکه وی در گفت‌وگو با رویترز دوره تعلیق 10 ساله را برای برنامه هسته‌ای ایران عنوان کرده بود.
شایان ذکر است که براساس یک نظرسنجی در آستانه سفر نتانیاهو به نیویورک، حزب نتانیاهو پس از ائتلاف «هرتزوگ» و «لیونی»، در مرتبه دوم قرار داشت بنابراین استفاده نتانیاهو از تمام ظرفیت‌های خود از جمله این سخنرانی برای بهبود موقعیت خود معقول به نظر می‌رسد.
اگر چه بنا بر تصمیم کمیته مرکزی انتخابات صهیونیستی، رسانه‌های این رژیم ملزم شدند که این سخنرانی را به طور مستقیم پخش نکنند تا مصارف انتخاباتی نداشته باشد اما علی‌رغم این امر، ساکنان اراضی اشغالی 1948، به سه طیف کلی موافق و مخالف و بی‌تفاوت به سخنان نتانیاهو تقسیم شدند.
عمده مخالفان نتانیاهو که البته تعدادشان کم نیست، سخنرانی او را بی فایده و دارای مصارف صرفا تبلیغاتی خواندند. آنان به هزینه‌های مالی این سفر (حدود 5 میلیون شیکل یعنی یک میلیون و 157 هزار دلار) و ناتوانی آن در جذب همراهی نمایندگان دمکرات کنگره و آسیب زدن به روابط ریشه دار آمریکا و این رژیم اشاره می‌کنند.
در این میان توصیف باراک اوباما از سخنان نتانیاهو که گفته بود این سخنرانی هیچ چیز جدیدی نداشت، مزید بر علت شد و نگاه‌های منفی در این رابطه را شدت بخشید. همچنین آنان عنوان کردند که فشار دمکرات‌ها و دولت اوباما بر نتانیاهو باعث شده که او مواضع خود را نرمتر کند و درخواست اعمال تحریم‌های جدید علیه ایران را مطرح نکند و خواستار لغو نشدن تحریم‌های فعلی شود که البته این هم با منطق سازگار نیست و بدون لغو تحریم‌ها، ایران قوانین بازی را عوض خواهد کرد.
در این زمینه باید عنوان کرد که بر اساس یک نظرسنجی به عمل آمده در آستانه سفر نتانیاهو به آمریکا، سطح حمایت آمریکایی‌ها از 70 درصد به 48 درصد رسیده است. همین باعث شده که زنگ خطر برای بسیاری از صهیونیست‌ها به صدا درآید و آنان از تلافی اقدامات تحریک آمیز نتانیاهو علیه دولتمردان آمریکایی در جاهایی مثل شورای امنیت و حمله به شهرک‌سازی سخن بگویند. البته عملی شدن این امر، خود جای بحث دارد و احتمال وقوع آن به دلایل مختلف محل تردید است.
اما از نظر موافقان سخنرانی نتانیاهو، از جمله «أهارون برنیاع» که در روزنامه «یدیعوت احرونوت» قلم می‌زند، فن سخنوری نتانیاهو همه را تحت تاثیر خود قرار داده است. این طیف معتقدند که این سخنرانی نیز در ادامه روند نمایش قدرتی بوده که نتانیاهو از چند هفته پیش آغاز کرده است و با زیرکی توانسته جلب رایی درمیان رای دهندگان صهیونیست داشته باشد. از جمله این موافقان می‌توان به باراک اشاره کرد که آن را گامی رو به جلو توصیف کرده است.
برخی از فلسطینی‌ها نیز اعتقاد دارند که نتانیاهو در سخنان خود 107 مرتبه نام ایران را برد اما هیچ اشاره‌ای به روند سازش و مذاکره با فلسطینی‌ها نکرد که همین امر آنان را به مخالف یا بی‌تفاوت در این زمینه تبدیل کرد زیرا چنین امری مهر تایید دیگری بر جنبه تبلیغاتی سخنان نتانیاهو است.
جو حاکم بر آنان را می‌توان در فضای افزایش احساس ناکامی به شمار آورد. در همین حال، کمیته عالی پیگیری امور عربی نیز ادعاهای نخست وزیر رژیم صهیونیستی را درباره عرب‌ها رد کرد. نتانیاهو گفته بود که عرب‌های اسراییل تنها عرب‌هایی هستند که از نعمت دمکراسی برخوردارند.
این کمیته اعلام کرد که برخلاف این ادعا، از نژادپرستی به ویژه سیاست پاکسازی نژادی موسساتی رنج می‌برد. البته تقریبا همزمان با این سخنرانی، «حنین زعبی» نماینده عرب کنست قبلی و نماینده فهرست مشترک عربی، مورد حمله افراطیون قرار گرفت که این امر خود نمایانگر جو نژادپرستی علیه عرب‌ها و مواضع انتقادآمیز آنان دربرابر نتانیاهوست. همچنین عرب‌ها و فلسطینی‌های حاضر در اراضی اشغالی 1948 سخنان نتانیاهو را سیلی به صورت اصطلاح جبهه اعتدال عربی دانسته‌اند.
نویسنده: طاهره گودرزی – کارشناس امور اسرائیل در موسسه مطالعاتی ندا